Γιώργος Λάνθιμος: Ο Έλληνας «τρελός επιστήμονας» που έπεισε την Έμα Στόουν να ξυρίσει το κεφάλι της

Το κινηματογραφικό σύμπαν του Γιώργου Λάνθιμου δύσκολα θα το επέλεγε κανείς ως τόπο διαμονής. Είναι σκοτεινό, αλλόκοτο και συχνά άβολο. Κι όμως, οι ταινίες του έχουν την αφοπλιστική δύναμη να σε κάνουν να νιώθεις πως ζεις μέσα του.

Από τον «Κυνόδοντα» (2009) έως το πρόσφατο «Poor Things» (2023), ο Έλληνας σκηνοθέτης έχει διαμορφώσει μια κινηματογραφική γλώσσα που ισορροπεί ανάμεσα στο παράλογο και στο βαθιά ανθρώπινο, χαρίζοντάς του μια ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους κορυφαίους δημιουργούς του καιρού μας.

Η επανακυκλοφορία του «Κυνόδοντα», όπως αναφέρει ο Independent, σε συνδυασμό με την πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Bugonia» στο Φεστιβάλ Βενετίας, υπενθυμίζουν πόσο μακριά έχει φτάσει ο σκηνοθέτης που ξεκίνησε από το λεγόμενο Greek Weird Wave.

Εκείνο το αινιγματικό δράμα οικογενειακής απομόνωσης, που έμοιαζε καταδικασμένο να μείνει στο περιθώριο, άνοιξε τελικά τον δρόμο για μια διεθνή καριέρα γεμάτη διακρίσεις.

Η διαδρομή του Λάνθιμου στο διεθνές σινεμά ήταν γεμάτη πειραματισμούς. Η «Ευνοούμενη» (2018) απέδειξε την ικανότητά του να χειρίζεται την ιστορική υπερπαραγωγή, ενώ ο «Αστακός» (2015) και το «Poor Things» αποκάλυψαν την πιο εφευρετική πλευρά του, χαρίζοντας στην Έμα Στόουν μια οσκαρική ερμηνεία. Η πιο πρόσφατη ανθολογία «Kinds of Kindness» (2024) συνέχισε την εξερεύνηση των εμμονών του, άλλοτε με εκτυφλωτικά αποτελέσματα και άλλοτε με σκόπιμες παύσεις.

Με το «Bugonia», ο Λάνθιμος διασκευάζει το νοτιοκορεατικό «Save the Green Planet!» (2003) και το μεταμορφώνει σε μια αλληγορία εγκλεισμού και οικολογικής αγωνίας. Ο Τζέσι Πλέμονς υποδύεται έναν άνδρα παγιδευμένο σε θεωρίες συνωμοσίας, που κρατά αιχμάλωτη μια διευθύντρια πολυεθνικής (Έμα Στόουν), πιστεύοντας πως είναι εξωγήινη. Οι μέλισσες, σύμβολο ισορροπίας και συλλογικής ζωής, γίνονται το νήμα που συνδέει την αφήγηση με μια ευρύτερη ανησυχία για το περιβάλλον και τον κατακερματισμένο κόσμο μας.

Η Βενετία αποτέλεσε ιδανικό σκηνικό για την πρεμιέρα: χάος, ξαφνικές καταιγίδες, πλήθη θεατών. Κι όμως, μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα, η νέα δημιουργία του Λάνθιμου απέδειξε ξανά ότι ο ιδιαίτερος κινηματογραφικός του τόνος ξεπερνά τα όρια της γλώσσας και της χώρας προέλευσής του.

Στο έργο του, οι χαρακτήρες μιλούν μια κρυπτική διάλεκτο, μοιάζουν ξένοι ο ένας στον άλλον και συχνά στον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτό το παράδοξο σύμπαν είναι ταυτόχρονα ανοίκειο και οικείο – ένας καθρέφτης που μας δείχνει την αποξένωση και τις εμμονές της εποχής μας. Ο Γιώργος Λάνθιμος δεν δημιουργεί απλώς ταινίες· δημιουργεί κόσμους που αναγκάζουν το σινεμά να ξανασκεφτεί τον εαυτό του.