Η ώρα του Καστελόριζου: Τι επιδιώκει η Άγκυρα

Αναμένεται η έκδοση νέας Navtex, αφού η Άγκυρα έχει διαμηνύσει με σαφήνεια ότι θα συνεχίσει την προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Navtex που λήγει σήμερα, έφτανε στα 30 μίλια από το Καστελόριζο. Το πιο πιθανό σενάριο είναι η νέα Navtex να φτάσει στα 6 μίλια από το ελληνικό ακριτικό νησί, δηλαδή στο όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Η τουρκική εφημερίδα Γενί Σαφάκ που είναι σε ανοιχτή γραμμή με το περιβάλλον Ερντογάν, έχει ήδη γράψει ότι με τη νέα Navtex το Oruc Reis θα φτάσει σε 6 μίλια από το Καστελόριζο.

Ταυτόχρονα, οι συνεχείς δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων για το Καστελόριζο και η συνεχής παρουσία τουρκικών τηλεοπτικών συνεργείων στην απέναντι ακτή σε ένα σκηνικό το οποίο (τηρουμένων των αναλογιών) θυμίζει Ίμια, δείχνει ότι οδεύουμε σε κλιμάκωση της έντασης.

Οι όροι…

Δύο χτεσινές τουρκικές δηλώσεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση Ερντογάν επιδιώκει κλιμάκωση ή τουλάχιστον συνέχιση της έντασης.

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, Χάμι Ακσόι, αφού σχολίασε τη δήλωση των ηγετών της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης (Med7), έθεσε τους τους τουρκικούς όρους για τη μείωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συγκεκριμένα, είπε:

«Για να μειώσει τις εντάσεις, η Ελλάδα πρέπει να αποσύρει όλα τα πολεμικά της πλοία γύρω από το πλοίο μας Oruc Reis, να υποστηρίξει την πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ, να εγκαταλείψει τη στρατικοποίηση των νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, και να τερματίσει την πρόσφατα αυξημένη πίεση στην τουρκική μειονότητα Ανατολική Θράκη.»

Είναι προφανές ότι αυτοί οι όροι δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί από την ελληνική κυβέρνηση και ούτε η τουρκική κυβέρνηση περιμένει να γίνουν δεκτοί.

…και ο «μεζές»

Επιπλέον, ο Χουλουσί Ακάρ έκανε μια οξύτατη δήλωση που μοιάζει να υπερβαίνει τα εσκαμμένα του διεθνούς διπλωματικού κώδικα, είπε:

«Όσοι εξυφαίνουν συνωμοσίες εις βάρος της Τουρκίας, όπως και στο παρελθόν, θα υποστούν και σήμερα πανωλεθρία. Για να μειωθεί η ένταση απλώς αρκεί να σιωπήσουν ορισμένοι. Δεν χρειάζεται να κάνουν τίποτα, απλώς να σιωπήσουν. Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στη γειτονική μας Ελλάδα να μην επιτρέψει να την χρησιμοποιήσουν για χάρη των συμφερόντων ορισμένων χωρών και να μην γίνει ο ‘μεζές’ τους (σ.σ. το ορεκτικό τους) για τον σκοπό αυτό».

Οι επιδιώξεις

Έχει ιδιαίτερη σημασία αν το Oruc Reis πλεύσει στα ανοιχτά του Καστερλόριζου με απλωμένα ηχοβολιστικά καλώδια ή όχι. Αν δεν έχει απλωμένα καλώδια, πρόκειται για αβλαβή διέλευση στα διεθνή ύδατα.

Αν έχει απλωμένα καλώδια και είναι μάλιστα ορατό από το νησί, τα πράγματα περιπλέκονται κι εκ των πραγμάτων θα δοκιμάσουν τις αντοχές της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Η Άγκυρα με το Oruc Reis και τα υπόλοιπα ερευνητικά πλοία επιδιώκει:

1. Να «γκριζάρει» όλη την περιοχή όπου θα μπορούσε να φτάσουν οι ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου κάνουν λόγο για «διαφιλονικούμενα ύδατα» στην Ανατολική Μεσόγειο.

2. Να ακυρώσει στην πράξη τον «νόμο Μανιάτη» του 2011 που προέβλεπε ότι μέχρι να γίνει η οριστική οριοθέτηση, η ελληνική ΑΟΖ φτάνει μέχρι το απώτατο όριο της με βάση τη «μέση γραμμή».

3. Να δημιουργήσει προηγούμενο σχετικά με την ΑΟΖ των νησιών -η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ.

4. Να στείλει το μήνυμα ότι η Τουρκία είναι η μεγάλη στρατιωτική δύναμη της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η επιδίωξη είναι που εξοργίζει τον Μακρόν.

5. Να χρησιμοποιήσει την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο για να πετύχει την έναρξη «στρατηγικού διαλόγου» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Δηλαδή, ο Ερντογάν θέλει να του αναγνωριστεί το στάτους της «μεγάλης δύναμης». Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ακάρ στη δήλωσή του για τους «μεζέδες» υπονοεί ότι Ελλάδα είναι υποχείριο των ευρωπαϊκών δυνάμεων.

Βεβαίως, υπάρχει μεγάλη απόσταση από το να επιδιώκεις κάτι μέχρι να το δεις να πραγματοποιείται. Μάλιστα, υπάρχει το ενδεχόμενο οι υπέρμετρες φιλοδοξίες του Ερντογάν να ανοίξουν παράθυρα ευκαιριών για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Προς το παρόν πάντως, η προσοχή (και η ανησυχία) στρέφεται στο Καστελόριζο το οποίο θα επισκεφτεί αύριο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας για τους εορτασμούς της 77^ης επετείου της απελευθέρωσή του.