ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή ταξιδεύει στη Ρωσία με συνοδεία αρχαίας λύρας

Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή ταξιδεύει στη Ρωσία με συνοδεία αρχαίας λύρας
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/MOHAMED OMAR

Η Δώρα Γιαννίτση είναι μία δραστήρια ιστορικός και ηθοποιός που έχει αφιερώσει τη ζωή της στην ανάδειξη των ελληνορωσικών σχέσεων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η νεαρή κοπέλα που το 1989 έφθασε στη Μόσχα για να σπουδάσει στην ιστορική σχολή του πανεπιστημίου Λομονόσοφ, με υποτροφία του συλλόγου της απανταχού ομογένειας, αφού ο πατέρας της γεννήθηκε στην ιστορική Ταυρίδα, τη σημερινή Κριμαία.

«Ο ελληνικός κόσμος στα τέλη του 18ου ως τις αρχές του 20ου αιώνα, είναι η διδακτορική μου εργασία μετά την ολοκλήρωση των σπουδών», εξηγεί η Δώρα Γιαννίτση μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Στη συνέχεια έρχονται οι σπουδές στο τμήμα υποκριτικής της Ρωσικής Ακαδημίας Θεατρικών Τεχνών (ГИТИС).

Με σπουδές σε δυο ανώτατες σχολές που αλληλοσυμπληρώνονται, που δεν είναι «ξένες» η μια από την άλλη η Δώρα Γιαννίτση τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Ιστορία, λογοτεχνία, θέατρο αυτά μαζί είναι πολιτισμός, είναι σχολείο, είναι παιδεία... Τα μελετούμε για να μαθαίνουμε, να αφουγκραζόμαστε το παρελθόν ώστε να κατανοούμε το παρόν και να ανιχνεύουμε το μέλλον. Για να γινόμαστε καλύτεροι... Κάνουμε τέχνη για να προσεγγίζουμε τις πανανθρώπινες αξίες με τα τεράστια μηνύματα που περνάνε μέσα από την αρχαία δραματουργία των κλασικών μας».

Η αεικίνητη Ελληνίδα της Μόσχας είναι ταυτόχρονα διευθύντρια του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού (ΚΕΠ) με πλούσια δράση σε ολόκληρη την επικράτεια της απέραντης Ρωσίας.

«Από τα φοιτητικά μου χρόνια είχα το όνειρο της δημιουργίας ενός Κέντρου που θα ασχολείται με την ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού στη Ρωσία, χώρα που τη θεωρώ ως δεύτερη πατρίδα μου. Σήμερα, μετά από 12 χρόνια δράσης μπορώ να πω ότι γίνεται ένα έργο εθνικής εμβέλειας», λέει και προσθέτει: «Στη Ρωσία είναι καρποφόρο το έδαφος για ελληνικές σπουδές. Τα τελευταία χρόνια δεχόμαστε μέχρι και 1500 αιτήσεις για συμμετοχή στα μαθήματα ελληνικών. Όμως, λόγω των περιορισμένων υποδομών δεν καταφέρνουμε να τους καλύπτουμε όλους. Συνεργαζόμαστε με 11 εστίες διάδοσης της ελληνικής γλώσσας, με σχολεία, πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες, μουσεία, ιδρύματα... Καταφέρνουμε να απορροφούμε έως 650 άτομα σε 25-30 τμήματα που λειτουργούν εβδομαδιαία. Δυο μαθήματα από 1,5 ώρα το καθένα, ή ένα μάθημα τριών ωρών».

«Παράλληλα, λειτουργούμε τμήματα χορού. Το συγκρότημα μας γνωρίζει πάνω από 90 χορούς από ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, από την Καππαδοκία, την Ανατολία, τον Πόντο... Σε μηνιαία βάση έχουμε κύκλους διαλέξεων για την ελληνική ιστορία, τη λογοτεχνία, την ιστορία τέχνης, ιστορία της εκκλησίας... Έχουμε κάνει τρία φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου και θεατρικές παραστάσεις. Είμαστε περήφανοι που ανοιγόμαστε σε περιοχές της Ρωσίας, πέρα από τη Μόσχα όπου για πέμπτη συνεχή χρονιά παίζεται η παράσταση της Αντιγόνης του Σοφοκλή», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Γιαννίτση.

Στην ιστορική Ταυρίδα -τη σημερινή Κριμαία- που οι αρχαίοι Έλληνες εποίκησαν τον έβδομο αιώνα πχ ανέβηκαν πέρσι οι Τρωάδες με σκηνοθέτη τον Άγγελο Σιδεράτο και μουσικοσυνθέτη το Νίκο Ξανθούλη. Ένα έργο επίκαιρο με βαθιά αντιπολεμικά μηνύματα. Το μνημειώδες αυτό έργο του Ευριπίδη, θα παρουσιαστεί στις 12 Μαρτίου, στη Μόσχα, στο πλαίσιο των ημερών της Κριμαίας στη ρωσική πρωτεύουσα. Επίσης, πέρσι, όπως λέει η κ. Γιαννίτση, ανέβηκε στο Ομσκ της Σιβηρίας, ο Ιππόλυτος, επίσης έργο του Ευριπίδη «που είχε την τύχη να συμπεριληφθεί στον κατάλογο των 50 καλύτερων θεατρικών παραστάσεων της Ρωσίας που θα παρουσιαστούν στο εγκυρότερο φεστιβάλ με την επωνυμία, Χρυσή Μάσκα».

Λυρική Αντιγόνη στην Ελλάδα

Αναφερομένη στις παραστάσεις της Αντιγόνης στην Ελλάδα η κ. Γιαννίτση λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «είναι μια πρωτοβουλία του φίλου Νίκου Ξανθούλη που έχει γράψει τη μουσική για την Αντιγόνη και τις Τρωάδες. Θα παρουσιάσουμε σε μορφή αναλογίου την Αντιγόνη, στο θέατρο Όλβιο στην Αθήνα στις 5 Μαρτίου και στο Άργος στις 10 Μαρτίου, αναδεικνύοντας τη μουσική με την αρχαία λύρα που χειρίζεται εξαιρετικά ο Νίκος Ξανθούλης, ο οποίος έχει σπουδάσει και έχει εντρυφήσει στην αρχαία ελληνική μουσική».

Σχετικά με τη διαλεκτική σχέση του ελληνικού και του ρωσικού κόσμου η Δώρα Γιαννίτση λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Όταν παίζουμε στο αρχαίο Παντικάπαιο την Αντιγόνη, στο αρχαίο πρυτανείο του 4ου αιώνα πχ με φόντο τις αρχαίες κολώνες, επιστρέφουμε σε "πάτρια εδάφη" που εποίκησαν οι αρχαίοι Έλληνες τον 7ο-6ο αιώνα πχ. Επιστρέφουμε με αρχαία ελληνική δραματουργία. Με αυτά τα τεράστια μηνύματα της αγάπης, της αρετής, του αλτρουισμού, της ειρήνης... Δεν είναι τυχαίο όταν η διευθύντρια του θεάτρου, Πρυτανείο, στην παρουσίαση μας καλωσορίζει "στην αρχαιότερη πόλη της Ρωσίας", το Παντικάπαιο, τη σημερινή πόλη Κερτς από τον 6ο αιώνα πχ».

Και καταλήγει: «Οι δεσμοί λοιπόν έρχονται από την αρχαιότητα... Από τη στιγμή που οι Ρώσοι ασπάζονται τον χριστιανισμό οι δεσμοί αυτοί γίνονται πλέον ακατάλυτοι ανά τους αιώνες».