ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σύνοδος ΝΑΤΟ: Πώς αποκωδικοποιεί η Αθήνα τα μηνύματα της πρώτης μέρας – Η «μάχη» στο δεύτερο γύρο

Σύνοδος ΝΑΤΟ: Πώς αποκωδικοποιεί η Αθήνα τα μηνύματα της πρώτης μέρας – Η «μάχη» στο δεύτερο γύρο
Στιγμιότυπο από τη συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Αμερικανό ομόλογό του (AP Photo/Susan Walsh)

Η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ φέρνει ικανοποίηση στην ελληνική αποστολή, η οποία μπαίνει στο δεύτερο γύρο της Μαδρίτης με τον… «αέρα» που κατά την κυβέρνηση της εξασφαλίζουν και τα μηνύματα από τις ηγεσίες σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.

Οι τουρκικοί προβολείς μπορεί να είναι στραμμένοι στα ανταλλάγματα, τα οποία η Άγκυρα εμφανίζει ως την επιτυχημένη κατάληξη στο ανατολίτικο παζάρι του Ταγίπ Ερντογάν για την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, ωστόσο η ελληνική αποκωδικοποίηση είναι εντελώς διαφορετική.

Κατευνάζοντας την ανησυχία που πυροδοτεί η τριμερής συμφωνία Άγκυρας, Ελσίνκι και Στοκχόλμης, στην κυβέρνηση ερμηνεύουν τους άξονες αλλά και τις λεπτομέρειες της ως στοιχεία της αναδίπλωσης του Τούρκου Προέδρου.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, η προσοχή στρέφεται αναπόδραστα και στις καταγεγραμμένες αντιδράσεις της τουρκικής αντιπολίτευσης.

Οι αντίπαλοι του Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται να προσμετρούν ως κέρδος το θέμα του εμπάργκο όπλων, στο οποίο η ελληνική πλευρά βρίσκει αστερίσκους.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές:

«Στο κείμενο δεν γίνεται καμία αναφορά στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν».

Υπενθυμίζουν δε, ότι οι άδειες για την εξαγωγή οπλικών συστημάτων, αποτελούν εθνική και όχι ευρωπαϊκή απόφαση και παράλληλα ότι υπάρχουν χώρες σύμμαχοι εντός του ΝΑΤΟ, οι οποίες έχουν σταματήσει τις εξαγωγές οπλισμού προς την Τουρκία.

«Η πραγματικότητα είναι ότι σε κάθε περίπτωση οι δύο σκανδιναβικές χώρες παραδοσιακά δεν διαδραματίζουν ιδιαίτερα μεγάλο ρόλο στα εξοπλιστικά προγράμματα της Άγκυρας», συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές ενημέρωσης.

Δεσμεύσεις χωρίς ουσία αποτελούν κατά την ελληνική ανάγνωση και οι υπόλοιπες προβλέψεις του συμβιβασμού της Τουρκίας, με Σουηδία και Φινλανδία.

Ως ενδεικτική αναφέρεται η επανάληψη του διακαούς πόθου της Άγκυρας, για συμμετοχή στην Κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα και Ασφάλεια, καθώς και στο σχήμα της Μόνιμης Διαρθρωμένης Αμυντικής Συνεργασίας ΕΕ, τη γνωστή PESCO και ιδιαίτερα στο έργο της στρατιωτικής κινητικότητας.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η οποιαδήποτε στήριξη Σουηδίας και Φινλανδίας σε αυτό το αίτημα έχει μόνο «συμβολικό χαρακτήρα».

Όπως σημειώνουν με νόημα οι ίδιες πηγές:

«Για την συμμετοχή οιουδήποτε τρίτου κράτους στην ΚΠΑΑ ή στην PESCO, απαιτείται ομόφωνη απόφαση των συμμετεχόντων κρατών της ΕΕ, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τόσο η χώρα μας όσο και η Κύπρος».

Συνολικά, στην κυβέρνηση επιμένουν ότι το μνημόνιο Τουρκίας – Φινλανδίας – Σουηδίας, «δεν θίγει τα ελληνικά συμφέροντα ούτε επηρεάζει τις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας.

Αντικρούοντας τις εγχώριες αντιδράσεις που εκφράζονται από την αντιπολίτευση, τα ίδια κυβερνητικά στελέχη διαβεβαιώνουν ότι «η Ελλάδα, ως κράτος-μέλος της ΕΕ, έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να ασκεί τα δικαιώματά της και να προστατεύει τα συμφέροντα της».

