Τι έγινε στην Αταλάντη;

Στο εργοστάσιο σήμερα δεσπόζει η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης, μία αμιγώς ελληνική εταιρία, που χαράσσει μία ανεξάρτητη στρατηγική, συμμετέχοντας ενεργά στην αποκεντρωμένη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Η οικογένεια Συριανού έχει στην κατοχή της το εργοστάσιο τα τελευταία 20 χρόνια, διαγράφοντας μία λαμπρή πορεία στο χώρο της ζυθοποιίας, με επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων, καινοτομίες και μία ανάπτυξη που είναι πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα.

Η μακροβιότερη μπίρα στην ιστορία της ΕΖΑ είναι η Pils Hellas, ενώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στην παραγωγή του εργοστασίου έχουν προστεθεί και άλλα brands. Εξάλλου, το εργοστάσιο ανέκαθεν είχε και έχει μεγάλες δυνατότητες στην παραγωγή μπίρας. Αξίζει να σημειωθεί πως το εργοστάσιο της Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης, σε μέγεθος, με βάση την παραγωγική του δυνατότητα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα. Μάλιστα, πέρσι η παραγωγική δραστηριότητα διπλασιάστηκε, τη στιγμή που τα επενδυτικά πλάνα της εταιρείας, για την επόμενη τριετία, αγγίζουν τα 20 εκατομμύρια ευρώ.

Τι είναι αυτό που μας έκανε να θέλουμε να φτάσουμε μέχρι την Αταλάντη; Τι είναι αυτό που η ΕΖΑ έχει να επιδείξει; Τη νέα εζα ζ Lager, η lager όπως πρέπει να είναι. Μετά την εζα ζ pilsener, με τη νέα της επένδυση, η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης, έρχεται να διεκδικήσει μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά.

Στα «άδυτα» της ΕΖΑ

Η μπίρα είναι ένα προϊόν το οποίο προέρχεται από βύνη κριθαριού (η βύνη είναι κριθάρι το οποίο έχει βλαστήσει), νερό, μαγιά και λυκίσκο. Η πολυπλοκότητα και η δυσκολία στην παραγωγή της μπίρας, έγκειται στη διαδικασία αυτής καθαυτής της παραγωγής, καθώς υπόκειται σε ζύμωση, αλλά και σε ωρίμανση, έτσι ουσιαστικά είναι κάτι «ζωντανό», που «αναπνέει», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παππάς.

Όσο προχωρούσαμε στα «άδυτα» της ζυθοποιίας, η περιέργεια αυξανόταν. Η διευθύντρια παραγωγής, κυρία Ιωάννα Βαμβακά, μας μύησε στον... μαγικό κόσμο της μπίρας. Όπως η ίδια ανέφερε, το πρώτο στάδιο παραγωγής, η «αρχή» της μπίρας, είναι η παρασκευή του χυλού ή του γλεύκους, όπως ονομάζεται. Στην ουσία ανακατεύεται η βύνη με το νερό και μετατρέπεται σε χυλό. Κατόπιν εντός μίας δεξαμενής υπόκειται σε θερμική επεξεργασία. Τα σάκχαρα εντός της δεξαμενής είναι το «φαγητό» για τη μαγιά. Έπειτα φιλτράρεται και το αποτέλεσμα, το διαυγές, το γλεύκος, αποστειρώνεται στο βραστήρα, όπου και προστίθεται ο λυκίσκος (που δίνει την πικράδα στην μπίρα) και αφού αποστειρωθεί έπειτα από βρασμό και ψυχθεί, «εμβολιάζεται» με τη μαγιά.

Είναι αλήθεια πως σε αυτό το πρώτο στάδιο παραγωγής, του ζυθογλεύκους, πιάσαμε για πρώτη φορά στα χέρια μας βύνη, όταν μας την προσέφερε ο κύριος Δημήτρης Κυριαζής, εργοδηγός στο ζυθοβραστήριο. Τη γευτήκαμε. Μια γλυκιά γεύση έμεινε στο στόμα. «Στόχος μας είναι, να καταφέρουμε να παράγουμε βύνη στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια» τόνισε ο κύριος Παππάς, όταν ήμασταν έτοιμοι να περάσουμε στο στάδιο της ζύμωσης. Ο συνολικός χρόνος για να βγει μία «βρασιά», από τη στιγμή που θα γίνει η άλεση μέχρι τη στιγμή που θα περάσει στο στάδιο της ζύμωσης, είναι περίπου 12 ώρες.

Ο κύριος Δημήτρης Κυριαζής

Τι είναι ο λυκίσκος; Όσες απαντήσεις κι αν δώσαμε ήταν λανθασμένες. «Είναι αναρριχόμενο φυτό» ήρθε η σωστή απάντηση από το διευθυντή του εργοστασίου. Ήρθε στα χέρια μας κομποστοποιημένο με την προτροπή να μην το δοκιμάσουμε, καθώς «είναι πάρα πολύ πικρό». Παρόλο που ευδοκιμεί στο κλίμα του θεσσαλικού κάμπου, στις μέρες μας δεν παράγεται στην Ελλάδα.

Η ξενάγηση στο ζυθοβραστήριο ολοκληρώνεται και πραγματικά νιώθουμε πως... κάτι γίνεται στην Αταλάντη. Κάτι σημαντικό συμβαίνει. Μήπως η Αταλάντη είναι η πόλη που χτυπά η «καρδιά» της ελληνικής μπίρας; Με βεβαιότητα, η ΕΖΑ είναι ένα εργοστάσιο-πρότυπο για τα ελληνικά δεδομένα.

