EOAN: Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του ΣΣΕΔ «Ανακύκλωση» προς τους Δήμους

Αναλυτικά, στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται πως το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ – ΕΟΑΝ με την υπ΄ αριθμ. 190.1/25.02.2022 (ΑΔΑ 9ΠΩ246Ψ8ΟΖ-ΖΚΠ) ομόφωνη απόφασή του, με το παρόν δελτίο τύπου, ενημερώνει τους Δήμους, που είναι συμβεβλημένοι με την ΕΕΑΑ Α.Ε., για τις τρέχουσες υποχρεώσεις του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» του φορέα ΕΕΑΑ Α.Ε., ώστε να μην υπάρχει λανθασμένη ενημέρωση των ΟΤΑ Δήμων σεσχέση με τις υποχρεώσεις αυτές.

Οι τρέχουσες υποχρεώσεις της ΕΕΑΑ Α.Ε. έναντι των ΟΤΑ Α’ βαθμού ορίζονται στη με αρ. 167.1/13.05.2020 Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΟΑΝ (που είναι δημοσιευμένη στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ με ΑΔΑ: 6ΩΝΥ46Ψ8ΟΖ-0ΓΓ/29.6.2020 και είναι προσβάσιμη σε όλους τους ενδιαφερομένους), με την οποία αποφασίστηκε η ανανέωση της έγκρισης λειτουργίας του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» της ΕΕΑΑ Α.Ε. με συγκεκριμένους όρους έγκρισης, όπως αυτοί αναφέρονται στο κεφάλαιο Α «ΟΡΟΙ ΕΓΚΡΙΣΗΣ» της απόφασης.

Οι υφιστάμενοι βασικοί όροι έγκρισης του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» της ΕΕΑΑ Α.Ε. που αφορούν στους ΟΤΑ Α’ βαθμού έχουν έναρξη ισχύος από 29.6.2020 και παρουσιάζονται ακολούθως:

I. Ο όρος έγκρισης Α.5 αφορά τη «Γεωγραφική Εμβέλεια ΣΣΕΔ» και είναι ως ακολούθως:
Α.5 Γεωγραφική Εμβέλεια ΣΣΕΔ
Α.5.1 Η εμβέλεια του ΣΣΕΔ είναι πανελλαδική και συνεπώς σε ορίζοντα εξαετίας, θα πρέπει να καλύψει με τις βασικές του μεθόδους συλλογής το 100% των ΟΤΑ Α΄ βαθμού της χώρας.
Α.5.2 Το εξαετές σχέδιο ανάπτυξης των απαιτούμενων υποδομών συλλογής που θα πρέπει να εφαρμοστεί έχει ως εξής:

Κατά συνέπεια, ο συγκεκριμένος όρος έγκρισης Α.5 (παράγραφος Α.5.2) ορίζει ότι ο αριθμός των συνεργαζόμενων ΟΤΑ Α’ βαθμού με το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ Α.Ε. αυξάνεται ανά έτος (από το έτος 2020 και μετά) και δεν μειώνεται.

