Ζαν Τουσάντ: «Όσο αναπνέω και είμαι σωματικά ικανός, θα εξελίσσομαι στην τζαζ»

Γεννημένος στην Αρούμπα της Καραϊβικής και μεγαλωμένος στο Σεντ Τόμας και τη Νέα Υόρκη, ο Ζαν Τουσάντ ξεκίνησε τη μουσική του πορεία μαθαίνοντας καλίψο ως παιδί. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, φοίτησε στο Berklee College of Music στη Βοστώνη, όπου σπούδασε υπό την καθοδήγηση του σαξοφωνίστα Billy Pierce.

Η καριέρα του απογειώθηκε όταν έγινε μέλος των θρυλικών Jazz Messengers του ντράμερ Art Blakey, συμμετέχοντας στο συγκρότημα για σχεδόν πέντε χρόνια τη δεκαετία του 1980. Αυτή η εμπειρία τον καθιέρωσε ως έναν από τους σημαντικότερους σαξοφωνίστες της γενιάς του.

Από το 1987, ο Ζαν Τουσάντ εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου δραστηριοποιείται ως συνθέτης, σαξοφωνίστας, επικεφαλής συγκροτήματος και διακεκριμένος εκπαιδευτικός τζαζ. Οι πρόσφατες δισκογραφικές του δουλειές, όπως το "Live in Paris and London", έχουν λάβει εξαιρετικές κριτικές, επιβεβαιώνοντας τη συνεχή του επιρροή στη σύγχρονη τζαζ σκηνή.

Οι εμφανίσεις του στο Half Note Jazz Club από τις 4 μέχρι τις 7 Απριλίου, αποτελούν μοναδική ευκαιρία για το ελληνικό κοινό να απολαύσει από κοντά έναν καλλιτέχνη που έχει συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση της τζαζ μουσικής. Μαζί με το κουαρτέτο του, ο Ζαν Τουσάντ αναμένεται να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα που συνδυάζει πρωτότυπες συνθέσεις και αγαπημένα τζαζ στάνταρντς, προσφέροντας μια αξέχαστη μουσική εμπειρία.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη με τον Ζαν Τουσάντ:

Γιατί επιλέξατε το σαξόφωνο ως μουσικό όργανο; Πώς ξεκίνησε το μουσικό σας ταξίδι;

Ζαν Τουσάντ: Επέλεξα το σαξόφωνο επειδή μου άρεσε η εμφάνισή του, το πως έμοιαζε σαν όργανο εξωτερικά. Μου άρεσε το γεγονός ότι υπήρχε ένα πλήκτρο για κάθε δάχτυλο και, στο εφηβικό μου μυαλό, φαινόταν σαν μια πρόκληση – και μου αρέσουν οι προκλήσεις. Έτσι, αμέσως με τράβηξε το ενδιαφέρον, μέχρι που άκουσα τον ήχο του και ερωτεύτηκα απόλυτα. Το μουσικό μου ταξίδι ξεκίνησε όταν φοίτησα στο Berklee College of Music στη Βοστώνη. Εκεί, ήρθα αμέσως σε επαφή με τη μουσική του Charlie Parker, του Miles Davis, του Thelonious Monk, του John Coltrane κ.ά., γεγονός που με μεταμόρφωσε και με έκανε να αποφασίσω να αφιερώσω τη ζωή μου στη μελέτη, την κατανόηση, την ερμηνεία και τη διδασκαλία αυτής της σπουδαίας μορφής τέχνης. Ήμουν τυχερός που κατάφερα να περάσω με επιτυχία από οντισιόν για την μπάντα του θρυλικού ντράμερ και bandleader Art Blakey, ο οποίος έγινε ο πιο σημαντικός μέντοράς μου και με έφερε στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα, όταν εντάχθηκα στους Jazz Messengers.

Είναι δύσκολο να είστε σε περιοδεία; Ποιο είναι το αγαπημένο σας στοιχείο στην ζωντανή ερμηνεία;

Ζαν Τουσάντ: Η περιοδεία μπορεί να είναι σωματικά εξαντλητική και αγχωτική κάποιες φορές, αλλά, ως τζαζ μουσικοί, είμαστε τυχεροί που έχουμε μια έντονη αγάπη για αυτό που κάνουμε, γεγονός που μας βοηθά να ξεπερνάμε τις προκλήσεις που προκύπτουν. Το αγαπημένο μου στοιχείο στη ζωντανή ερμηνεία είναι η αλληλεπίδραση με το κοινό μέσω της συναισθηματικής δύναμης της μουσικής. Το να γνωρίζω ότι κάθε άτομο βιώνει μια μοναδική συναισθηματική εμπειρία εξαιτίας της μουσικής μας είναι κάτι απίστευτα ικανοποιητικό.

