«Φρένο» στη μονιμοποίηση των ελαφρύνσεων από παράταση της «ρήτρας διαφυγής» το 2023

Η ευελιξία για ένα ακόμη χρόνο από τη μια πλευρά διευκολύνει τους δημοσιονομικούς χειρισμούς της κυβέρνησης προσφέροντας σχετική ελευθερία κινήσεων όσον αφορά στις παρεμβάσεις με κόστος στα κρατικά ταμεία αλλά από την άλλη «μπλοκάρει» εξαγγελίες για μόνιμα «κουρέματα» στο φόρο εισοδήματος και στις ασφαλιστικές εισφορές.

Και αυτό γιατί η ρήτρα διαφυγής περιορίζει σημαντικά τα περιθώρια για λήψη μόνιμων μέτρων θέτοντας ως προϋπόθεση το δημοσιονομικό κόστος τους να μην ξεπερνά σε καμία περίπτωση το 0,1%-0,2% του ΑΕΠ, τη στιγμή που η επιβάρυνση του προϋπολογισμού από την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης και την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.

Στελέχη του οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι το χρονοδιάγραμμα, το είδος και το εύρος των παρεμβάσεων για το επόμενο έτος θα αποφασιστούν όταν ξεκαθαρίσει το τοπίο για τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Σημειώνουν δε, ότι αυτή τη στιγμή η όποια συζήτηση είναι πρόωρη.

Ωστόσο, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο οι ελαφρύνσεις να συμπεριληφθούν στον κρατικό προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς ως έκτακτα μέτρα.

Τα εμπόδια για «πάγιες» μειώσεις φόρων μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο αν ληφθεί υπόψη ότι η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει μονιμοποίηση και επέκταση της απαλλαγής από την εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων, καθώς και περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ενώ επαναλαμβάνει σε όλους τους τόνους το στρατηγικό στόχο για περιορισμό του φορολογικού βάρους στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Ένας ακόμα περιοριστικός παράγοντας είναι ότι παράλληλα με την αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων, σε χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος όπως είναι η Ελλάδα θα εφαρμοστεί ένα ειδικό καθεστώς δημοσιονομικής παρακολούθησης ενώ θα μπει «κόφτης» στις κρατικές δαπάνες, καθώς ο ρυθμός αύξησης τους θα πρέπει να είναι χαμηλότερος από τον ρυθμό αύξησης του δυνητικού ΑΕΠ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι ανεξάρτητα από τον τρόπο εφαρμογής των δημοσιονομικών κανόνων γενικά στην Ευρώπη ειδικά για την Ελλάδα, στις συστάσεις που θα διατυπώσει η Κομισιόν θα ληφθεί υπόψη η συμμόρφωση στον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ.

Σημειώνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που απέστειλε στη Κομισιόν έχει τοποθετήσει το πήχη για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2023 στο 1,1% του ΑΕΠ.