II. Ο όρος έγκρισης Α.7 αφορά την «Οργάνωση εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης» και είναι ως ακολούθως (αναφορικά με την υποχρέωση του ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ για διάθεση εξοπλισμού προς τους ΟΤΑ Α’ Βαθμού):
Α.7 Οργάνωση εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης
Α.7.1 Εργασίες Εναλλακτικής Διαχείρισης:
Α.7.1.1 Έργα μπλε κάδων / κάδων χωριστών ρευμάτων για δημοτικά απόβλητα συσκευασίας Μπλε κάδοι συλλογής υλικών συσκευασίας ή κάδοι διαφορετικού χρώματος σε συστοιχίες ανακύκλωσης (κάδοι για χαρτί, πλαστικό, μέταλλα) που βρίσκονται στον αστικό ιστό, την αποκομιδή και μεταφορά των οποίων σε Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) αναλαμβάνουν οι ΟΤΑ. Στα ΚΔΑΥ [συνεργαζόμενα με τον φορέα ΣΣΕΔ (συνεργασία τύπου Α) ή συνεργαζόμενα απευθείας με τους ΟΤΑ (συνεργασία τύπου Β)] γίνεται η διαλογή των περιεχόμενων στους μπλε κάδους / χωριστούς κάδους συλλογής αποβλήτων. Στη συνέχεια ο φορέας ΣΣΕΔ πιστοποιεί τις ποσότητες των ανακτηθέντων υλικών που πωλούνται προς ανακύκλωση.
Α.7.1.2 Έργα μπλε κωδώνων για δημοτικά απόβλητα γυάλινης συσκευασίας σε σημεία συγκέντρωσης επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος και σε συστοιχίες ανακύκλωσης εντός του αστικού ιστού τη συλλογή των οποίων αναλαμβάνει ο φορέας ΣΣΕΔ μέσω συνεργατών του. Τα συλλεχθέντα απόβλητα γυάλινης συσκευασίας από τους μπλε κώδωνες οδηγούνται σε συνεργαζόμενες μονάδες επεξεργασίας γυαλιού προς περαιτέρω επεξεργασία και διαλογή (σχετ. Α.8.3).
…
Α.7.3 Μέθοδοι συλλογής:
Δίκτυο μπλε κάδων συλλογής αποβλήτων συσκευασίας (σύμμεικτα απόβλητα συσκευασίας από χαρτί, μέταλλο, πλαστικό, γυαλί, σύνθετες) – Σύνολο συνεργαζόμενων ΟΤΑ
Συστοιχίες κάδων χωριστής συλλογής αποβλήτων συσκευασίας (χωριστά ρεύματα συλλογής για χαρτί, μέταλλα, πλαστικό, γυαλί) – Σύνολο συνεργαζόμενων ΟΤΑ
…
Α.7.5 Συνεργασία με ΟΤΑ. Η συνεργασία με τους ΟΤΑ οφείλει να γίνεται με σαφείς όρους και να περιλαμβάνει συγκεκριμένους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους που να σχετίζονται άμεσα με το συγκεκριμένο κάθε φορά έργο ανακύκλωσης, το χρονοδιάγραμμα επίτευξής τους, τις προδιαγραφές των ανακτώμενων υλικών, το πλαίσιο, τους όρους και τα κριτήρια υπολογισμού του ανταλλάγματος που καταβάλλεται από το φορέα ΣΣΕΔ (με την παροχή εξοπλισμού ή/και χρηματικού ανταλλάγματος) (παρ. 5, αρ. 8, ν. 2939/2001 ως ισχύει). Ο φορέας ΣΣΕΔ οφείλει να υποβάλλει στον ΕΟΑΝ τις ισχύουσες κάθε φορά εκδόσεις των πρότυπων συμβάσεων συνεργασίας πριν τη θέση τους σε εφαρμογή και να ενσωματώνει σε αυτές τυχόν παρατηρήσεις του ΕΟΑΝ σε θέματα αρμοδιότητάς του ή/και να ακολουθεί σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες του.

