ΚΟΣΜΟΣ

Βρετανοί και Γάλλοι θυμούνται τη μάχη του Σομ και ετοιμάζονται να χωρίσουν (pics)

Βρετανοί και Γάλλοι θυμούνται τη μάχη του Σομ και ετοιμάζονται να χωρίσουν (pics)
Ηθοποιοί ντυμένοι με στολές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στέκονται συγκεντρωμένη στον σταθμό Γουότερλου (Waterloo) του Λονδίνου, σε μια συμβολική τελετή μνήμης για τα εκατό χρόνια από την έναρξης της μάχης. Το ημερολόγιο γράφει Παρασκευή 1 Ιουλίου 2016 REUTERS/Peter Nicholls

Κανείς δεν φανταζόταν ότι η επέτειος των εκατό ετών από τη Μάχη του Σομ (Somme) θα συνέπιπτε με τη μεγαλύτερη κρίση στη σύγχρονη βρετανική ιστορία, εξαιτίας ενός δημοψηφίσματος με το οποίο χωρίζουν κατά πώς φαίνεται οριστικά οι δρόμοι Αγγλίας και Γαλλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οκτώ ημέρες μετά το Brexit, οι Γάλλοι και οι Βρετανοί τίμησαν χθες μαζί το πέρασμα ενός αιώνα από την πιο φονική μάχη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου.

Οι τελετές άρχισαν στις 07:28 (τοπική ώρα) στο Οβιγέ-λα-Μπουασέλ (Ovillers-la-Boisselle) της βόρειας Γαλλίας, ακριβώς τη στιγμή που οι Γαλλοβρετανοί πυροδότησαν τριάντα τόνους εκρηκτικών στα γερμανικά χαρακώματα του δυτικού μετώπου, που εκτείνονταν βορείως του ποταμού Σομ στην Πικαρδία, προς τις πόλεις Αλμπέρ (Albert) και το Οβιγέ.

Την ίδια στιγμή, σιγή δύο λεπτών τηρήθηκε στο Λονδίνο, όπου η βασίλισσα Ελισάβετ συμμετείχε τη νύκτα σε αγρυπνία στο αββαείο του Ουεστμίνστερ. Σφυρίχτρες ήχησαν, επίσης, κοντά στο κοινοβούλιο για να σηματοδοτήσουν την έναρξη της επίθεσης.

Somme William 2016 07 01T143527Z 184818330 D1BETNBXZRAA RTRMADP 3 WW1 CENTURY SOMME

Φρανσουά Ολάντ, Ντέιβιντ Κάμερον και πρίγκιπας Ουίλιαμ παρακολουθούν τις εκδηλώσεις μνήμης στο Γαλλοβρετανικό εθνικό μνημείο του Τιεπβάλ, κοντά στο Αλμπέρ, την Παρασκευή 1 Ιουλίου 2016 - REUTERS /Thibault Vandermersch/Pool

Στο Σομ, ο πρίγκιπας Κάρολος, ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον (David Cameron) και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ (François Hollande), η παρουσία του οποίου αποφασίσθηκε μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, απέτισαν φόρο τιμής στο1,2 εκατομμύριο ανδρών όλων των εθνικοτήτων που σκοτώθηκαν, τραυματίσθηκαν ή εξαφανίσθηκαν στους πέντε μήνες που διήρκεσε η μάχη.

Somme British plan Somme 1 July 1916

Κοντά στο επιβλητικό μνημείο του Τιεπβάλ (Thiepval), όπου αναγράφονται τα ονόματα των 72.000 Βρετανών και Νοτιοαφρικανών στρατιωτών που σκοτώθηκαν στη μάχη, οι τρεις άνδρες ανέγνωσαν κείμενα για «την κόλαση του πολέμου», τις εκδηλώσεις σεβασμού ανάμεσα στα εχθρικά στρατεύματα και τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση, αλλά δεν θα εκφωνήσουν κανέναν λόγο.

Ο Γάλλος πρόεδρος είχε εξηγήσει την προηγουμένη ότι επιθυμεί με την παρουσία του «να υπενθυμίσει ότι η ευρωπαϊκή ιδέα είναι αυτή που επέτρεψε να ξεπεραστούν οι διαιρέσεις και οι αντιπαλότητες μεταξύ των κρατών και που τους έφερε την ειρήνη εδώ και 70 χρόνια».

Στις 23 Ιουνίου, οι Βρετανοί επέλεξαν με ποσοστό 52% την έξοδο από την ΕΕ, προκαλώντας σεισμό στην αγγλική πολιτική τάξη και ανησυχία στους εταίρους τους.

Περί τα 600 παιδιά –300 από τη Βρετανία και 300 από τη Γαλλία– συμμετείχαν στις εορταστικές εκδηλώσεις, τις οποίες παρακολούθησαν περισσότεροι από 12.000 άνθρωποι και οι οποίες μεταδόθηκαν απ' ευθείας στο Ηνωμένο Βασίλειο από το BBC.

Ο ανθός μιας γενιάς

Η 1η Ιουλίου 1916, η ημέρα που άρχισε η επίθεση, θεωρείται η πιο αιματηρή ημέρα της βρετανικής ιστορίας με 19.240 νεκρούς ή εξαφανισμένους (οι περισσότεροι κατά την πρώτη ώρα της μάχης). Μαζί με τους τραυματίες, ο αριθμός των θυμάτων ανερχότανστις 57.470.

Για τους Βρετανούς, η μάχη του Σομ (1 Ιουλίου – 18 Νοεμβρίου 1916) έχει καταγραφεί στη συλλογική μνήμη όπως για τους Γάλλους η μάχη του Βερντέν (21 Φεβρουαρίου – 19 Δεκεμβρίου 1916), που διεξαγόταν ταυτόχρονα δυτικότερα. Οι δύο φονικότερες μάχες του Μεγάλου Πολέμου συνδέονταν στρατηγικά από τη στιγμή που κύριος στόχος της μάχης στο Σομ ήταν να αποσπαστούν γερμανικές δυνάμεις από το μέτωπο του Βερντέν.

Somme The Battlefield of the Somme full copy

Τα κυριότερα μνημεία που έχουν αναγερθεί για τη Μάχη του Σομ - Πηγή: Google Maps

«Χάσαμε τον ανθό μιας γενιάς (...) Από πολλές απόψεις, η ημέρα αυτή υπήρξε η πιο θλιβερή της μακράς ιστορίας του έθνους μας», δήλωσε χθες το βράδυ ο πρίγκιπας Ουίλιαμ στην αρχή της στρατιωτικής αγρυπνίας στο μνημείο του Τιεβάλ, όπου στρατιώτες της Κοινοπολιτείας, της Γαλλίας και της Γερμανίας εναλλάσσονταν σ' όλη τη διάρκεια της νύκτας.

«Αναγνωρίζουμε απόψε τις αποτυχίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, της δικής μας περιλαμβανομένης, για να αποφευχθεί η καταστροφή του παγκόσμιου πολέμου», συνέχισε ο πρίγκιπας Ουίλιαμ, ο οποίος συνοδευόταν από τη σύζυγό του Κέιτ και τον αδελφό του Χάρι.

Somme Royales 2016 07 01T142806Z 1332982992 D1BETNBXISAA RTRMADP 3 WW1 CENTURY SOMME

Ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου πρίγκιπας Κάρολος (Charles), η δούκισσα της Κορνουάλης Καμίλα (Camilla) και η δούκισα του Κέμπριτζ Κάθριν (Catherine) παρακολουθούν τις εκδηλώσεις μνήμεις για τα εκατό χρόνια από τη μάχη του Σομ, την Παρασκευή 1 Ιουλίου 2016 - REUTERS /Thibault Vandermersch/Pool

ΔΗΜΟΦΙΛΗ