Urban Green Dots: μικροί δημόσιοι χώροι που ζωντανεύουν τη γειτονιά

Οι κάτοικοι αποκτούν περισσότερες αφορμές να βγουν από το σπίτι, να συναντηθούν, να μοιραστούν δραστηριότητες και να αισθανθούν ότι ο δημόσιος χώρος τους ανήκει

Στόχος δεν είναι μόνο η αισθητική αναβάθμιση. Είναι η ενίσχυση της γειτονιάς μέσα από μικρές υποδομές που ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες: έναν χώρο για διάβασμα, μια διαδρομή για άσκηση, έναν κήπο που “συστήνει” τη μεσογειακή χλωρίδα με πρακτικό τρόπο. Παράλληλα, δίνεται έμφαση στη χρήση ανθεκτικών υλικών και σε φυτεύσεις χαμηλής συντήρησης, ώστε οι παρεμβάσεις να είναι λειτουργικές, βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον στο βάθος του χρόνου

Σε αυτή την κατεύθυνση εντάσσεται το Urban Green Dots της LAMDA Development. Το πρόγραμμα αφορά τρία μικρά πάρκα — το Άλσος της οδού Μαργαρίτας, την Πλατεία Ρήγα Φεραίου και το Πάρκο Γερουλάνου — και προσθέτει λειτουργίες που ενισχύουν τον ρόλο του δημόσιου χώρου στη γειτονιά. Πρόκειται για παρεμβάσεις που “χτίζουν” πάνω σε υπάρχοντα σημεία πρασίνου, τα οποία επανασχεδιάζονται με πιο καθαρή δομή, καλύτερη προσβασιμότητα και μεγαλύτερη χρηστικότητα για όλες τις ηλικίες.

Υπαίθριες βιβλιοθήκες: ένας χώρος που στηρίζει τη φιλαναγνωσία

Στο Άλσος της οδού Μαργαρίτας, η υπαίθρια βιβλιοθήκη προσφέρει έναν χώρο στάσης και διάβασμα σε ανοιχτό περιβάλλον. Η βιβλιοθήκη αξιοποιεί μια υφιστάμενη πέτρινη κυκλική λιθοδομή, η οποία συντηρήθηκε και αναδείχθηκε, ενώ προστέθηκαν ειδικές κατασκευές για αποθήκευση βιβλίων και άνετα καθιστικά που προσκαλούν τον επισκέπτη να καθίσει, να ξεφυλλίσει ή να αφήσει ένα βιβλίο για τον επόμενο.Με αυτόν τον τρόπο, ο χώρος εξελίσσεται σε ένα μικρό σημείο πολιτισμού και ανταλλαγής, όπου η ανάγνωση συνδέεται με την καθημερινή βόλτα στο πάρκο

Ήπιες δραστηριότητες: άσκηση χωρίς εμπόδια

Ο οργανωμένος χώρος άθλησης στο Άλσος Μαργαρίτας υποστηρίζει δραστηριότητες όπως yoga και stretching. Η επιλογή αυτής της μορφής άσκησης προσαρμόζεται στην καθημερινή ρουτίνα του κατοίκου, καθώς δεν απαιτεί εξοπλισμό ή ιδιαίτερη προετοιμασία. Η διαμόρφωση του χώρου άθλησης με σταθεροποιημένο, υδατοπερατό δάπεδο και φυσική σκίαση από τα δέντρα καθιστά τις δραστηριότητες πιο άνετες και ασφαλείς, ενώ επιτρέπει τη χρήση του χώρου από μικρές ομάδες γειτόνων ή συλλόγους. Στην Πλατεία Ρήγα Φεραίου, η νέα διαμόρφωση επιτρέπει μικρές δραστηριότητες στο φυσικό της περιβάλλον, χωρίς να αλλοιώνεται ο χαρακτήρας της πλατείας. Οι παρεμβάσεις αφήνουν ελεύθερες ζώνες κίνησης και θέασης, ώστε ο χώρος να μπορεί να φιλοξενεί από μια απλή βόλτα μέχρι μικρά events γειτονιάς.

Βοτανόκηποι: ένα δημόσιο σημείο γνώσης

Οι βοτανόκηποι που δημιουργήθηκαν στα τρία πάρκα “συστήνουν” τη μεσογειακή χλωρίδα μέσα από πρακτικό και παιδαγωγικό σχεδιασμό. Η ψηφιακή σήμανση (QR codes) δίνει στον επισκέπτη άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες για κάθε φυτό. Στο Πάρκο Γερουλάνου, οι τεχνητοί βραχόκηποι με μεσογειακά είδη ενισχύουν τη βιοποικιλότητα. Τα φυτά έχουν επιλεγεί ώστε να αντιπροσωπεύουν χαρακτηριστικά είδη της μεσογειακής ζώνης – από αρωματικά βότανα, μέχρι φυτά που προσελκύουν επικονιαστές – επιτρέποντας στους επισκέπτες να εξοικειωθούν με είδη που συχνά συναντούν στην καθημερινότητά τους χωρίς να τα αναγνωρίζουν.

Όπως αναφέρει η Σίσσυ Ηλιοπούλου, «θέλουμε τα Urban Green Dots να δίνουν ζωντάνια στις γειτονιές και να υποστηρίζουν τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων Με κάθε νέο σημείο πρασίνου που αναβαθμίζεται, χτίζεται σταδιακά ένα δίκτυο μικρών, συνδεδεμένων χώρων που κάνουν τη γειτονιά πιο ανθρώπινη, πιο ασφαλή και πιο φιλική για όλους».

Το αποτύπωμα της πρωτοβουλίας

Με νέες φυτεύσεις, ψηφιακή σήμανση, χώρους συνάντησης και διαδρομές άσκησης, η LAMDA Development ενισχύει την εικόνα της γειτονιάς και αναβαθμίζει τον ρόλο του δημόσιου χώρου ως λειτουργικό στοιχείο της καθημερινότητας. Παράλληλα, οι παρεμβάσεις συμβάλλουν στη βελτίωση του μικροκλίματος, προσφέροντας περισσότερη σκιά, μειωμένη θερμική καταπόνηση και καλύτερη ποιότητα αέρα σε περιοχές με έντονη δόμηση

Το Urban Green Dots δείχνει πώς μικρές και στοχευμένες υποδομές μπορούν να αναβαθμίσουν τον δημόσιο χώρο και να ενισχύσουν την κοινότητα. Τα έργα αυτά λειτουργούν συμπληρωματικά προς τον σχεδιασμό των δήμων, χωρίς να τον υποκαθιστούν, προσφέροντας πρόσθετη αξία και δημιουργώντας παραδείγματα καλών πρακτικών που μπορούν να επαναληφθούν και σε άλλες περιοχές στο μέλλον.