Γιατί η «πιο αμφιλεγόμενη βασίλισσα της ιστορίας» ήταν τόσο μισητή

Η Μαρία Αντουανέτα, κόρη της Μαρίας Θηρεσίας της Αυστρίας, παντρεύτηκε τον μελλοντικό βασιλιά Λουδοβίκο ΙΣΤ’ της Γαλλίας σε ηλικία 14 ετών. Από την πρώτη στιγμή βρέθηκε υπό αυστηρή παρακολούθηση και κριτική, και κατηγορήθηκε ότι με την πολυτελή ζωή της «τραβάει τη χώρα προς χρεοκοπία».

Η έκθεση, με τίτλο Marie Antoinette Style, παρουσιάζει αντικείμενα που αναδεικνύουν την αίσθηση της μόδας της βασίλισσας, αλλά και στοιχεία που διαλύουν δημοφιλείς μύθους, όπως η φράση «ας φάνε παντεσπάνι», που αποδίδεται ψευδώς σε εκείνη. Επιπλέον, εξετάζεται το λεγόμενο «σκάνδαλο με το διαμαντένιο κολιέ» (1785-1786), στο οποίο η βασίλισσα αθωώθηκε, αλλά η φήμη της ως σπάταλης παρέμεινε.

Παρά την πολυτελή ζωή της — πάρτι, τζόγος, εντυπωσιακές τουαλέτες και εξαιρετικά χτενίσματα — η Μαρία Αντουανέτα ξοδεύει λιγότερα χρήματα από τους αδελφούς του βασιλιά και πολύ λιγότερα από τα κονδύλια που δαπανήθηκαν σε πολέμους, όπως ο Αμερικανικός Πόλεμος Ανεξαρτησίας. Η υπεύθυνη της έκθεσης, Δρ Σάρα Γκραντ, σημειώνει ότι η βασίλισσα έγινε εύκολος αποδιοπομπαίος τράγος για τη διαχείριση των δημόσιων κονδυλίων.

Η έκθεση παρουσιάζει επίσης την επιρροή της στον χώρο της μόδας και της διακόσμησης, με αναφορές σε σύγχρονες επιρροές, όπως η ταινία της Σόφια Κόπολα (2006) και σχεδιαστές όπως οι Μανόλο Μπλάνικ, Βιβιέν Γουέστγουντ, Ντιόρ και Moschino.

Η βασίλισσα κατηγορήθηκε επίσης για αδιαφορία προς τον γαλλικό λαό και για πολιτική ανάμειξη, ενώ κυκλοφορούσαν δυσφημιστικά φυλλάδια που την κατηγορούσαν για προγαμιαίες σχέσεις και οργίες, με όλα αυτά να έχουν misogynistic χαρακτήρα. Ωστόσο, ιστορικοί όπως η Μελάνι Μπάροους και η Δρ Λάουρα Ο’ Μπράιεν υπογραμμίζουν την αφοσίωσή της ως μητέρα, την φιλανθρωπία της και την προσωπική της καλοσύνη.

Η Μαρία Αντουανέτα ήταν η πρώτη γαλλίδα βασίλισσα που θήλασε τα παιδιά της και φρόντιζε να τα ντύνει κατάλληλα για την καθημερινότητα, ενώ επαναχρησιμοποιούσε τα ρούχα της για το προσωπικό της.

Η έκθεση στο V&A τιμά την 270ή επέτειο της γέννησής της και προσφέρει μια αυστηρά τεκμηριωμένη ματιά στην ιστορία της, αποτιμώντας την ως «τη πιο μοδάτη, ελεγμένη και αμφιλεγόμενη βασίλισσα της ιστορίας».