ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Οι όροι των τραπεζών για να κάνουν γενναίες ρυθμίσεις δανείων

Οι όροι των τραπεζών για να κάνουν γενναίες ρυθμίσεις δανείων
Simon Dawson/Bloomberg via Getty Images/Ideal Image

Όχι στις οριζόντιες λύσεις όπως ήταν η απόλυτη προστασία από τους πλειστηριασμούς, αλλά ρυθμίσεις – ανάσα για εκείνους που δεν μπορούν αποδεδειγμένα να ανταποκριθούν στις οφειλές τους λένε οι τράπεζες.

Και θέτουν 4 αδιαπραγμάτευτα κριτήρια που θα κρίνουν πώς και πόσο θα ρυθμίσουν ένα «κόκκινο» δάνειο, είτε σε ιδιώτη είτε σε επιχείριση, ώστε ο δανειολήπτης να μην κινδυνεύσει να χάσει το σπίτι του ή άλλα περιουσιακά του στοιχεία σε πλειστηριασμό.

Οι ρυθμίσεις που θα γίνουν εφεξής από τα πιστωτικά ιδρύματα θα έχουν πιο μακροπρόθεσμο χαρακτήρα και θα μπορούν να περιλαμβάνουν ακόμη και «κούρεμα» της οφειλής. Για να γίνει όμως μια τόσο «ευνοϊκή» διευθέτηση, οι τράπεζες θα περνούν από... κόσκινο:

- τη συνολική προηγούμενη συμπεριφορά του οφειλέτη. Βασικό κριτήριο θα είναι ο δανειολήπτης να είναι συνεπής στο παρελθόν, αλλά και «συνεργάσιμος».

- το ύψος, η διάρκεια και το ποσοστό αποπληρωμής του δανείου του. Σημαντικό στοιχείο θα είναι πόσα χρόνια πριν έχει χορηγηθεί το δάνειο, ποιες καταβολές έχουν γίνει κτλ. Αν ένα δάνειο είναι στη μέση ή προς τα τέλη της «ζωής» του και άρα έχει αποπληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος των τόκων ή και του κεφαλαίου θα χρήζει πιο ευνοϊκής αντιμετώπισης από ένα δάνειο που «κοκκίνισε» τον πρώτο χρόνο.

- την οικογενειακή κατάσταση, προσμετρώντας τα κοινωνικά κριτήρια για πολύτεκνους, μονογεονεϊκές οικογένειες κτλ. καθώς και

- την αποδεδειγμένη κατοχή πλούτου. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται και οι «επαγγελματίες κακοπληρωτές», οι οποίοι ενώ διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία, ακόμη και καταθέσεις στην ίδια τράπεζα όπου τηρούν το δάνειό τους, εντούτοις δεν πληρώνουν.

Με βάση τα κριτήρια αυτά, κάθε επιχείρηση αλλά και κάθε ιδιώτης, θα αξιολογείται ως προς τη δυνατότητα αλλά και τη διάθεση εξυπηρέτησης των οφειλών του με στόχο να βρεθεί μια αποδεκτή –και από τις δύο πλευρές- λύση.

Σύμφωνα με κορυφαία τραπεζικά στελέχη τόσο ο νέος νόμος της κυβέρνησης για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, όσο και μια σειρά βελτιώσεων και αλλαγών που έχουν ήδη συντελεστεί στο νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς και στο πτωχευτικό δίκαιο επιχειρήσεων, δημιουργούν πλέον ένα περισσότερο ευέλικτο και δίκαιο πλαίσιο που θα επιτρέψει στις τράπεζες να διαχειριστούν το πρόβλημα πιο αποτελεσματικά.

Για τα δάνεια των ιδιωτών όλος ο σχεδιασμός περνά από τον αναθεωρημένο Κώδικα Δεοντολογίας, ο οποίος επιβάλλει την αποστολή γραπτών μηνυμάτων από τις τράπεζες όταν ο δανειολήπτης καθυστερήσει έστω και μία δόση.