Τι θα ακούσουμε στο Half Note; Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο για τους Έλληνες θαυμαστές σας;

Ζαν Τουσάντ: Θα παίξουμε ένα μείγμα από δικές μου πρωτότυπες συνθέσεις καθώς και κομμάτια της μπάντας μου, μαζί με διασκευές γνωστών τζαζ κομματιών, ως αναφορά στην τζαζ που όλοι αγαπάμε. Αυτό που κάνουμε το θεωρώ ιδιαίτερο και νιώθω πολύ τυχερός που έχω την ευκαιρία να αλληλεπιδράσω με το ελληνικό κοινό και –ελπίζω– να το μετατρέψω σε θαυμαστές μας.

Αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω στον χρόνο, θα κάνατε το ίδιο; Αν δεν παίζατε τζαζ, τι άλλο θα θέλατε να κάνετε;

Ζαν Τουσάντ: Αν μπορούσα να γυρίσω πίσω στον χρόνο, θα αφιέρωνα όλο μου τον χρόνο στη μελέτη των καινοτομιών των ιστορικών μαστόρων αυτού του σπουδαίου μουσικού είδους που λέγεται τζαζ και θα εξασκούσα το όργανό μου ακόμα περισσότερο, ώστε να μπορώ να εκφραστώ με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αυτό που διαπιστώνει κανείς με τη μελέτη της τζαζ είναι ότι όσο περισσότερο μαθαίνεις, τόσο περισσότερο καταλαβαίνεις πόσα ακόμα δεν ξέρεις. Αν δεν ήμουν μουσικός, τότε θα ήθελα να είμαι ζωγράφος, καθώς η τέχνη ήταν η πρώτη μου αγάπη, μέχρι που η μουσική με «αιχμαλώτισε».

Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο μουσικό που ξεκινά τώρα;

Ζαν Τουσάντ: Να γνωρίζει το είδος του, να μελετήσει τους μεγάλους δασκάλους της μουσικής που τον εμπνέουν – όχι για να τους αντιγράψει, αλλά για να μάθει «πώς» να βρει τη δική του προσωπική έκφραση μέσα στο είδος.

Ποια είναι τα τρία αγαπημένα σας άλμπουμ όλων των εποχών;

Ζαν Τουσάντ: 1. John Coltrane – Live at the Village Vanguard (1960) 2. Wayne Shorter – Speak No Evil , 3. Miles Davis – Bitches Brew

Είναι εύκολη η ζωή ενός μουσικού ή όχι;

Ζαν Τουσάντ: Όπως όλοι οι άνθρωποι, έχω περάσει δύσκολες περιόδους, ειδικά κατά τη διάρκεια της πρόσφατης πανδημίας, όταν οι πολιτικοί μας έλεγαν ότι πρέπει να εκπαιδευτούμε σε κάτι άλλο γιατί το επάγγελμά μας δεν θα επιστρέψει ποτέ. Κανείς δεν ασχολείται με την τζαζ για τα χρήματα. Πιστεύω πως, όταν κάποιος «μολυνθεί» από την τζαζ, αναπτύσσει μια έντονη αγάπη για αυτή τη μεγάλη τέχνη και δεν έχει άλλη επιλογή παρά να ακολουθήσει το κάλεσμά της. Αν, επιπλέον, μπορεί να εξασφαλίσει και τη βιοποριστική του επιβίωση μέσα από αυτό, τότε αυτό είναι ένα επιπλέον δώρο που προστίθεται στη μεγάλη ευχαρίστηση και την ψυχική πληρότητα που προσφέρει η ζωή ενός τζαζ μουσικού.

Πάνω σε τι νέο εργάζεστε αυτή την περίοδο;

Ζαν Τουσάντ: Η ζωή μου στη μουσική ήταν και είναι μια συνεχής προσπάθεια βελτίωσης και μάθησης. Όσο αναπνέω και είμαι σωματικά ικανός, θα προσπαθώ να εξελίσσομαι και να γίνομαι καλύτερος μέσω της σύνθεσης και της ερμηνείας.