Α.7.5.1 Ο φορέας ΣΣΕΔ αναλαμβάνει:
α) να παρέχει στους συνεργαζόμενους ΟΤΑ κατάλληλο εξοπλισμό για τη διαλογή στην πηγή των αποβλήτων συσκευασίας: μπλε κάδους, σε αναλογία 1/75 κατοίκους, συστοιχίες ανακύκλωσης (3 κάδοι διαφορετικού χρώματος και 1 μπλε κώδωνας) σε αναλογία 1/1000 κατοίκους σε περιφερειακούς ΟΤΑ και 1/1200 στα συγκροτήματα Αθηνών Θεσσαλονίκης, μπλε κώδωνες γυαλιού σε σημεία συγκέντρωσης επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος
β) παρέχει στους συνεργαζόμενους ΟΤΑ οχήματα συλλογής, σε αναλογία 1 όχημα ανά 250-400 κάδους ή εναλλακτικά επιδοτεί τους ΟΤΑ για τη συλλογή με αντίστοιχο χρηματικό αντάλλαγμα, καθώς και την κάλυψη μεταφοράς σε απόσταση (σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα) και θαλάσσιας μεταφοράς
γ) τη συλλογή των μπλε κωδώνων γυαλιού, οι οποίοι τοποθετούνται σε σημεία συγκέντρωσης επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος και σε συστοιχίες ανακύκλωσης, καθώς και τη συλλογή των ειδικών κάδων αλουμινίου
δ) τη συντήρηση των οχημάτων μετά τη συμπλήρωση της δεκαετούς χρήσης τους, υπό την προϋπόθεση της ορθής χρήσης τους με βάση τις οδηγίες του κατασκευαστή ή άλλες συμφωνημένες οδηγίες
ε) τη συντήρηση των κάδων μετά τη συμπλήρωση της πενταετούς χρήσης τους, υπό την προϋπόθεση της ορθής χρήσης τους με βάση τις οδηγίες του κατασκευαστή ή άλλες συμφωνημένες οδηγίες
στ) να αποδίδει σε κάθε ΟΤΑ με τον οποίο έχει σύμβαση τακτικές αναφορές, τουλάχιστον σε εξαμηνιαία βάση, για την επίδοσή του συγκεκριμένου έργου ανακύκλωσης
ζ) να εξασφαλίζει τη διάθεση των αποβλήτων συσκευασιών του ΟΤΑ στην περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο σταματήσει η λειτουργία όμορου ΚΔΑΥ είτε με την εξυπηρέτηση του Δήμου από ΚΔΑΥ της ευρύτερης περιοχής είτε μέσω εξεύρεσης άλλης προσωρινής λύσης (συμβάσεις τύπου Α)
η) να εξασφαλίζει την εκτέλεση των εργασιών διαλογής των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας καθώς και όλων των υπηρεσιών που συνδέονται με αυτές από συνεργαζόμενα με αυτήν ΚΔΑΥ ή εργολάβους λειτουργίας ΚΔΑΥ, εφόσον δεν το αναλαμβάνει ο ΟΤΑ (συμβάσεις τύπου Α)
θ) να εκπονεί και να υλοποιεί πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σε συνεργασία με τον ΟΤΑ

Α.7.5.2 Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης αντίστοιχα, αναλαμβάνουν:
α) την αποκομιδή των αποβλήτων συσκευασίας από τους μπλε κάδους και τη μεταφορά τους στα συνεργαζόμενα με την ΕΕΑΑ ΚΔΑΥ ανά την Ελλάδα (συμβάσεις τύπου Α), ή εναλλακτικά σε ΚΔΑΥ της επιλογής τους (Συμβάσεις τύπου Β),
β) την παροχή των κατάλληλων τεκμηρίων προς το ΣΣΕΔ για τις ανακτώμενες ποσότητες σε περίπτωση που ο ΟΤΑ έχει αναλάβει το στάδιο της διαλογής (συμβάσεις τύπου Β),
γ) τη διαχείριση του υπολείμματος που προκύπτει από τη διαλογή των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας από το ΚΔΑΥ προς τελική διάθεση (συμβάσεις τύπου Α),
δ) τη διατήρηση του παρεχόμενου εξοπλισμού σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις προδιαγραφές συντήρησης των κατασκευαστών και των καθοριζομένων συμφωνημένων διαδικασιών χρήσης και τακτικής συντήρησης.
Κατά συνέπεια, ο συγκεκριμένος όρος έγκρισης Α.7 (παράγραφοι Α.7.1 – Α.7.5.2) ορίζει ότι το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ Α.Ε. υποχρεούται να διαθέτει σε όλους τους συνεργαζόμενους ΟΤΑ Α’ Βαθμού τα εξής:
μπλε κάδους, σε αναλογία 1/75 κατοίκους, συστοιχίες ανακύκλωσης (3 κάδοι διαφορετικού χρώματος και 1 μπλε κώδωνας) σε αναλογία 1/1000 κατοίκους σε περιφερειακούς ΟΤΑ και 1/1200 στα συγκροτήματα Αθηνών Θεσσαλονίκης, μπλε κώδωνες γυαλιού σε σημεία συγκέντρωσης επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος
οχήματα συλλογής, σε αναλογία 1 όχημα ανά 250-400 κάδους ή εναλλακτικά επιδοτεί τους ΟΤΑ για τη συλλογή με αντίστοιχο χρηματικό αντάλλαγμα, καθώς και την κάλυψη μεταφοράς σε απόσταση (σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα) και θαλάσσιας μεταφοράς

