Η στρατηγική του Μαξίμου για τον Τραμπ

Το ερώτημα που απασχολεί τους επιτελείς του Μαξίμου είναι αν βαίνουμε, προς μια εποχή απομονωτισμού των ΗΠΑ ή ακόμα και «οικονομικού πολέμου» μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Δεν είναι σίγουρο. Πάντοτε υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ αυτών που εξαγγέλλουν οι αμερικάνοι πρόεδροι και αυτών που εντέλει πράττουν στη θητεία τους. Η περίπτωση Ομπάμα είναι ενδεικτική. Ωστόσο η κυβέρνηση επιδιώκει να εκμεταλλευτεί την εξαγγελθείσα στρατηγική Τράμπ.

Οι αμερικάνοι φίλοι

«Πρόκειται για την πιο φιλοαμερικανική κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών», έλεγε τις προάλλες, με μια δόση υπερβολής, βετεράνος αριστερός δημοσιογράφος. Μπορεί να μην είναι η πιο φιλοαμερικανική, εντούτοις, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση Τσίπρα είναι όντως φιλοαμερικανική. Το γεγονός προκαλεί εντύπωση διότι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι πριν λίγο καιρό, δονούνταν από το σύνθημα «φονιάδες των λαών αμερικάνοι». Όμως για τους ανθρώπους του Αλέξη Τσίπρα οι αμερικάνοι αποτελούν πολύ καλούς φίλους και συμμάχους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και, πολύ περισσότερο, βέβαια, οι ΑΝΕΛ είδαν στην Αμερική του Ομπάμα ένα εξαιρετικό διεθνές στήριγμα στην αντιπαράθεσή τους με το γερμανικό ιερατείο της λιτότητας. Αν και εντέλει οι ΗΠΑ δεν έκαναν και πολλά για την Ελλάδα (η οποία βρίσκεται στη σφαίρα επιρροής της Γερμανίας), ωστόσο, ο δημόσιος λόγος τους για την ανάγκη υιοθέτησης επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής έδινε επιχειρήματα στην ελληνική πλευρά. Κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν επίσης ότι οι ΗΠΑ βοήθησαν στο να μπει φραγμός τον Ιούλιο του 2015, σ' αυτό που ονομάζουν «σχέδιο Σόιμπλε», δηλαδή στην αποπομπή της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Επιπλέον, στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ άρεσε πολύ το «cool» στιλ του Ομπάμα και οι πολυπολιτισμικές ευαισθησίες του.

Μια φιλία που διαρκεί

Παρά τις ανησυχίες που εξέφρασαν ορισμένοι μετά την ομιλία Τράμπ από το Μαξίμου εκπέμπονταν μηνύματα φιλίας. Όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση επιδιώκει τη συνέχιση της στενής σχέσης που έχει οικοδομήσει με τις ΗΠΑ. Πέρα από την παρουσία στην Ουάσιγκτον του Νο2 της κυβέρνησης Νίκου Παππά που έχει τον δικό της πολιτικό συμβολισμό, είναι εξόχως χαρακτηριστικό, ότι κανένα κεντρικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι στιγμής, τουλάχιστον, δεν σχολίασε αρνητικά την ομιλία Τραμπ. Ενώ ο σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος της Γερμανίας, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, στηλιτεύει τους «εθνικιστικούς τόνους» του Αμερικανού προέδρου, στο Μαξίμου μιλάνε για συνέχιση της εποικοδομητικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ.

Το CNN Greece ρώτησε αξιωματούχο του Μεγάρου Μαξίμου αν η κυβέρνηση εκτιμά ότι μια ενδεχόμενη αντιπαράθεση ΗΠΑ - Γερμανίας θα μπορούσε να ανοίξει πολιτικό χώρο για να κινηθεί πιο ευέλικτα η Ελλάδα. Ο αξιωματούχος το αρνήθηκε κατηγορηματικά. Ωστόσο, είναι προφανές, ότι η κυβέρνηση θα έβλεπε με ικανοποίηση η στρατηγική Τραμπ να οδηγεί στην απόσυρση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα ή, τουλάχιστον, στη μείωση του ρόλου του.

Σε ό,τι αφορά το γεωπολιτικό παιχνίδι στην περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου, η κυβέρνηση δεν έχει καμία διάθεση να δυσαρεστήσει τις ΗΠΑ. Θα συνεχιστούν απρόσκοπτα τόσο η προνομιακή σχέση με το Ισραήλ, όσο και οι στρατιωτικές διευκολύνσεις στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Παρ’ όλο που η κυβέρνηση θα το ήθελε, η προμήθεια νέου αμερικάνικου στρατιωτικού εξοπλισμού προσκρούει στην πραγματική οικονομική αδυναμία της χώρας.

Αυτό που πιθανόν ανησυχεί το Μαξίμου είναι μια ενδεχόμενη προσέγγιση των ΗΠΑ με την Τουρκία. Αν και δεν είναι βέβαιο, φαίνεται ότι κάτι τέτοιο είναι μέσα στις σκέψεις του Τραμπ. Ακόμα, όμως, και μια αναβάθμιση της σχέσης ΗΠΑ - Τουρκίας δύσκολα θα έχει θεαματικές επιπτώσεις στο Αιγαίο.

Δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί ο ενθουσιασμός του Πάνου Καμμένου με τον Ντόναλντ Τραμπ, λένε στο Μαξίμου. Ο υπουργός Άμυνας βλέπει στην εκλογή Τραμπ τη δικαίωση της «αντιπαγκοσμιοποιητικής πατριωτικής δεξιάς». Μπορεί ο Π. Καμμένος να μην είναι αυτός που χαράζει την κυβερνητική γραμμή, αλλά, πολύ συχνά ο πρωθυπουργός τείνει ευήκοον ους, ειδικά όταν του μιλά για θέματα που θέλει να ακούσει, αναγνωρίζουν στο Μαξίμου.