Προπαγάνδα, ρομάντζο και... βιομηχανία: «Εξαγωγή» τουρκικών σειρών σε 170 χώρες με τζίρο 600 εκατ.

Η διεθνής επιτυχία των τουρκικών τηλεοπτικών σειρών τα τελευταία χρόνια είναι αδιαμφισβήτητη και συνεχώς αυξάνεται, με τα έσοδα της τουρκικής βιομηχανίας τηλεοπτικών παραγωγών να φτάνουν δισεκατομμύρια.

Από τις πρώτες επιτυχίες της βιομηχανίας, όπως το μελόδραμα Gumus (Silver), η σαπουνόπερα 1001 Nights και το θρίλερ Ezel, η τουρκική τηλεόραση έχει καταφέρει να προσελκύσει θεατές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι σειρές αυτές ξεκίνησαν την πορεία τους σε χώρες της Κεντρικής Ασίας, όπως το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν, και στη συνέχεια επεκτάθηκαν σε αραβικές χώρες, τη Λατινική Αμερική, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη.

Η δημοτικότητα των τουρκικών σειρών είναι εντυπωσιακή. Κάθε χρόνο, 170 χώρες αγοράζουν τουρκικές τηλεοπτικές παραγωγές και, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2023, οι τουρκικές σειρές συγκέντρωσαν περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια από εξαγωγές.

Η παρουσία τους σε διεθνές επίπεδο είναι συνεχώς αυξανόμενη, με 800 εκατομμύρια θεατές παγκοσμίως να παρακολουθούν αυτές τις σειρές σε καθημερινή βάση. Η τουρκική τηλεοπτική παραγωγή έχει γίνει σημαντικό εξαγωγικό προϊόν, ενισχύοντας την εικόνα της Τουρκίας και αποδεικνύοντας την πολιτιστική της επιρροή.

Ωστόσο, παρά τη διεθνή αναγνώριση και την οικονομική επιτυχία, η τουρκική κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν βλέπει πάντα με θετικό μάτι αυτή την τηλεοπτική άνθηση. Ο Ερντογάν και άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν κατηγορήσει τις σειρές για προώθηση αντιισλαμικών μηνυμάτων και για υπονόμευση της εθνικής ασφάλειας.

Ο Τούρκος πρόεδρος έχει επανειλημμένα εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τις θεματικές των σειρών που θίγουν κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα και οι οποίες, σύμφωνα με τον ίδιο, συχνά διαδίδουν επιβλαβείς ιδέες για την τουρκική κοινωνία. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτές οι σειρές βρίσκονται στο στόχαστρο της κυβέρνησης και αντιμετωπίζουν περιορισμούς και κυρώσεις.

Αντίθετα, η τουρκική κυβέρνηση προωθεί με τη σειρά της παραγωγές που ενισχύουν τις εθνικές και θρησκευτικές αξίες, και συχνά χρησιμοποιεί την τηλεοπτική παραγωγή ως μέσο προπαγάνδας για να προωθήσει την εικόνα της χώρας και την ιδεολογία της. Η τουρκική κρατική τηλεόραση TRT (Turkish Radio and Television Corporation) έχει αναλάβει τη δημιουργία σειρών που εξυμνούν την ιστορία και τις παραδόσεις του τουρκικού έθνους, με την πιο γνωστή παραγωγή να είναι η σειρά «Resurrection: Ertugrul».

Η σειρά αυτή αναπαριστά την ιστορία του Ertugrul, του πατέρα του ιδρυτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και προβάλλει μια συντηρητική εκδοχή της τουρκικής ιστορίας που είναι περισσότερο σύμφωνη με τις αξίες του Ισλάμ και τον συντηρητισμό της κυβερνώσας παράταξης AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης).