ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στη δημοσιότητα όλο το Συμπληρωματικό Μνημόνιο που συμφώνησαν Ελλάδα - Θεσμοί

Στη δημοσιότητα όλο το Συμπληρωματικό Μνημόνιο που συμφώνησαν Ελλάδα - Θεσμοί
REUTERS/Francois Lenoir

Δεκάδες προαπαιτούμενα πολλά εκ των οποίων εκτείνονται μετά τη λήξη του προγράμματος στήριξης περιλαμβάνει το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημονίου Κατανόησης (Supplemental Memorandum of Understanding) μεταξύ Ελλάδος και θεσμών που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημονίου Κατανόησης ξεχωρίζουν η διατήρηση της πρόβλεψης που δίνει το δικαίωμα στο ΔΝΤ να επιβάλει τη μείωση του αφορολογήτου από το 2019, η δέσμευση της Ελλάδας για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% ως και το τέλος του 2022, αλλά και η δέσμευση της κυβέρνησης για διαρκή εφαρμογή των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων για πολλά χρόνια με τη συνδρομή τεχνικής βοήθειας από τους θεσμούς.

Συγκεκριμένα, στο 40σελιδο κείμενο του νέου Μνημονίου αναφέρεταιγια την αποκατάσταση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών πως η Ελλάδα θα στοχεύσει σε μεσοπρόθεσμα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ και πως αυτός ο στόχος υποστηρίζεται από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης, διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, εξασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία των ευάλωτων ομάδων.

Όπως αναφέρεται η κυβέρνηση, ως προαπαιτούμενο, θα νομοθετήσει τη Μεσοπρόθεσμη Δημοσιονομική Στρατηγική 2019-22, η οποία θα θέσει ανώτατα όρια δαπανών σε συμφωνία με τους στόχους του προγράμματος του ESM και το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το διάστημα 2019-2022.

«Η ελληνική κυβέρνηση θα παρακολουθεί τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των τρεχουσών και μελλοντικών δικαστικών αποφάσεων και θα λαμβάνει μέτρα αντιστάθμισης, όπου απαιτείται, για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής και των ετησίων αναθεωρήσεων της», σημειώνεται σχετικά.

Στη βάση αυτή αφήνεται ορθάνοικτο το ενδεχόμενο πρόωρης μείωσης του αφορολογήτου από το 2019, κάτι που ελληνικές κυβερνητικές πηγές είχαν διαψεύσει το προηγούμενο Σάββατο. Η σχετική αναφορά στο κείμενο του νέου Μνημονίου τονίζει τα εξής: «Οι αρχές, ως προαπαιτούμενο θα προωθήσουν την εφαρμογή του μέτρου της φορολογίας εισοδήματος (αφορολόγητο) το 2019 εάν το ΔΝΤ, σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τις ελληνικές αρχές, στο πλαίσιο της τελικής αναθεώρησης του προγράμματος, θεωρεί ότι, βάσει μιας διαφανούς εκ των προτέρων εκτίμησης, είναι απαραίτητη η εφαρμογή του για να επιτευχθεί ο συμφωνημένος δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% το 2019, ο οποίος πρέπει να επιτευχθεί χωρίς επιζήμια για την ανάπτυξη μέτρα και εάν χρειαστεί, θα εγκρίνουν νομοθεσία, σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα, ώστε να εξασφαλίζουν την ακριβή επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου, κατά τρόπο θετικό για την ανάπτυξη».

Αλλά και για τα λεγόμενα αντίμετρα ή θετικά μέτρα το κείμενο του νέου Μνημονίου δεν είναι σαφές και θέτει προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση τους. «Βάσει μιας αξιολόγησης και σε συμφωνία με όλα τα θεσμικά όργανα και κατόπιν διαβουλεύσεων με τις ελληνικές αρχές, οι αρχές θα υιοθετήσουν, μετά από μια διαφανή διαδικασία, την απαραίτητη δευτερογενή νομοθεσία για την εφαρμογή των αντίμετρων που ξεκινούν από το 2019. Το ποσό που θα υλοποιηθεί να ευθυγραμμιστεί με την προβλεπόμενη υπέρβαση σε σχέση με τους συμφωνηθέντες μεσοπρόθεσμους στόχους - με την προϋπόθεση ότι τα περιοριστικά μέτρα θα έχουν ήδη ενσωματωθεί στο βασικό σενάριο - προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων», τονίζεται σχετικά.

Οι αλλαγές στη φορολογία

Σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο οι ελληνικές αρχές με τη βοήθεια τεχνικής υποστήριξης θα πρέπει να ευθυγραμμίσουν τις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές και να νομοθετήσουν στο οργανόγραμμα του υπουργείου Οικονομικών μια μόνιμη μονάδα που θα έχει ως ρόλο την αναπροσαρμογή των τιμών των ακινήτων.

Oι ελληνικές αρχές θα πρέπει να νομοθετήσουν την αναπροσαρμογή των φορολογικών συντελεστών του ΕΝΦΙΑ και να διευρύνουν τη βάση του φόρου ακίνητης περιουσίας, εάν είναι απαραίτητο, με τρόπο ουδέτερο ως προς τα έσοδα, προκειμένου να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ έως τον Αύγουστο του 2018.