Όσοι ανταποκριθούν στο κάλεσμα της τράπεζας να βρουν από κοινού βιώσιμη λύση για το δάνειο τους και προσκομίσουν όλα τα απαραίτητα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία που θα τους ζητηθούν προκειμένου να καταγραφούν οι πραγματικές δυνατότητές τους θα χαρακτηρισθούν «συνεργάσιμοι δανειολήπτες». Αυτοί θα έχουν μια ευκαιρία να αναπροσαρμόσουν το χρέος τους και να διατηρήσουν την περιουσία τους, όπως προβλέπει ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Όσοι επιλέξουν να αδιαφορήσουν στις οχλήσεις της τράπεζας, οι οποίες θα είναι γραπτές, θα χαρακτηρίζονται «μη συνεργάσιμοι» και θα κινδυνεύουν με κατάσχεση και εκπλειστηριασμό του ακινήτου τους.
Η στρατηγική των τραπεζών προβλέπει αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων με κοινωνική ευαισθησία και μέριμνα, ιδιαίτερα για την μεσαία οικογένεια που έχει πληγεί από την κρίση και δεν θα καλύπτεται από την «ομπρέλα» του νόμου Κατσέλη, αλλά αυστηρή αντιμετώπιση των καθ’ έξιν κακοπληρωτών.

«Κούρεμα» στα επιχειρηματικά

Όσον αφορά ειδικά στις επιχειρήσεις, οι τράπεζες είναι αποφασισμένες να αντιμετωπίσουν με ρεαλισμό το πρόβλημα των επισφαλών δανείων. Η στρατηγική «αναβίωσης» χορηγήσεων περιλαμβάνει αναδιάρθρωση των δανείων αυτών, με μερική απομείωση της ονομαστικής τους αξίας, δηλαδή με «κούρεμα» χρέους.

Η προσέγγιση αυτή, σύμφωνα με τον αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο της Eurobank, κ. Θόδωρο Καλαντώνη είναι εφικτή σε περιπτώσεις που πρώτον, δικαιολογείται από τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης και δεύτερον, σε περιπτώσεις που τεκμηριωμένα διασφαλίζεται η βιωσιμότητά της.

«Και υπό την αυστηρή προϋπόθεση εισόδου νέων κεφαλαίων στην επιχείρηση, είτε από τους υφιστάμενους είτε από νέους επενδυτές, που θα αναλάβουν να υλοποιήσουν αξιόπιστα επιχειρηματικά σχέδια», ανέφερε σχετικά.

Παράλληλα, εκτός από τα συνήθη βραχυπρόθεσμα προγράμματα μείωσης δόσης, οι τράπεζες προσφέρουν ήδη μια νέα γενιά μακροπρόθεσμων λύσεων όπως το πρόγραμμα διαχωρισμού οφειλής. Με το πρόγραμμα αυτό η επιχείρηση καλείται να εξυπηρετήσει ένα μέρος μόνο της οφειλής της, ενώ το υπόλοιπο τμήμα «παγώνει» και αποθηκεύεται άτοκο για περίοδο έως και 4 ετών, οπότε και επανεξετάζεται συνολικά η τότε οικονομική δυνατότητα της.

Η εν λόγω ρύθμιση split balance όπως λέγεται χαρακτηριστικά έχει πεδίο εφαρμογής και στους ιδιώτες. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η μηνιαία δόση του δανείου σε επίπεδα που μπορεί να εξυπηρετήσει ο δανειολήπτης με βάση τα εισοδήματα του. Εν συνεχεία, ανάλογα με την εξέλιξη των εισοδημάτων του, υπάρχει δυνατότητα για εκ νέου διακανονισμό, για έναρξη της αποπληρωμής ή ακόμη και για διαγραφεί μέρος του δανείου εάν η οικονομική κατάσταση του πελάτη έχει χειροτερεύσει.