Ένας «χαμένος» Νταλί βρέθηκε σε καθαρισμό σπιτιού: Από τις 150 λίρες στις 30.000

Η ανακάλυψή του ήρθε από έναν Βρετανό συλλέκτη που πλήρωσε μόλις 150 λίρες – και τώρα τον περιμένει δημοπρασία με αποτίμηση ώς και 30.000 λίρες.

Ένα έργο τέχνης, θαμμένο κυριολεκτικά και μεταφορικά κάτω από τη σκόνη της λήθης, αναδύθηκε από μια εκκαθάριση σπιτιού στο Κέιμπριτζ και συγκλονίζει τον κόσμο των εικαστικών. Ο πίνακας που κάποτε αγοράστηκε σε πλειστηριασμό με μόλις 150 λίρες, επιβεβαιώθηκε πως είναι ένα αυθεντικό έργο του Σαλβαδόρ Νταλί και πλέον προετοιμάζεται για δημοπρασία στον οίκο Cheffins, με τιμή εκκίνησης που αναμένεται να φτάσει τις 30.000 λίρες.

Ο πίνακας που κανείς δεν αναγνώρισε

Το έργο με τίτλο Vecchio Sultano («Ο Γέρος Σουλτάνος») δημιουργήθηκε το 1966 από τον Ισπανό σουρεαλιστή καλλιτέχνη. Είναι μικτής τεχνικής –ακουαρέλα και μαρκαδόρος– και απεικονίζει έναν ηλικιωμένο άντρα, πιθανόν βασιλιά, εμπνευσμένο από τις ιστορίες των «Χιλίων και Μίας Νυχτών».

Όταν βρέθηκε ανάμεσα σε σωρούς αντικειμένων στο γκαράζ ενός σπιτιού στο Λονδίνο, λίγοι θα φαντάζονταν τη σημασία του. Ο συλλέκτης που τον αγόρασε, γνωστός ως Γιάννης Ράσελ, είπε στο Cheffins: «Το είδα, διέκρινα μια υπογραφή στο κάτω μέρος και κάτι μου είπε να ρισκάρω».

Ήταν ένα στοίχημα που αποδείχθηκε χρυσό

Ο Νταλί δημιούργησε περίπου 100 εικονογραφήσεις για μια μεγαλεπήβολη έκδοση των «Χιλίων και Μίας Νυχτών» που σχεδίαζε ο εκδοτικός οίκος Ριτσόλι με πρωτοβουλία των Ιταλών προστάτων του καλλιτέχνη, Τζουζέπε και Μάρα Αλμπαρέτο. Το πλάνο περιλάμβανε 500 έργα — αλλά εγκαταλείφθηκε προτού ολοκληρωθεί.

Τα μισά από αυτά τα έργα (περίπου 50) χάθηκαν ή καταστράφηκαν. Τα υπόλοιπα διασώθηκαν από την κόρη των Αλμπαρέτο, την Κριστίνα, η οποία μάλιστα ήταν και βαφτιστήρα του Νταλί. Αυτές οι εικονογραφήσεις δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά το 2014, φέρνοντας στην επιφάνεια ένα λησμονημένο κεφάλαιο της καριέρας του καλλιτέχνη.

Η επιβεβαίωση από ειδικό

Ο πίνακας Vecchio Sultano πέρασε από εξονυχιστικό έλεγχο. Ο γνωστός ειδικός στον Νταλί, Νικολά Ντεσάρν, αφού μελέτησε το ύφος, τα χρώματα και τα χαρακτηριστικά του έργου, επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά του. Το στυλ του ταιριάζει απόλυτα με τη γνωστή σειρά, και η προέλευσή του επιβεβαιώνεται από σφραγίδες και ετικέτες δημοπρασιών στο πίσω μέρος, μεταξύ αυτών και μία του Σόθμπις από τη δεκαετία του 1990.

«Δεν είναι το τυπικό σουρεαλιστικό έργο του Νταλί, αλλά αυτό δεν το κάνει λιγότερο σημαντικό», εξηγεί η Γκαμπριέλα Ντάουνι από τον οίκο Cheffins. «Πρόκειται για κομμάτι ενός σχεδίου που ο ίδιος εγκατέλειψε, κάτι που προσθέτει βάθος και σπανιότητα στην ιστορία του έργου.»

Τι σημαίνει αυτή η ανακάλυψη;

Εκτός από το οικονομικό όφελος για τον συλλέκτη, η ανακάλυψη του Vecchio Sultano αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον γύρω από τα χαμένα έργα της σειράς «Χίλιες και Μία Νύχτες» του Νταλί. Πόσα ακόμα κομμάτια μπορεί να βρίσκονται ξεχασμένα σε αποθήκες, γκαράζ ή σοφίτες;

Το έργο θα δημοπρατηθεί επίσημα στις 23 Οκτωβρίου στο Κέιμπριτζ, και οι προσδοκίες είναι υψηλές. Ήδη φιλότεχνοι και συλλέκτες απ’ όλο τον κόσμο έχουν στρέψει την προσοχή τους στον πίνακα, ο οποίος από μια απλή πώληση 150 λιρών φαίνεται πως θα γράψει μια εντελώς νέα σελίδα στο κεφάλαιο της τέχνης του 20ού αιώνα.