ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ζάππα: Ο «πρωτόγονος» μουσικός με την ροκ ζωή

Ζάππα: Ο «πρωτόγονος» μουσικός με την ροκ ζωή
Paul Bergen/Redferns/Getty Images/Ideal Image

Πέθανε, πριν περίπου 22 χρόνια, στις 4 Δεκεμβρίου του 1993. Έμεινε γνωστός όχι μόνο επειδή ήταν μουσικά κάτι το ξεχωριστό. Αλλά διότι δεν ντράπηκε να "τσαλακωθεί" και να τα βάλει με όλους και με όλα, ακόμα και με το κίνημα των χίπις. Κυρίες και κύριοι, ο Φρανκ Ζάππα "αποκαλύπτεται". 

Είναι γεγονός ότι η μουσική του δεν γινόταν κατανοητή αμέσως. Στα εφηβικά χρόνια οι περισσότεροι εκστασιάζονταν με τους Rolling Stones, τον Τζίμι Χέντριξ, τους Μπιτλς φυσικά, άντε και τον Κλάπτον. Οι πιο "ψαγμένοι" κινούνταν προς την Τζόπλιν.

Είναι λογικό αυτή η φιγούρα με τους περίεργους στίχους, που μιλούσε σε τραγούδι του στα λάχανα, ("Call Any Vegetable") και προσπαθούσε να καταλάβει πως επικοινωνείς με αυτά, αυτή η φυσιογνωμία με το βλέμα σχεδόν παρανοϊκού, να μην μαγνητίζει. Όλα αυτά όμως μέχρι να "μπει" κανείς στο δικό του περιβάλλον.


Πηγή Gijsbert Hanekroot/Redferns/Getty Images/Ideal Image

Ο Φρανκ Ζάππα μεγάλωσε στην Καλιφόρνια. Ασχολήθηκε αμέσως με τη μουσική, με ακούσματα από νέους καλλιτέχνες μέχρι και Στραβίνσκι. Στα 15 του λάτρεψε τα κρουστά.

Έγινε κιθαρίστας σε μικρό τοπικό συγκρότημα R&B. Και το 1966 κυκλοφορεί το άλμπουμ Freak Out, ένα πραγματικά πειραματικό άλμπουμ, το οποίο όμως δημιούργησε σχολή. Από εκείνη τη στιγμή και μετά το Freak Out γίνεται όρος και αποδίδεται σε αυτόν. Επίσης βρίθει και πολιτικών "σχολίων".

Το 1967 ηχογραφεί το "Είμαστε μέσα σε αυτό μόνο για τα λεφτά" σατιρίζοντας την ιδεολογία των χίππις, αλλά και το εξώφυλλο του γνωστού δίσκου Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band των Μπιτλς. Δηλαδή πήγε εντελώς κόντρα στο ρεύμα της εποχής.

Φύσει και θέσει αντικαθεστωτικός

Δύσκολα συναντά κάποιος μία τόσο "αντιφατική" προσωπικότητα. Συντηρητικός στις απόψεις του και φιλελεύθερος συγχρόνως, δεν δίστασε να πει επί Ρίγκαν ότι η Αμερική κινδυνεύει να γίνει μια φασιστική θεοκρατία. Και όταν τέθηκε το θέμα της λογοκρισίας στους στίχους, τι και αν βρίσκονταν στη Γερουσία. Εξαπέλυσε κανονική επίθεση στους Αλ Γκορ και στη γυναίκα, λέγοντάς τους:

"Τι να περιμένεις από μια κοινωνία τόσο πρωτόγονη που θεωρεί ότι κάποιες λέξεις μπορούν να σε διαφθείρουν τη στιγμή που τις ακούς."

Κοντολογίς, τους αποκάλεσε πρωτόγονους, όπως συγχρόνως αποκαλούσε και όλους όσοι υποστήριζαν και υποστηρίζουν την ίδια άποψη.

Το...αστείο είναι πως ο Ζάππα ήταν κάθετος στο θέμα της χρήσης των ναρκωτικών. Καταδίκασε άμεσα όμως τον πόλεμο στα ναρκωτικά, το "War On Drugs" ως την νέα ποτοαπαγόρευση.


Πηγή Nancy R. Schiff/Hulton Archive/Getty Images/Ideal Image

Ο πόλεμος με την καθώς πρέπει ροκ σκηνή...

