ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μπόξ, νύχτα & αμαρτίες: η Νέα Υόρκη μέσα από το φακό του 17χρονου Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Μπόξ, νύχτα & αμαρτίες: η Νέα Υόρκη μέσα από το φακό του 17χρονου Στάνλεϊ Κιούμπρικ
EPA PHOTO

Μπορεί ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ να πέρασε στην ιστορία ως ο σκηνοθέτης ακραίων ψυχογραφημάτων στη μεγάλη οθόνη, το πλούσιο όμως φωτογραφικό υλικό που παρήγαγε για το περιοδικό Look πολύ πριν γίνει το όνομά του γνωστό αξίζει ανάλογης αναγνώρισης με τα αριστουργήματα του. 

Επιπλέον το αρχειακό υλικό που πλέον είναι στο φως έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς μαρτυρεί τόσο την ανέκδοτη, άγνωστη πλευρά του ως φωτορεπόρτερ αλλα και τα θέματα που θα τον απασχολήσουν στη σπουδαία καριέρα του στον κινηματογράφο.

Πριν το Κουρδιστό Πορτοκάλι ή την Οδύσσεια του Διαστήματος ο Κιούμπριν σκηνοθετούσε την αμαρτωλή Νέα Υόρκη -ειδικά τη νύχτα.

Ο Κιούμπρικ ξεκίνησε την καριέρα του στο περιοδικό Look σε ηλικία μόλις 17 ετών το 1945. Για τα επόμενα πέντε χρόνια ο γεννημένος στο Μπρονξ, Κιούμπρικ αφοσιώθηκε στην απεικόνιση της καθημερινότητας της Νέας Υόρκης.

Σύμφωνα με τον Reuel Golden, ο οποίος επιμελήθηκε του βιβλίου "Through a Different Lens: Stanley Kubrick’s Photographs, "το δραματικό στοιχείο είναι πολύ έντονο, υπάρχει μια ατμόσφαιρα εφιαλτική σαν από θρίλερ σε πολλές από τις φωτογραφίες του. Υπάρχει επίσης η αίσθηση ότι ο Κιούμπρικ μετέχει στη σκηνή, αλλά δεν τον βλέπεις. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για έναν σκηνοθέτη. Το να νιώθεις την παρουσία του, χωρίς όμως να τον βλέπεις".

Το βιβλίο "Through a Different Lens: Stanley Kubrick’s Photographs" έγινε αφορμή για ομώνυμη έκθεση στο Μουσείο της Πόλης της Νέας Υόρκης στην οποία εκτίθενται 120 από τις καλύτερες φωτογραφίες του Kubrick.

"Μιλάμε για την χρυσή εποχή των περιοδικών και του φωτορεπορτάζ" υπογράμμισε ο Golden, "τότε που υπήρχε απίστευτη ζήτηση για περιοδικά που επικεντρώνονταν στη φωτογραφία, είτε πρόκειται για το Life, είτε για το National Geographic. [Το Look] ήταν μια πιο ανθρωποκεντρική ματιά στην εποχή, ένα κομμάτι της ζωής".

Το περιοδικό εκδόθηκε για τελευταία φορά το 1971 και το υλικό του δωρίστηκε στο Μουσείο. Στα αρχεία του περιλαμβάνονται πάνω από 12.000 από τα αρνητικά και τις φωτογραφίες του Κιούμπρικ, πολλά εκ των οποίων δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ.

"Οι φωτογραφίες λένε μια ιστορία για την μεταπολεμική Νέα Υόρκη και, μέσα από αυτές, κατάφερε να απεικονίσει την ενέργεια και τη διαφορετικότητα της πόλης" λέει ο Golden.

Εργατικός σκηνοθέτης της αλήθειας

Η πρώτη φωτογραφία του Κιούμπρικ δημοσιεύτηκε στο Look το 1945 και, μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο το 1946, το περιοδικό τον προσέλαβε ως μαθητευόμενο.

Σύμφωνα με τον Golden, ο Κιούμπρικ ήταν ένα ξεχωριστό παιδί, πολύ κοινωνικός και με μεγάλες δυνατότητες, τις οποίες το περιοδικό αναγνώρισε αμέσως.

Ήταν φιλόδοξος και εργατικός και δημιουργούσε σε μια εποχή που οι περισσότεροι φωτογράφοι απέφευγαν να ασχοληθούν με την πόλη και τη ζωή της. Ο Κιούμπρικ έκανε την Νέα Υόρκη το θέατρο των στιγμών της.

"Από μικρή ηλικία σκηνοθετούσε τη σκηνή, ήταν σαν να σκηνοθετούσε καλλιτεχνικά τις φωτογραφίες του" σχολιάζει.

Οι σκηνοθετικές ικανότητες και η προσοχή στη λεπτομέρεια αποτελούν σήμα κατατεθέν και στη σκηνοθετική καριέρα του Κιούμπρικ.

Κυνικός μάρτυρας

Αλλά ο Golden παρατηρεί και άλλες ομοιότητες ανάμεσα στο φωτογραφικό και το σκηνοθετικό του έργο, όπως το χιούμορ και ο κυνισμός. Επιπλέον υποστηρίζει ότι οι φωτογραφίες μαρτυρούν το ενδιαφέρουν του Κιούμπρικ για τις ανθρώπινες σχέσεις.

Αφού έφυγε από το Look το 1950, ο Κιούμπρικ εστίασε την προσοχή του σε ταινίες μικρού μήκους. Παρότι η πρώτη του επιτυχία ήταν το "Το χρήμα της οργής" το 1956, το "Σπάρτακος", το οποίο κέρδισε τέσσερα Όσκαρ, ήταν αυτό που τον εκτόξευσε στο πάνθεον των μεγάλων σκηνοθετών ήδη από τη δεκαετία του 1960.

Αργότερα, ο Κιούμπρικ επιμελήθηκε αρκετές ακόμα επιτυχίες, μεταξύ των οποίων τα "Λολίτα", "2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος" και το "Κουρδιστό Πορτοκάλ"».

Ο Κιούμπρικ πέθανε το 1999 σε ηλικία 70 ετών.

The first glimpse of Kubrick’s genius by Kyle Almond, CNNi

ΔΗΜΟΦΙΛΗ