Οι σχέσεις EE-Τουρκίας και το Κυπριακό στο επίκεντρο της συζήτησης Μπορέλ-Τσαβούσογλου

«Καλό να συναντώ τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Συζητήσαμε για τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας, το Κυπριακό, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αφγανιστάν. Η στενή συνεργασία και συντονισμός είναι το κλειδί», ανέφερε, ο κ. Μπορέλ σε ανάρτησή του στο twitter.

Υπενθυμίζεται πως το ζήτημα των στρατηγικών κινήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο απασχόλησε έντονα τους ηγέτες των εννέα χωρών του ευρωπαϊκού Νότου οι οποίοι συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα. Ειδική μνεία στην Τουρκία έγινε από τους «9» στις κοινές δηλώσεις τους, ενώ αυστηρό μήνυμα εστάλη και μέσω της πολιτικής διακήρυξης της EUMED 9 .

Στη διακήρυξη της Συνόδου υπογραμμίζεται με σαφήνεια η αντίθεση των εννέα χωρών της Μεσογείου απέναντι σε οποιαδήποτε απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού, ο σεβασμός της ακεραιότητας της Κύπρου αλλά και η αδήριτη ανάγκη για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με ειρηνικό τρόπο.

Η διακήρυξη του EUMED9προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Άγκυρας. Σε ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ η διακήρυξη χαρακτηρίζεται μεροληπτική, χωρίς όραμα και αποσυνδεδεμένη από την πραγματικότητα. «Καλούμε τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που την υπέγραψαν να εγκαταλείψουν την μόνοπλευρη στάση τους. Ακολουθούν την Ελλάδα και την Κύπρο τυφλά υπό το πρόσχημα της αλληλεγγύης» σημειώνει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση.

Στην πολιτική διακήρυξή τους οι εννέα ηγέτες τόνισαν: «Μια ειρηνική, σταθερή, ασφαλής και ευημερούσα Μεσόγειος συνιστά στρατηγική προτεραιότητα της ΕΕ».

Για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ηγέτες των 9 καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της Ε.Ε.

Υπογραμμίζουν ταυτόχρονα ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών πρέπει να γίνεται με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Επαναβεβαιώνουν ακόμη τα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων για αποφασιστική δράση με όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει η ΕΕ στη διάθεσή της, προκειμένου να προστατεύσει συμφέροντά της και αυτά των κρατών-μελών της, καθώς και ότι η συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία υπόκειται στις αιρεσιμότητες της συμπεριφοράς της, όπως αυτές έχουν περιγραφεί στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Οι «9» λένε «όχι» στην εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού και στις οργανωμένες προσπάθειες παράνομης εισροής μεταναστών. Υπογραμμίζουν την ανάγκη προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. για την παρεμπόδιση των παράνομων εισόδων, ενώ σε σχέση με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν κάνουν σαφή αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας με χώρες που βρίσκονται κοντά στο Αφγανιστάν.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις στρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και στην ανάγκη να κάνει ένα βήμα μπροστά όσον αφορά στην ικανότητά της να δρα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Υπογραμμίζεται μάλιστα η ανάγκη για τη δημιουργία μιας κοινής στρατηγικής κουλτούρας για την ασφάλεια και την άμυνα μεταξύ των κρατών-μελών και των θεσμών της ΕΕ.

Στη Σύνοδο συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, ο πρωθυπουργός της Μάλτας Ρόμπερτ Αμπέλα, ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα, και ο υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας Αουγκούστο Σάντος Σίλβα, ενώ το παρών έδωσε και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.