Οι ηχογραφήσεις του ενοχλούσαν πολλούς στην ροκ σκηνή. Επειδή ο ήχος που έβγαζε σε αυτές έμοιαζε να μην έχει αρμονία, θεωρήθηκε πρωτόγονος σε σχέση με εκείνον των στούντιο. Δεν είχε σημασία όμως διότι ο Ζάππα έστρεψε την προσοχή του στις ενορχηστρώσεις και τα τραγούδια.
Βρήκαν πάντως ευκαιρία αρκετοί εκείνη την εποχή και τον "βάφτισαν" η ανατρεπτική δύναμη της ροκ.

Και οι επικοί καβγάδες

Όταν στη Βρετανία του ακύρωσαν ένα live στο διάσημο Royal Albert Hall, λόγω των στίχων του, ξεκίνησε ένα προσωπικό εμπάργκο στο βρετανικό κοινό. Ήρθε κυριολεκτικά στα χέρια με κολλητό του, τον Captain Beefheart, πήγε στα δικαστήρια τον χρόνια συνεργάτη και μάνατζερ του Herb Cohen.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1970 κυκλοφορεί τα δύο πιο επιτυχημένα άλμπουμ του το "Sheik Yerbouti" και το "Joes Garage", μια ροκ όπερα με θέμα το πως η κυβέρνηση εχθρεύεται και λογοκρίνει τη μουσική.

Στη μουσική προτιμούσε την ηλεκτρονική ορχήστρα, όπου αυτό ήταν δυνατόν, από τους πραγματικούς μουσικούς. Το άκουγαν οι "ροκάδες" και δεν μπορούσαν να το χωνέψουν!

Το ατύχημα και το Smoke on the Water

Στις 6 Δεκεμβρίου του 1971, οι Deep Purple πήγαν στο Μοντρέ της Ελβετίας για να ηχογραφήσουν τον επόμενο δίσκο τους. Η διαμονή τους θα γινόταν σε ένα τοπικό ξενοδοχείο-καζίνο, του οποίου ο ιδιοκτήτης λεγόταν Κλωντ Νομπς. Η διαμονή του συγκροτήματος εκεί, είχε προγραμματιστεί ως τις 21 Δεκεμβρίου.

Ο Φρανκ Ζάππα και το συγκρότημα του, οι "Mothers of Invention", έδιναν μία συναυλία στον χώρο του καζίνο και το συγκρότημα πήγε να τους παρακολουθήσει. Ξαφνικά, ένας φανατικός οπαδός του Ζάππα εισέβαλε στο χώρο και με ένα όπλο για φωτοβολίδες, έριξε στην οροφή της αίθουσας, η οποία ήταν φτιαγμένη από μπαμπού και έπιασε φωτιά.

Το συγκρότημα αναγκάστηκε να ψάξει άλλο χώρο, που θα διέθετε και χώρο για το φορητό στούντιο, αλλά και θα μπορούσε το συγκρότημα να ηχογραφεί μετά τα μεσάνυχτα. Τελικά, το συγκρότημα πήγε στο θερινό ξενοδοχείο «Grand Hotel». Όταν ο μπασίστας Ρότζερ Γκλόβερ ξύπνησε το επόμενο πρωινό και είδε τον καπνό να έχει καλύψει τη λίμνη, τα πρώτα λόγια που είπε ήταν «Smoke on the Water».

Κάπως έτσι, αν και υπάρχουν και παραλλαγές στην ιστορία, βγήκε ο τίτλος για το τεράστιο ροκ τραγούδι.

Σε ένα live, λίγο μετά τη φωτιά στο Casino de Montreux, ένας οπαδός του σπρώχνει τον Φρανκ Ζάππα από τη σκηνή, τραυματίστηκε σοβαρά και έχασε τα δύο τρίτα της φωνής του.


Με τη γυναίκα του στις ΗΠΑ

Πηγή Michael Ochs Archives/Getty Images/Ideal Image

Αρχή της δεκαετίας του 70 και μετακινείται με αναπηρικό καροτσάκι, ενώ αλλάζει πάλι τη μουσική του από ροκ σε τζαζ ροκ.

Το 1992 διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη, από τον οποίο και πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Ο Ζάπα κηδεύτηκε στο νεκροταφείο Westwood Village Memorial Park Cemetery, στο Γουέστγουντ (Westwood) της Καλιφόρνια.

Μετά θάνατον εισήχθη στο Rock and Roll Hall of Fame, ενώ προς τιμήν του, δόθηκε το όνομά του σε έναν αστεροειδή, 3834 Zappafrank.

Πηγή: Wikipedia

ΔΗΜΟΦΙΛΗ