Σε ό,τι αφορά στην πραγματοποίηση της πολυπόθητης, για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρώτης συνάντησης με τον Τζο Μπάιντεν, δεν θεωρείται από την ελληνική πλευρά ανέφελη για τα τουρκικά συμφέροντα.

Μπορεί μπροστά στους τηλεοπτικούς φακούς η πολιτική επικοινωνία των ΗΠΑ να πρόταξε την αβρότητα και τους επαίνους, ωστόσο το μήνυμα πίσω από τις κλειστές πόρτες ήταν εντελώς διαφορετικό.

Σύμφωνα με την κυβερνητική ανάγνωση, αυτό αποτυπώνεται και στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με την οποία στο τετ-α-τετ του με τον Αμερικανό Πρόεδρο, ο Ταγίπ Ερντογάν άκουσε την σύσταση του Τζο Μπάιντεν για την ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας στο Αιγαίο και στη Συρία.

Για την ελληνική πλευρά η ιεράρχηση των περιοχών στις οποίες είναι στραμμένοι οι προβολείς της αμερικανικής προσοχής αποπνέει έναν σαφή συμβολισμό.

Ως στήριξη των ελληνικών θέσεων εκλαμβάνεται και η υπενθύμιση του ρητού μηνύματος της ευρωπαϊκής ηγεσίας προς τον Ταγίπ Ερντογάν από τον Σαρλ Μισέλ, κατά τη συνάντησή τους στη Μαδρίτη.

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μάλιστα μέσω Twitter, φρόντισε να αποδώσει και τους άξονες της συζήτησης του με τον Τούρκο Πρόεδρο.

Στην ανάρτησή του ο κ. Μισέλ έκανε ειδική μνεία στην ανάγκη για αποκλιμάκωση της έντασης, ειρηνική επίλυση των διαφορών αλλά και της διατήρησης ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας, μόλις ένα εικοσιτετράωρο μετά το δεύτερο «Μητσοτάκης γιοκ» από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στην Αθήνα δεν περνά απαρατήρητη και η επιλογή του Τούρκου Προέδρου κατά την παρέμβαση του στην πρώτη ημέρα των εργασιών, να μην εγείρει το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών.

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική διπλωματία δεν παρασύρεται από το προσωρινό «φρένο» στον τουρκικό αναθεωρητισμό, διατηρώντας στο ακέραιο το επίπεδο εγρήγορσης για το ενδεχόμενο να εκδηλωθεί η οποιαδήποτε πρόκληση.

Από την άλλη ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνέχισε στη συνταγή της Ουάσιγκτον, αποφεύγοντας στην τοποθέτησή του τις ευθείες αναφορές στην τουρκική πλευρά.

Τόνισε, αφενός, ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία «έχει καταστήσει σαφές πως η αποστολή του ΝΑΤΟ για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου δεν είναι πλέον κενό γράμμα», εννοώντας ότι δεν μπορεί να υπάρχει ανοχή σε πιθανούς μιμητές του Βλάντιμιρ Πούτιν. Αφετέρου ότι οι κυρώσεις εναντίον της Μόσχας «πρέπει να εφαρμόζονται από όλα τα μέλη», αναδεικνύοντας την επαμφοτερίζουσα στάση της Τουρκίας στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ως προς το ζήτημα της αναβάθμισης των τουρκικών F-16, στην Αθήνα αναλύουν με ψυχραιμία τις πληροφορίες που συλλέγονται από όλες τις πηγές ενημέρωσης.

Είναι σαφές ότι, παρά τις διαρροές αλλά και επίσημες δηλώσεις που εγείρουν ανησυχία, πρόκειται για μια μάχη που θα δοθεί σε βάθος χρόνου.

Επιπλέον στο τερέν του Κογκρέσου που έχει και τον τελικό λόγο, οι ελληνικές θέσεις έχουν πολλά ερείσματα στήριξης. Ενώ πάντως το τοπίο για τα F-16 της Τουρκίας παραμένει θολό, το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας απέστειλε στις ΗΠΑ επίσημα χθες το αίτημα για αγορά 20+20 υπερσύγχρονων αμερικανικών αεροσκαφών F-35, όπως είχε προαναγγείλει ο Πρωθυπουργός, κάνοντας το πρώτο βήμα για την έναρξη της διαδικασίας που στόχος είναι να προχωρήσει γοργά.

Στις 18 Ιουλίου μάλιστα ο Νίκος Παναγιωτόπουλος θα μεταβεί στις ΗΠΑ για τις σχετικές συζητήσεις.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