III. Ο όρος έγκρισης Α.7 αφορά την «Οργάνωση εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης» και είναι ως ακολούθως (αναφορικά με την υποχρέωση του ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ για απόδοση οικονομικού τιμήματος προς τους ΟΤΑ Α’ Βαθμού):
Α.7 Οργάνωση εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης
Α.7.5.3 Ο φορέας ΣΣΕΔ αναλαμβάνει να αποδίδει τίμημα στους ΟΤΑ για τη συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας με βάση το βαθμό ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασίας που επιτυγχάνουν, ώστε να αποτελέσει κίνητρο και για τη βελτίωση της επίδοσής τους στην ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας. Υιοθετείται η παρακάτω πρόταση του φορέα ΣΣΕΔ:

* Έτος 1: Αποδίδεται μόνο στους χαρακτηρισμένους βάσει του προγράμματος ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ ορεινούς και μικρούς νησιωτικούς ΟΤΑ.

Η ανάκτηση ανά ΟΤΑ θα υπολογίζεται σύμφωνα με την μεθοδολογία υπολογισμού που προβλέπεται στην υποενότητα Α.12.2. Μέχρι την ολοκλήρωση και έγκριση της μεθοδολογίας αυτής, θα εξακολουθεί να ισχύει ο υφιστάμενος τρόπος υπολογισμού των ανακτώμενων ποσοτήτων ανά ΟΤΑ.
Κατά συνέπεια, ο συγκεκριμένος όρος έγκρισης Α.7 (παράγραφος Α.7.5.3) ορίζει ότι το ΣΣΕΔ της ΕΕΑΑ Α.Ε. υποχρεούται να αποδίδει συγκεκριμένο οικονομικό τίμημα σε όλους τους συνεργαζόμενους ΟΤΑ Α’ Βαθμού για τη συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας.

Τέλος, σημειώνεται ότι για την λήψη της με αρ. 167.1/13.05.2020 Απόφασης του ΔΣ του ΕΟΑΝ, με την οποία αποφασίστηκε η ανανέωση της έγκρισης λειτουργίας του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» της ΕΕΑΑ Α.Ε. [ΑΔΑ: 6ΩΝΥ46Ψ8ΟΖ-0ΓΓ] με συγκεκριμένους όρους έγκρισης, λήφθηκε υπόψη (όπως ρητώς ορίζεται στη συγκεκριμένη απόφαση) ο ν. 4496/2017 (ΦΕΚ 170 Α’/8.11.2017), όπου στο άρθρο 10 «Ποσοτικοί στόχοι για την ανακύκλωση των απόβλητων συσκευασιών και την επαναχρησιμοποίηση» ορίζεται ότι:
«1. Οι φορείς ΣΣΕΔ και ΑΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών υποχρεούνται στη σταδιακή επίτευξη των ποσοτικών στόχων του ΕΣΔΑ που εγκρίθηκε με την 49/15.12.2015 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου με αναγωγή στις ποσότητες συσκευασιών των παραγωγών που έχουν ενταχθεί σε αυτά».

Τονίζεται ότι η συγκεκριμένη αναφορά του ν. 4496/2017 (για υποχρέωση επίτευξης των ποσοτικών στόχων από τα ΣΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών με αναγωγή στις ποσότητες συσκευασιών των παραγωγών που έχουν ενταχθεί σε αυτά), που ίσχυε κατά τη λήψη της με αρ. 167.1/13.05.2020 Απόφασης του ΔΣ του ΕΟΑΝ, με την οποία αποφασίστηκε η ανανέωση της έγκρισης λειτουργίας του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» της ΕΕΑΑ Α.Ε., παραμένει ακριβώς η ίδια και στο μεταγενέστερο ν. 4819/2021 (άρθρο 13 παράγραφος 2.δ & 3.β, άρθρο 82 παράγραφος 4).
Συνεπώς, δεν μπορεί να γίνεται αναφορά από ΣΣΕΔ συσκευασιών ότι έχει τροποποιηθεί ο νομικός όρος περί επίτευξης των ποσοτικών στόχων κάθε ΣΣΕΔ συσκευασιών με αναγωγή στις ποσότητες συσκευασιών των παραγωγών που έχουν ενταχθεί σε αυτά.