ΠΡΟΣΩΠΑ

Βολοντίμιρ Ζελένσκι: Ο κωμικός που διεκδικεί τον προεδρικό θώκο της Ουκρανίας

Βολοντίμιρ Ζελένσκι: Ο κωμικός που διεκδικεί τον προεδρικό θώκο της Ουκρανίας
AP Photo/Efrem Lukatsky

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει εμπειρία ως πρόεδρος, αλλά μόνο στη μικρή οθόνη. Ο δημοφιλής κωμικός και υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές που διεξάγονται αύριο, Κυριακή, στην Ουκρανία προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις με μεγάλη διαφορά των άλλων συνυποψήφιων του χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια άνετη νίκη από τον πρώτο γύρο.

Αυτή την στιγμή ο Ζελένσκι φαίνεται να συγκεντρώνει στον πρώτο γύρο 20,9%, ενώ ο αντίπαλός του και νυν πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο έρχεται δεύτερος με ποσοστό 13,7% και η ηγέτις της αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργός Γιούλια Τιμοσένκο έρχεται τρίτη με ποσοστό 9,7%.

Σε περίπτωση που κανένας από τους υποψήφιους δεν συγκεντρώσει ποσοστό 50%, οι δύο πρώτοι θα διεκδικήσουν την προεδρία στον δεύτερο γύρο που θα διεξαχθεί στις 21 Απριλίου.

Ο Ζελένσκι παρότι δεν διαθέτει καμία πολιτική εμπειρία κατάφερε και ανέτρεψε τα προγνωστικά που έκαναν λόγο για μια μάχη ανάμεσα σε δύο από τους εμπειρότερους πολιτικούς της Ουκρανίας.

Ο 41χρονος κωμικός εκμεταλλεύτηκε την λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο και χρησιμοποίησε το ίντερνετ για να περάσει το μήνυμά του στους ψηφοφόρους.

Για πολλούς η πολιτική του θυμίζει την ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ. Οι υποστηρικτές του ωστόσο τον θεωρούν μια εναλλακτική πρόταση απέναντι στην παλιά φρουρά, η οποία όπως υποστηρίζουν, δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις της ως προς την καταπολέμηση της διαφθοράς και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης.

Ο Ποροσένκο ανήλθε στην εξουσία το 2014 με την φιλοευρωπαϊκή, κατά της διαφθοράς λαϊκή εξέγερση, ενώ η Τιμοσένκο ήταν το πρόσωπο της Πορτοκαλί Επανάστασης, η οποία το 2004 υποσχέθηκε μια νέα, πιο δίκαιη Ουκρανία.

«Ο Ζελένσκι θεωρείται ο ‘τίποτα από τα παραπάνω’ υποψήφιος. Επίσης είναι ένα νέο πρόσωπο, είναι μοντέρνος, είναι νέος, είναι trendy», δηλώνει στο AFP ο πολιτικός αναλυτής Βαντίμ Καρασίοφ.

«Ο λαός έχει κουραστεί από τις παρωχημένες ιδέες και τους συνηθισμένους πολιτικούς», προσθέτει.

Αλλά όπως ο ίδιος επισημαίνει, υπάρχει διαφορά από το να χρησιμοποιηθεί η υποψηφιότητα του ουκρανού ηθοποιού απέναντι στην πολιτική ελίτ και να του εμπιστευτεί ο λαός τα ηνία της χώρας.

Το αποτέλεσμα των εκλογών βέβαια είναι μάλλον απρόβλεπτο σε ό,τι αφορά την υποψηφιότητά του. Καταρχάς οι περισσότεροι υποστηρικτές του είναι νέοι και πιθανόν απρόθυμοι να πάνε να ψηφίσουν. Επιπλέον υπάρχει ένας αριθμός ρεκόρ υποψηφίων (39), αλλά και ένα μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων.

Πάντως ακόμη και αν δεν κερδίσει την προεδρική εκλογή, η συμμετοχή στις εκλογές θα επιτρέψει στον ίδιο και στο νεοϊδρυθέν κόμμα του να εξασφαλίσουν ένα καλό ποσοστό στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου.

Οι επικριτές του επικεντρώνονται στην ασάφεια του μανιφέστου του, τα κυριότερα σημεία του οποίου επιλέχτηκαν έπειτα από λαϊκή ψηφοφορία που διενεργήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αμφισβητούν την ικανότητα ενός ανθρώπου, η πολιτική εμπειρία του οποίου περιορίζεται σε έναν ρόλο σε σόου με τον τίτλο «Υπηρέτης του λαού».

Αν εκλεγεί πρόεδρος ο Ζελένσκι θα κληθεί να αντιμετωπίσει μια σύγκρουση με τους υποστηριζόμενους από τη Ρωσία αυτονομιστές, ένα εχθρικό Κρεμλίνο καθώς και τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και διαφθοράς.

Ξένοι διπλωμάτες έχουν, ανώνυμα, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την υποψηφιότητά του. «Πολλές γενικολογίες, καμία ξεκάθαρη θέση. Ήταν τρομακτικό αν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για προεδρικό υποψήφιο», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο δυτική διπλωματική πηγή έπειτα από συνάντηση με τον Ζελένσκι.

«Υστερεί σε γνώσεις, αλλά είναι πολύ πρόθυμος να μάθει», σημειώνει από την πλευρά του ο μεταρρυθμιστής βουλευτής Σεργκίι Λεστσένκο, ο οποίος επίσης είχε παραστεί σε συνάντηση.

Κάποιες φορές στην προεκλογική του εκστρατεία υπήρξε σύγχυση ανάμεσα στην μυθοπλασία και στην πραγματικότητα.

«Ο πρόεδρος Υπηρέτης του Λαού. Σύντομα κοντά σας», έγραφαν οι αφίσες στους δρόμους του Κιέβου, προωθώντας τόσο την υποψηφιότητά του όσο και τον νέο κύκλο της δημοφιλούς σειράς που θα ξεκινήσει τον Μάρτιο.

«Μπήκα στην μάχη για την προεδρία της Ουκρανίας και μετά με αποκάλεσαν κλόουν. Είμαι ένας κλόουν και είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτό», έγραψε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στη σελίδα του στο Facebook.

Όπως και οι άλλοι βασικότεροι υποψήφιοι για την προεδρία, ο Ζελένσκι λέει ότι θέλει η χώρα να διατηρήσει μια φιλοδυτική κατεύθυνση.

Ο Ζελένσκι κατάγεται από την βιομηχανική πόλη Κρίβι Ριγκ στην κεντρική Ουκρανία. Πατέρας δύο παιδιών έχει πτυχίο Νομικής, αλλά τελικά ακολούθησε καριέρα ηθοποιού.

Είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής ενός θεατρικού στούντιο, του Kvartal 95, που φέρεται ότι ανήκει σε μια κοινοπραξία επιχειρήσεων με συναλλαγές με τη Ρωσία.

Ένα ρεπορτάζ-έρευνα που προβλήθηκε στην ουκρανική τηλεόραση τον Ιανουάριο τον κατηγορεί για συνεχιζόμενες εμπορικές σχέσεις με την Ρωσία, ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα λόγω της έντασης στις σχέσεις των δύο γειτονικών χωρών.

Μετά το τηλεοπτικό ρεπορτάζ ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι έχει μετοχές σε μια κυπριακή εταιρεία, η οποία ανήκει σε ρωσικό όμιλο και δεσμεύτηκε να τις πουλήσει.

Οι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν ότι είναι «μαριονέτα» του ολιγάρχη Ιγκόρ Κολομόισκι, του δισεκατομμυριούχου εχθρού του Ποροσένκο, κάτι το οποίο διαψεύδει ο ηθοποιός.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