ΚΟΣΜΟΣ

Ταχρίρ, 5 χρόνια μετά: σε αστυνομικό κλοιό το Κάιρο

Ταχρίρ, 5 χρόνια μετά: σε αστυνομικό κλοιό το Κάιρο
Δυνάμεις ασφαλείας στην πλατεία Ταχρίρ (24 Ιανουαρίου 2016) REUTERS/Mohamed Abd El Ghany

Η σκηνή διαδραματίστηκε προ ημερών σε κεντρικό καφέ στο Κάιρο: δύο Αιγύπτιοι ακτιβιστές, ο Αλί αλ Κούλι και o Μωχάμεντ Αλί, πριν προλάβουν καλά-καλά να καθήσουν, δύο αστυνομικοί με πολιτικά τους συλλαμβάνουν και τους οδηγούν στο αστυνομικό τμήμα. Τι έχει συμβεί;

Απλά πλησιάζει η 25η Ιανουαρίου, 5η επέτειος της εξέγερσης με επίκεντρο την πλατεία Ταχρίρ που ανέτρεψε τον Χόσνι Μουμπάρακ, και το στρατοκρατούμενο -μετά τη σύντομη παρένθεση των Αδελφών Μουσουλμάνων και του καταδικασμένου πλέον σε θάνατο Μόρσι- καθεστώς δεν θέλει να πιαστεί, όπως τότε, στον ύπνο και έχει εξαπολύσει επιχείρηση καταστολής -την πιο σκληρή στην ιστορία της Αιγύπτου, όπως μεταδίδει το Ρόιτερς- για να αποτρέψει διαδηλώσεις και άλλες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας.

Οι δύο φίλοι έμειναν για περίπου πέντε ώρες στο αστυνομικό τμήμα. Οι αστυνομικοί τους ανέκριναν χωριστά και ζητούσαν να μάθουν ποιες είναι οι πολιτικές τους απόψεις, τι γνώμη έχουν για τον Πρόεδρο Σίσι κι αν σκέφτονται να διαδηλώσουν στις 25 Ιανουαρίου 2016. Όπως λέει ο Κούλι:

Εφαρμόζουν τακτικές εκφοβισμού διότι φοβούνται οι ίδιοι. Ειλικρινά δεν έχω ιδέα ούτε γιατί με συνέλαβαν ούτε γιατί με άφησαν να φύγω, αλλά δεν υπάρχει δικαιολογία για την τρομάρα που πέρασα

Η Άσμα, η Ντίμα και το Facebook

Οι φοιτήτριες και συγκάτοικοι Άσμα και Ντίμα δέχτηκαν απροσδόκητη επίσκεψη από άνδρα της ασφάλειας στο διαμέρισμά τους στο κέντρο του Καϊρου. Τις ρώτησε αν είχαν πάρει μέρος στις διαδηλώσεις του 2011 αλλά δεν σταμάτησε εκεί, λέει η Άσμα στο BuzzFeed:

Το πιο τρελό που μου είπε ήταν ν' ανοίξω το κινητό μου και να του δείξω το λογαριασμό μου στο Facebook

Αντίστοιχα περιστατικά ελέγχου του περιεχομένου που οι Αιγύπτιοι χρήστες καταναλώνουν στο Facebook υπάρχουν πάμπολλα. Οι Αρχές δεν ξεχνούν ότι το δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης είχε επιτρέψει -με επιτυχία όπως αποδείχτηκε- τον συντονισμό της εξέγερσης του 2011.

Όπως μου είχε πει τότε, στη διάρκεια των ρεπορτάζ που έκανα από την Ταχρίρ, ο Μ., ρεσεψιονίστ στο ξενοδοχείο που έμενα, την Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011, είχε πάρει, όπως και δεκάδες χιλιάδες άλλοι, το ίδιο μήνυμα στο Facebook: γιομ-ελ-γκαντάμπ (ημέρα οργής), 2 με 5 το μεσημέρι όλοι στο δρόμο!

Το πράγμα έτσι κι αλλιώς έβραζε, η Τυνησία είχε χαράξει πορεία, αποφάσισα να πάω. Aν δω κόσμο μένω αλλιώς φεύγω. Αποδείχτηκε πως το ίδιο σκέφτηκαν χιλιάδες άλλοι. Στην Αίγυπτο οι διαδηλώσεις δεν επιτρέπονται δίχως άδεια από το Υπουργείο Εσωτερικών. Όμως ήμαστε τόσοι πολλοί. Τι μπορούσαν, δηλαδή, να μας κάνουν; ΤΙ-ΠΟ-ΤΑ! Εκεί ακριβώς τελειώσαμε και με το φόβο. Ε! Μετά δεν υπάρχει παρά μόνο μπροστά. Χάλας (τέλος)...

Μπαράζ εφόδων σε σπίτια και χώρους συνάθροισης

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση των Αρχών, η αστυνομία πραγματοποίησε εφόδους σε περισσότερα από 5000 σπίτια στο κέντρο του Καϊρου και ανέκρινε «προληπτικά» ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές «μετά από πολύμηνη έρευνα με επίκεντρο ακτιβιστές μέσα και έξω από τη χώρα αλλά και αλλοδαπούς».

Η πεποίθηση, όμως, που έχουν κάμποσοι στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα είναι ότι οι έφοδοι και οι ανακρίσεις δεν γίνονται επί τη βάσει πραγματικών στοιχείων αλλά «προφίλ». Με άλλα λόγια, ύποπτος είναι όποιος ταιριάζει στο νεανικό προφίλ της εξέγερσης του 2011.

Έτσι, στο μικροσκόπιο των Αρχών βρέθηκε και ο νεαρός δημοσιογράφος, Εμίρ Ναντέρ. Όπως λέει στον Guardian, οι αστυνομικοί εισέβαλαν στο διαμέρισμά του στις 18 Ιανουαρίου. Για καλή του τύχη βρισκόταν στο εξωτερικό, για κακή τους τύχη, όμως, οι τρεις συγκάτοικοί του ήταν εκεί και συνελήφθησαν.

Λίγο καιρό νωρίτερα είχε συλληφθεί και ανακριθεί και ο διακεκριμένος δημοσιογράφος, Χοσάμ Μπαγκάτ, επικεφαλής της ακτιβιστικής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, EIPR. Με αφορμή το μπαράζ εφόδων και συλλήψεων σχολίασε, προ ημερών, ειρωνικά στη σελίδα του στο Facebook ότι «αυτός ο μήνας θα καταγραφεί στα ιατρικά χρονικά για το πρώτο κρούσμα κρίσης πανικού μιας ολόκληρης κυβέρνησης και των αξιωματούχων της».

hossam

Πηγή: Facebook/ανάρτηση Χοσάμ Μπαγκάτ

Έφοδοι δεν πραγματοποιούνται μόνο σε σπίτια και διαμερίσματα αλλά και σε χώρους συνάθροισης, όπως γκαλερί, πολιτιστικά κέντρα, θέατρα. Το twitter είναι γεμάτο φωτογραφίες από τέτοια περιστατικά. Σε αρκετές περιπτώσεις επιβάλλεται ακόμη και προσωρινή αναστολή λειτουργίας.

Πηγή: twitter/'Οι Αρχές κλείνουν το καφέ «The Cultural Seminar» στο κέντρο του Καίρου'

Με το δάχτυλο στη σκανδάλη

Λίγες ώρες πριν ξημερώσει η 5η επέτειος της εξέγερσης, άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας με όπλα στα χέρια και κουκούλες στο πρόσωπο έχουν ακροβολιστεί περιμετρικά στην Ταχρίρ και επιτηρούν όλα τα σημεία εισόδου-εξόδου από και προς την πλατεία. Η αίσθηση, όπως την μεταφέρουν στα διεθνή μέσα ενημέρωσης οι ανταποκριτές, είναι ότι δεν χωρά να πετάξει κουνούπι. Αυτό είναι, άλλωστε, το σχέδιο των Αρχών Ασφαλείας, όπως το συνόψισε Αιγύπτιος αξιωματούχος στο Ρόιτερς:

Nα διασφαλίσουμε ότι οι ακτιβιστές δεν θα μπορέσουν να συγκεντρωθούν, δεν θα μπορέσουν να πάρουν ανάσα

Δεν μένει παρά να αποδειχτεί...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