Ζύμωση και ωρίμανση πριν τη συσκευασία

Πριν το στάδιο της εμφιάλωσης, προηγείται το στάδιο της ζύμωσης και της ωρίμανσης, όπου και προστίθεται η μαγιά και ανάλογα με τον τύπο της μπίρας. Ο συνολικός χρόνος επεξεργασίας στις δεξαμενές διαρκεί περίπου 20 με 25 ημέρες.

Η διαδικασία και μόνο της ζύμωσης διαρκεί 15-16 ημέρες. Όταν η ζύμωση ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τους δείκτες του ποιοτικού ελέγχου, τότε αρχίζει η ψύξη. Από τους 13-15 βαθμούς Κελσίου (ανάλογα τον τύπο της μπίρας), παγώνει στους 2ο C για μία περίπου εβδομάδα ώστε να περάσει στο στάδιο φιλτραρίσματος (να γίνει διαυγής) και να συσκευαστεί.

Και τότε ήρθε η στιγμή να δοκιμάσουμε την μπίρα αφιλτράριστη, για να αντιληφθούμε τη διαφορά. Μια γουλιά και μια γεύση «γεμάτη». Βέβαια, η μπίρα πρέπει να φιλτραριστεί, ώστε να μην εκτίθεται στους κινδύνους της διατήρησής της.

Η ουσία είναι πως κάθε μπίρα έχει τη φιλοσοφία της, καθώς το τελικό προϊόν πρέπει να έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, ώστε να ικανοποιεί και τον πιο απαιτητικό λάτρη του ζύθους. Εντούτοις, το 90% των μεταξύ τους διαφοροποιήσεων γίνεται στο ζυθοβραστήριο. Ωστόσο, και η μαγιά είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για τη γεύση της μπίρας, ενώ σημαντικό είναι και το «προφίλ» της ζύμωσης: Πώς θα ζυμωθεί η κάθε μπίρα.

Ωστόσο, στο στάδιο του φιλτραρίσματος, μία ακόμη χρήσιμη πληροφορία μας περίμενε...

Τι έγινε στην Αταλάντη το ’91;

Στην Αταλάντη, πριν πολλά χρόνια, έγινε και κάτι ακόμα... Ήταν η Παρασκευή 31 Μαΐου του 1991 όταν δύο ρουκέτες της 17 Νοέμβρη έπληξαν το εργοστάσιο της Löwenbräu στην Αταλάντη, προκαλώντας πυρκαγιά, αλλά όχι θύματα. Οι ρουκέτες εκτοξεύθηκαν από έναν ελαιώνα περίπου 120 μέτρα από τη ζυθοποιία. Εκείνο το βράδυ, είχε βάρδια ο κύριος Βασίλης Νέστορας, ο οποίος μέχρι και σήμερα βρίσκεται στο ίδιο πόστο.

Ως χειριστής φίλτρου, από το θόρυβο, δεν άκουσε την επίθεση. «Ήρθε έντρομος ο φύλακας του κτηρίου και μου είπε: “Καλά, δεν ακούς τίποτα; Εδώ καιγόμαστε”. Βγήκα έξω και είδα τα καζάνια να καίγονται. Ανέβηκα πάνω, προσπαθώντας να σβήσω τη φωτιά, η μάνικα ήταν τρύπια και σύντομα με πήραν οι αναθυμιάσεις από την αμμωνία (για την ψύξη των καζανιών). Κατέβηκα γρήγορα κάτω και τότε εμφανίστηκε και η Πυροσβεστική. Ο δρόμος είχε γεμίσει μπίρα». Ο κ. Νέστορας θυμάται πως ύστερα βρήκαν το βλήμα μέσα στο καζάνι.

Ο κύριος Βασίλης Νέστορας

Κουτί, φιάλη ή βαρέλι;

Όπου κι αν αποφασίσει κάποιος να πιει την μπίρα του, η απόλαυση είναι η ίδια. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως το νερό που η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης χρησιμοποιεί είναι από ιδιόκτητη γεώτρηση, η οποία βρίσκεται μέσα στο εργοστάσιο, ενώ γεωλογικές μελέτες έχουν δείξει ότι η πηγή προέρχεται από τη λίμνη του Παρνασσού. Περί τα 1.000.000 hl μπίρας δύναται να υποστηρίξει η υπάρχουσα υποδομή της ΕΖΑ, ετησίως.

Μία από τις πιο σύγχρονες γραμμές συσκευασίας κουτιού (αλουμινίου), που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στα Βαλκάνια, διαθέτει το εργοστάσιο της Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης. Πρόκειται για μία γραμμή δύο ετών, με όλες τις σύγχρονες τάσεις της τεχνολογίας. Το 2016 εμφιαλώθηκαν 65.000.000 κουτιά.

Ωστόσο, η υπό κατασκευή γραμμή συσκευασίας μπουκαλιού, που θα εγκαινιαστεί σε λίγους μήνες, θα είναι ακόμη πιο σύγχρονη, εγκαθιδρύοντάς τη σε μία από τις πιο σύγχρονες στην Ευρώπη.

Pilsener ή Lager, η ποιότητα της εζα, αφού ολοκληρώσαμε την ξενάγησή μας στα έγκατα του εργοστασίου, ήταν δεδομένη. Debate δεν υπάρχει. Όλα, όπως πρέπει, εξαρτώνται από την προτίμηση του εκάστοτε καταναλωτή. Το θέμα είναι πως η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης καινοτομεί, επενδύει, πετυχαίνει. Και είναι αυτό ακριβώς που λέει το όνομά της: Ελληνική.

Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης