Οι Ευρωπαίοι αμφισβητούν το ρόλο του ΔΝΤ στην ελληνική συμφωνία

Όπως επισημαίνει δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, ακόμα και ο υπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, που μαζί με την Γερμανία τασσόταν σταθερά υπέρ της συμμετοχής του ΔΝΤ, αναρωτήθηκε δημόσια αυτήν την εβδομάδα αν η ευρωζώνη πρέπει να συνεχίσει να προσπαθεί να εξασφαλίσει την συμμετοχή του Ταμείου «με κάθε τίμημα».

Από τα ξημερώματα της Τετάρτης που επιτεύχθηκε η συμφωνία για την Ελλάδα, περίπου δέκα υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι εξέφρασαν σε συζητήσεις με το Reuters ερωτηματικά για την συμμετοχή του Ταμείου.

Υπενθυμίζεται ότι στις 3 τα ξημερώματα, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών, Γερούν Ντάισελμπλουμ, παρουσίασε μια συμφωνία που περιλάμβανε τα κριτήρια για την χορήγηση ελάφρυνσης χρέους στην Ελλάδα το 2018. Ο Πόουλ Τόμσεν, υποσχέθηκε ότι θα διεκδικήσει την έγκριση του Συμβουλίου του Ταμείου για να παραμείνει στο πρόγραμμα.

Η συμφωνία έβαλε τέλος σε μια διαμάχη ενός χρόνου, στην οποία η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ήταν συχνά θεατής. Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο και αρνήθηκε να λάβει μέρος στο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε τον Αύγουστο αν οι Ευρωπαίοι δεν προχωρούσαν σε αναδιάταξη ενός μέρους των δανείων που είχαν δώσει στην Ελλάδα. Ορισμένοι Ευρωπαίοι, με μπροστάρη τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αρνήθηκαν να το κάνουν.

Ο κ. Σόιμπλε τονίζει από την πλευρά του ότι η Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει για την ώρα και ότι ενδέχεται στο μέλλον να είναι σε καλύτερη κατάσταση για να αποπληρώσει τα χρέη της, υπογραμμίζοντας πως η διαγραφή χρεών θα προκαλούσε «ηθικό κίνδυνο».

Κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων της περασμένης εβδομάδας, αξιωματούχοι της ευρωζώνης δήλωσαν ότι έμειναν άναυδοι από τις ασυνήθιστα έντονες και δύσκολες συνομιλίες ανάμεσα στον κ. Τόμσεν και άλλους αξιωματούχους του Ταμείου. Ειδικότερα, ξαφνιάστηκαν από το ότι ο Δανός έπρεπε να περιμένει για ώρες για να επικοινωνήσει με την Κριστίν Λαγκάρντ, προτού τελικά αποδεχτεί την συμφωνία.

«Φαινόταν ότι το ΔΝΤ δεν μπορούσε να συμφωνήσει σε μια κοινή θέση» σημείωσε ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης, που επισήμανε ότι ο επικεφαλής δικηγόρος του Ταμείου είχε πετάξει από την Ουάσιγκτον για να κλείσει την συμφωνία.

Αξιωματούχοι του ΔΝΤ ανέφεραν πως η καθυστέρηση αφορούσε κυρίως την δυσκολία να υπάρξει επικοινωνία με την κ. Λαγκάρντ, η οποία βρισκόταν σε επίσκεψη στο Καζακστάν. Πρόσθεσαν επίσης πως η αναμονή για το «πράσινο φως» της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ δεν ήταν ούτως ή άλλως κάτι το ασυνήθιστο.

Σύμφωνα με άλλο Ευρωπαίο αξιωματούχο ο κ. Τόμσεν φαινόταν «απογοητευμένος» κατά την τελευταία δεκάλεπτη τηλεφωνική επικοινωνία με την κ. Λαγκάρντ. Ακούστηκε να λέει πως το Ταμείο δεν πρέπει να συμφωνήσει, αλλά φάνηκε πως δεν κατάφερε να την πείσει, σημείωσε ο ίδιος.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, απέρριψε αυτήν την ερμηνεία: «Η υπόθεση της "παράκαμψης" είναι ανόητη. Οι παράμετροι των διαπραγματευτικών μας θέσεων έχουν όπως πάντα συζητηθεί και συμφωνηθεί εκ των προτέρων». Το τελευταίο τηλεφώνημα είναι κάτι συνηθισμένο σε αυτές τις περιπτώσεις, πρόσθεσε ο κ. Ράις. «Η γενική διευθύντρια στήριξε πλήρως την θέση του Πολ» τόνισε.

Όποιοι και αν ήταν οι λόγοι της καθυστέρησης, ο κ. Σόιμπλε, δεν έκρυψε την ενόχληση του. «Θα είχε βοηθήσει πιθανότατα αν η γενική διευθύντρια ήταν εδώ» σημείωσε, λέγοντας πως τώρα το Βερολίνο είναι ο βασικός πιστωτής της Ελλάδας.

Ένα βασικό επιχείρημα των Ευρωπαίων υπέρ της υιοθέτησης μιας λιγότερο δογματικής γραμμής από το ΔΝΤ για το χρέος είναι πως σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις η Ελλάδα μπορεί να βασιστεί στην ευρωζώνη για να αποφύγει την χρεοκοπία. Για αυτό το λόγο, λένε οι Ευρωπαίοι, το Ταμείο θα έπρεπε να ανησυχεί λιγότερο για την βιωσιμότητα του χρέους.

Το πόσο έχει αποδεχθεί αυτήν την θέση το Ταμείο παραμένει ένα ερώτημα για πολλούς Ευρωπαίους. Ορισμένα στελέχη του ΔΝΤ έχουν δηλώσει σε δημοσιογράφους πως θα χρειαστεί να τηρηθούν και άλλοι όροι προτού δώσει το «πράσινο φως» το Συμβούλιο του Ταμείου.

Αρκετοί αξιωματούχοι της ευρωζώνης είπαν στο Reuters πως ανεξάρτητα από το τι πιστεύουν διάφορα στελέχη, η πολιτική δέσμευση της γενικής διευθύντριας είναι απόδειξη πως το ΔΝΤ συνεχίζει να είναι στο παιχνίδι. «Αυτή είναι ο πραγματικός παίχτης εδώ πέρα» είπε ένας Ευρωπαίος.

Όπως επισημαίνει το Reuters, μεγάλος αριθμός Ευρωπαίων αξιωματούχων θεωρούσε πως η συμφωνία ήταν δεδομένη και αυτό εξηγεί εν μέρει τον εκνευρισμό του κ. Σόιμπλε για την διστακτικότητα του κ. Τόμσεν.

«Είμαι βέβαιος ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει. Πρέπει να γίνουν ακόμα συζητήσεις για πιθανά μέτρα αργότερα το φθινόπωρο, προτού συμμετάσχουν. Αλλά αυτό δεν θα είναι πρόβλημα» δήλωσε άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Ωστόσο, κάποιοι Ευρωπαίοι ανέφεραν πως ίσως να μην είναι και τόσο μεγάλο πρόβλημα αν τελικά το ΔΝΤ δεν λάβει μέρος στην τρίτη διάσωση της χώρας. «Η όλη εμπειρία τους τελευταίους 12 μήνες με το ΔΝΤ και την Ελλάδα, έχει εξασθενίσει την στήριξη για την συμμετοχή του Ταμείου σε παραδοσιακούς υποστηρικτές όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία» δήλωσε αξιωματούχος.