Μέχρι τον Ιούλιο του 2018 οι ελληνικές αρχές θα αναπτύξουν μόνιμο σύστημα πληροφορικής για την αναπροσαρμογή των τιμών των ακινήτων. Ακόμη, η κυβέρνηση θα επανεξετάσει την εφαρμογή του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών στην ακίνητη περιουσία και θα διασφαλίσει ότι η έκπτωση του ΦΠΑ στα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου θα εξαλειφθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2018.

Oι ελληνικές αρχές θα επανεξετάσουν το ειδικό φορολογικό καθεστώς που διέπει τη ναυτιλιακή βιομηχανία υπό το πρίσμα των παρατηρήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην ίδια βάση οι ελληνικές αρχές θα επανεξετάσουν τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος μετά την τριετή εφαρμογή του, εντοπίζοντας τα προβλήματα και τα κενά και θα προτείνουν τροποποιήσεις με στόχο την αποσαφήνιση και βελτίωση της εφαρμογής του και την εξάλειψη των αντικρουόμενων διατάξεων.

Επίσης, οι ελληνικές αρχές θα κωδικοποιήσουν και θα απλουστεύσουν τη νομοθεσία περί ΦΠΑ, θα την ευθυγραμμίσουν με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και θα εξαλείψουν τα κενά που εκκρεμούν.

Μέχρι τον Ιούνιο του 2018, οι ελληνικές θα αναθεωρήσουν τον κώδικα τελών χαρτοσήμου με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση του καθεστώτος τελών χαρτοσήμου λαμβάνοντας υπόψη το σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον. Η κυβέρνηση θα επανεξετάσει και το καθεστώς επιτοκίων υπερημερίας του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επανεξέταση του συστήματος τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος και θα προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση εάν απαιτείται αλλαγή. Το υπουργείο Δικαιοσύνης και η ΑΑΔΕ θα επανεξετάσουν την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων ως προς τις δημοπρασίες και τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. και, αν χρειαστεί, θα εγκρίνουν νομικές ή διαδικαστικές τροποποιήσεις.

Ασφαλιστικό – Εργασιακά

Το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημονίου Κατανόησης αναφέρει πως η περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις καταβαλλόμενες συντάξεις θα ισχύσει από την 1.1.2019 και θα αποφέρει από το 2019 έως το 2022 καθαρή εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ ετησίως). Ακόμη σημειώνεται πως οι αρχές θα υπολογίσουν και θα εκδώσουν όλες τις αιτήσεις κύριας σύνταξης που υπεβλήθησαν το 2016, καθώς και το 30% των αιτήσεων κύριας σύνταξης του 2017, αλλά και τουλάχιστον 13.800 αιτήσεις επικουρικής σύνταξης που κατατέθηκαν από 1.1.2015 έως και 31.12.2016.

Βάσει του νέου Μνημονίου τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας θα πρέπει να εκδώσουν την υπουργική απόφαση για κατάργηση του ΕΚΑΣ το 2019, καθώς και τις υπουργικές αποφάσεις για τον ενιαίο κανονισμό λειτουργίας και παροχών του ΕΦΚΑ. Για τον ΕΔΟΕΑΠ, το ταμείο που παρέχει τις επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ των δημοσιογράφων, η νέα συμφωνία προβλέπει ότι θα πρέπει να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα ώστε να ευθυγραμμιστεί πλήρως με το ΕΤΕΑΕΠ, ως προς τον υπολογισμό των συντάξεων και την κάλυψη των ελλειμμάτων.

Για τα εργασιακά το νέο Μνημόνιο προβλέπει περιορισμούς στη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, ενίσχυση της μεσολάβησης και ένα νέο μηχανισμό εξακρίβωσης της αντιπροσωπευτικότητας των κλαδικών συμβάσεων.

Προκειμένου να προωθηθεί και να ελεγχθεί η αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, η κυβέρνηση, ύστερα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα, θα εκδώσει εγκύκλιο διευκρινίζοντας τη διοικητική διαδικασία αξιολόγησης της αντιπροσωπευτικότητας σε κλαδικό επίπεδο. Παράλληλα, θα πρέπει να ψηφιστεί νόμος με τον οποίο θα επιτρέπεται η μονομερής προσφυγή στη διαιτησία μόνο για το μέρος που έχει αποδεχθεί την πρόταση διαμεσολάβησης και ο οποίος θα επαναφέρει τη διακριτική ευχέρεια του διαμεσολαβητή να υποβάλει πρόταση που θα επιτρέπει στα μέρη να επαναλάβουν τις διμερείς διαπραγματεύσεις. Στην ίδια βάση θα παραταθεί η διάρκεια της θητείας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΜΕΔ και θα επανεξεταστεί ο κατάλογος των κριτηρίων που θα λαμβάνονται υπόψη στη διαιτητική απόφαση και θα προστεθεί σε αυτά η αγοραστική δύναμη των μισθών.

Η νέα συμφωνία προβλέπει πως έως το τέλος του 2018 το υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να νομοθετήσει σε εθνικό επίπεδο το νέο τρόπο αξιολόγησης της αναπηρίας, με σκοπό την εφαρμογή μιας νέας αξιολόγησης σε όλα τα επιδόματα αναπηρίας, συμπεριλαμβάνοντας και τις συντάξεις. Ακόμη, προβλέπει ότι με νόμο, θα προσδιοριστούν τα εισοδηματικά κριτήρια καταβολής του επιδόματος στέγασης, με τη συμβουλή της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Ενέργεια - Αποκρατικοποιήσεις

Στο μέτωπο της ενέργειας το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημονίου Κατανόησης περιγράφει τα όσα έχουν ήδη δρομολογηθεί για το άνοιγμα της αγορά ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, προβλέπει την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ που βρίσκεται σε εξέλιξη και την ολοκλήρωση της μέχρι το τέλος του 2018, τη συνέχιση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ με αναθεώρηση των ποσοτήτων, σχέδιο δράσης της ΔΕΗ για τις ανεξόφλητες οφειλές και νομοθετική πρωτοβουλία που θα διασφαλίζει τη μη δημιουργία οικονομικών εκκρεμοτήτων από τα κοινωνικά τιμολόγια για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, μείωση της χρέωσης προμηθευτή από τον Ιανουάριο του 2019 στο 50% και στο 30% από τον Ιανουάριο του 2020 για τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ, αναδιάρθρωση της ΔΕΠΑ υπό τον όρο της επιτυχούς ολοκλήρωσης των συναλλαγών για τις εταιρείες παροχής αερίου (ΕΠΑ), συνέχιση του προγράμματος δημοπρασιών αερίου από τη ΔΕΠΑ, διενέργεια διαγωνισμών νέας ισχύος τον Ιούλιο για την αγορά των ΑΠΕ και ενεργοποίηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.

Για τις αποκρατικοποιήσεις το κείμενο του Συμπληρωματικού Μνημονίου Κατανόησης περιλαμβάνει εκτενείς αναφορές. Όπως αναφέρεται, το ΤΑΙΠΕΔ και το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) καλούνται να εγκρίνουν το ανανεωμένο πρόγραμμα αξιοποίησης του Ταμείου ώστε τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις να ανέλθουν το 2018 στα 2 δισ. ευρώ και το 2019 στο 1 δισ. ευρώ.

Για την Εγνατία Οδό σημειώνεται πως τα υπουργεία Υποδομών και Οικονομικών θα εκδώσουν νέα κοινή υπουργική απόφαση που θα προβλέπει την εξαίρεση της Εγνατίας Οδού από το σύστημα δορυφορικών / αναλογικών διοδίων και τη λειτουργία συστήματος με παραδοσιακούς σταθμούς, αλλά αναλογικής χρέωσης. Το προσχέδιο της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού θα διατεθεί στους επτά ομίλους που έχουν περάσει στη δεύτερη φάση στις 15 Ιουνίου με το υπουργείο Υποδομών να δεσμεύεται πως μέχρι 30 Μαΐου θα παρέχει στο ΤΑΙΠΕΔ όλα τα τεχνικά στοιχεία που χρειάζονται.

Για την ΔΕΠΑ επισημαίνεται πως το ανανεωμένο πρόγραμμα αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ θα περιλαμβάνει το τελικό μοντέλο ιδιωτικοποίησης της εταιρείας ενώ οι σχετικοί διαγωνισμοί θα γίνουν όταν ολοκληρωθούν οι συμφωνίες για τις αλλαγές στο μετοχικό κεφάλαιο των ΕΠΑ Αττικής και Θεσσαλονίκης. Για το Ελληνικό αναφέρεται πως οι αρχές καλούνται να ολοκληρώσουν τη μετεγκατάσταση των φορέων που βρίσκονται εντός του ακινήτου, να προχωρήσουν τη νομοθεσία για το φορέα διαχείρισης του μητροπολιτικού πάρκου και να εφαρμόσουν ανανεωμένο χρονοδιάγραμμα για τις εκκρεμότητες που πρέπει να λυθούν ώστε να ολοκληρωθεί η συμφωνία με το επενδυτικό σχήμα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018.

Σε σχέση με το Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων σημειώνεται πως σε αυτό θα παραχωρηθούν η ΓΑΙΑΟΣΕ και τα ακίνητα του ΟΣΕ και ο οργανισμός διαχείρισης του Ολυμπιακού Σταδίου (ΟΑΚΑ). Το Υπερταμείο θα πρέπει να προχωρήσει στην αξιολόγηση των διοικητικών συμβουλίων των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ) και των εταιρειών του ΟΑΣΑ (ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ) με την αντικατάσταση μελών αν κριθεί απαραίτητο, ενώ θα πρέπει να εγκριθεί ο εσωτερικός κανονισμός και η επενδυτική πολιτική από τη γενική του συνέλευση και να κατατεθούν επιχειρησιακά σχεδία από τις διοικήσεις των ΔΕΚΟ που ελέγχει.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