Bookreads: Ένα εξαιρετικό λογοτεχνικό ντεμπούτο με διηγήματα από τα άδυτα της ιρλανδικής επαρχίας

Ακολουθώντας τα χνάρια συγγραφέων όπως ο Τόμας Χάρντι (Wessex), ο Ρόμπερτ Μούζιλ (Kakania) και ο Γουίλιαμ Φόκνερ (Yoknapatawpha), ο Μπάρετ δημιουργεί το δικό του «πουθενά»: το Γκλανμπέι της Κομητείας Μέιo. «Η πόλη μου», λέει ο μεθυσμένος αφηγητής Τζίμι, «είναι ένα μέρος που δεν έχεις ξαναπάει, αλλά ξέρεις το είδος της». Με αυτή τη φράση ξεδιπλώνεται ένας κόσμος γεμάτος λαχτάρες, απογοητεύσεις και καθημερινές παρεκκλίσεις, που μοιάζουν αναγνωρίσιμες σε κάθε αναγνώστη.

Οι χαρακτήρες του είναι νεαροί μπράβοι, υπάλληλοι πρατηρίων καυσίμων και μικροεγκληματίες – πρόσωπα τραχιά αλλά βαθιά ανθρώπινα. Ο Μπάρετ, με ισορροπημένη ματιά, καταγράφει με ενσυναίσθηση και σκληρότητα τις ζωές τους, χωρίς να υπερβάλλει προς καμία κατεύθυνση.

Ορισμένοι, όπως ο Μπατ στο Stand Your Skin, είναι θύματα που προσπαθούν να κρυφτούν από τον κόσμο μέσα στο αλκοόλ και τις μεταμεσονύκτιες βόλτες με μηχανή. Άλλοι, όπως ο Ντάγκλας Άρμστρονγκ –γνωστός απλώς ως Άρμ– προσπαθούν να τον τιθασεύσουν. Όμως ο κόσμος που περιγράφει ο Μπάρετ αποδεικνύεται σκληρός και αμείλικτος απέναντι σε τέτοιες προσπάθειες.

Η φύση στα διηγήματα του Μπάρετ είναι εξίσου σκληρή – και συχνά παράλογη. Ένας ήρωας βλέπει σε κάθε πέρασμα του τρένου την ίδια κατσούφικη αγελάδα στο ίδιο μουσκεμένο λιβάδι. Η περιγραφή του τοπίου, όπως «η στραβή γνάθος της ακτογραμμής» ή το «ξερό χέρι των αγκαθωτών φραχτών», αποδίδεται με ζωντάνια, αντικατοπτρίζοντας εσωτερικές καταστάσεις των ηρώων του.

Στη νουβέλα Calm With Horses, το όνομα του Άρμ γίνεται μεταφορά: ένα κομμάτι σώματος, που προοικονομεί τη μοίρα του. Μετά από ένα φόνο, ο Άρμ κοιτάζει τη θάλασσα και τις κατεστραμμένες μεταλλικές μπάρες: «Παρατηρούσε το κύμα πώς υψωνόταν, εξελισσόταν σαν οχύρωση, και μετά κατέρρεε». Μια σκηνή σχεδόν ομηρική, που προμηνύει την πτώση του ίδιου και του φίλου του, Ντίμπνα.

Στο The Clancy Kid, η αφήγηση αποκτά σχεδόν μυθικές διαστάσεις. Ο Τζίμι και ο Ταγκ, μετά από μια σύγκρουση με τον αντίπαλό τους Κουκούλαν –ένα όνομα από την ιρλανδική μυθολογία– περνούν από έναν κόσμο ρεαλιστικό σε έναν σχεδόν παραμυθένιο, γεμάτο βασιλιάδες με «πολεμικά σημάδια» στο πρόσωπο και κλαδιά που μοιάζουν με «δάχτυλα μαγισσών». Η ιστορία υπονοεί πως ο μύθος είναι μια αναπόφευκτη διαδικασία – ότι όλοι μας, λίγο-πολύ, φτιάχνουμε τους δικούς μας.

Στο Kindly Forget My Existence, δύο άνδρες –ο Ντόραν και ο Έλι– συζητούν σε μια παμπ για το αν πρέπει να παραστούν στην κηδεία της Μαριάν, πρώην συντρόφου και των δύο. Η παμπ λέγεται The Boatman, και βρίσκεται δίπλα σε νεκροταφείο – μια υπενθύμιση του θανάτου που διατρέχει την ιστορία. Η βρεγμένη καπαρντίνα του Έλι περιγράφεται σαν «το άψυχο σώμα πνιγμένου ζώου» και η αφήγηση κορυφώνεται με μια αναφορά στον Τζέιμς Τζόις και το Οι Νεκροί. Όπως και στον Γκάμπριελ Κόνροϊ του Τζόις, έτσι και εδώ η ύπαρξη των ηρώων μοιάζει να έχει ήδη ξεχαστεί – ή να φθίνει σιωπηλά.

Ο Μπάρετ αποφεύγει να επιβάλλει νόημα ή συμπεράσματα στους αναγνώστες του. Αντίθετα, αφήνει χώρο για επαναναγνώσεις και νέες αποκαλύψεις – ένα χαρακτηριστικό που υποδηλώνει σπουδαία λογοτεχνία. Όπως είπε κάποτε ο Άντον Τσέχωφ, «δουλειά του συγγραφέα δεν είναι να δίνει απαντήσεις, αλλά να θέτει σωστά τις ερωτήσεις». Και στο «Νεαρά Τομάρια», ο Κόλιν Μπάρετ το κάνει αυτό με μαεστρία – και ιδιαίτερα στα δύο κορυφαία διηγήματα που πλαισιώνουν τη συλλογή του.