ΚΟΣΜΟΣ

Έτοιμο να εκραγεί; Το... εκκεντρικό αστέρι που προκαλεί «πονοκέφαλο» στους επιστήμονες

Έτοιμο να εκραγεί; Το... εκκεντρικό αστέρι που προκαλεί «πονοκέφαλο» στους επιστήμονες
CNNi

Προβληματισμό στους επιστήμονες προκαλεί τον τελευταίο καιρό η... εκκεντρική συμπεριφορά ενός φωτεινού αστεριού το οποίο βρίσκεται πάρα πολύ κοντά στον γαλαξία μας.

 

Το αστέρι υπεργίγαντας με το όνομα Μπετελγκέζ (αγγ. Betelgeuse), ξαφνικά σβήνει. Κατά τους αστρονόμους, αυτό είναι ένα σημάδι ότι πρόκειται να εκραγεί. Μία ακόμη όμως πιθανότητα είναι ο κόκκινος αστερισμός να περνάει απλώς… μια φάση.

Ο επικεφαλής της έρευνας Εντ Γκουινάν, δήλωσε στο CNNi ότι το αστέρι χάνει σταδιακά τη φωτεινότητά του από τον Οκτώβριο με αποτέλεσμα τώρα να είναι περίπου 2,5 φορές πιο θαμπό σε σχέση με πριν.

Το πάλαι ποτέ ένατο πιο φωτεινό αστέρι στον ουρανό, το Μπετελγκέζ πλέον έχει κατακρημνιστεί στην 23η θέση.

Ο Γκουίναν και οι συνάδελφοί του παρατηρούν από κοντά το αστέρι από το 1980. Αυτό που προκαλεί την σουπερνόβα βρίσκεται βαθιά μέσα στο αστέρι και καθώς το αστέρι είναι τεράστιο, είναι αδύνατο να πει κανείς τι συμβαίνει από τόσο μακριά», λέει ο μελετητής.

Πρελούδιο για μια σουπερνόβα;

Το Μπετελγκέζ είναι το αστέρι στον ώμο του Ωρίωνα, του εμβληματικού αστερισμού με τη μορφή κυνηγού που πετάει το τόξο του στον νυχτερινό ουρανό. Το όνομα του αστεριού προέρχεται από την αραβική γλώσσα και σημαίνει «το χέρι του Ωρίωνα».

Το αστέρι, το οποίο απέχει περίπου 700 έτη φωτός μακριά από τη Γη, είναι ένας σχετικά κοντινός γείτονας του γαλαξία μας.

«Αυτό που είναι ιδιαίτερο είναι το πόσο κοντά είναι», λέει ο Γκουίναν, ο οποίος πιστεύει ότι είναι ο πιο κοντινός στη Γη υποψήφιος υπερκαινοφανής αστέρας ή αλλιώς σουπερνόβα. Είναι περίπου εννέα εκατομμύρια ετών και αστέρια τόσο μεγάλα όσο αυτό συνήθως δεν ξεπερνούν τα 10 εκατομμύρια χρόνια ζωής.

Αν και ο χρόνος είναι πολύ κοντά, πιθανότατα δεν θα ζήσουμε να το δούμε να πεθαίνει. «Θα συμβεί πιθανώς τα επόμενα 200.000 ή 300.000 χρόνια», εκτιμά ο Γκουίναν.

Betelgeuse1


Πηγή: Screen grab/YouTube

Πρόκειται για ένα μεταβλητό αστέρι, το οποίο σημαίνει ότι σκιάζει και φωτίζει τακτικά, σε κύκλους που μπορούν να διαρκέσουν περίπου 420 ημέρες. Το «Χέρι του Ωρίωνα» βρίσκεται σε μια φυσιολογική περίοδο εξασθένισης τους τελευταίους μήνες, αλλά επιταχύνεται δραματικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Η διαδικασία εξασθένισης θα πρέπει να λήξει στα μέσα Ιανουαρίου, σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα. Όμως το συγκεκριμένο αστέρι ακολουθεί συχνά τους δικούς του κανόνες, λέει.

«Προσωπικά πιστεύω ότι θα αναπηδήσει προς τα πίσω, αλλά είναι διασκεδαστικό να παρακολουθεί κανείς τα αστέρια να αλλάζουν», λέει ο μελετητής, διευκρινίζοντας ωστόσο: «Αν συνεχίσει να λυγίζει, όλες οι εκτιμήσεις αλλάζουν»

Εν αναμονή ενός μαγικού θεάματος

Η έκρηξη ενός αστεριού τόσο κοντά όσο αυτό θα προσέφερε ένα απίστευτα φωτεινό θέαμα. Στους πυρήνες των αστεριών προσδένονται συχνά διάφορα στοιχεία και αν το Μπετελγκέζ καεί σε έναν πυρήνα σιδήρου που δεν λιώσει αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σουπερνόβα.

Το αποτέλεσμα; Ένα αστέρι φωτεινό κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ενώ δεν θα υπήρχε άμεσος κίνδυνος για τη ζωή στη γη, η υπεριώδης ακτινοβολία από την ουράνια έκρηξη θα μπορούσε να τσουρουφλίσει το όζον στην ατμόσφαιρά μας, προειδοποιεί ο αστρονόμος.

Ένα εκκεντρικό αστέρι

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Μπετελγκέζ επιδεικνύει περίεργη συμπεριφορά. Το 2009, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι είχε συρρικνωθεί κατά 15% σε σχέση με τα μέσα της δεκαετίας του 1990.

Αυτό που τους έκανε τότε ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι ενώ συνήθως τα αστέρια όταν μικραίνουν γίνονται πιο φωτεινά, εκείνο αντίθετα γινόταν όλο και πιο θαμπό.

A giant red star is acting weird and scientists think it may be about to explode, by Ryan Prior

ΔΗΜΟΦΙΛΗ