Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών εντάσσεται στον «Κύκλο των Μουσείων» της LAMDA Development
(Από αριστερά προς τα δεξιά) Η Νόνη Καραγιάννη, Communications Senior Consultant της LAMDA, ο Βαγγέλης Χρόνης, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της LAMDA, η Δρ Αναστασία Κουμούση, συγγραφέας του τόμου, η Λίνα Μενδώνη, υπουργός Πολιτισμού, και η Ειρήνη Λούβρου των εκδόσεων Ολκός
Μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις, ωστόσο οι ιστορικοί (οι περισσότεροι τουλάχιστον) συμφωνούν πως η συλλογική μνήμη εξασθενεί. Αυτό δεν προκαλεί κάποια έκπληξη, δεδομένου πως η τεχνολογία εξελίσσεται με εκθετικό ρυθμό, η εξάρτησή μας από αυτή γίνεται πιο ισχυρή, ενώ και η ίδια η Ιστορία φαίνεται να χάνει τη σημασία της ως σημείο αναφοράς της κοινωνίας και τρόπος ερμηνείας του παρελθόντος.
Σε αυτό το τοπίο, τα μουσεία, είτε είναι περισσότερο είτε λιγότερο γνωστά, αποτελούν κεντρικούς «τόπους μνήμης», οι οποίοι συνδιαλέγονται με το παρελθόν και στέκονται και κριτικά απέναντι σε αυτό. Έτσι, αναδεικνύουν πως το παρελθόν δεν είναι στατικό, αλλά μία ζωντανή διαδικασία που μπορεί να διαμορφώσει την πολιτιστική μας -και όχι μόνο- συνείδηση.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών είναι ένα από τα πιο σημαντικά τοπόσημα της αχαϊκής πρωτεύουσας, με μία ευρεία συλλογή τεκμηρίων που καλύπτουν από τον 3ο αι. π.Χ. μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ. Πλέον, αποτελεί αντικείμενο του 24ου τόμου της εκδοτικής σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» με τίτλο «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών» και εντάσσεται στην πρωτοβουλία της LAMDA Development η οποία αναδεικνύει γνωστά και λιγότερο γνωστά μουσεία της Ελλάδας, στο πλαίσιο της προστασίας της πολιτισμικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της χώρας.
Ο αφιερωματικός τόμος «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών»
Ένα μουσείο που αφηγείται τη διαχρονικότητα της Πάτρας
Ο πολυτελής τόμος, ο οποίος παρουσιάστηκε στο Ολυμπιακό Μουσείο Αθήνας, έχει την υπογραφή της αρχαιολόγου και Διευθύντριας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, Δρ Αναστασίας Κουμούση, και αποτελεί ένα μεγάλο «ταξίδι» στον χρόνο. Μέσα από τεκμηριωμένα κείμενα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, φωτίζει το αρχαιολογικό παρελθόν μίας πόλης η οποία, σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, υπήρξε διαχρονικά «κομβικό θαλάσσιο σταυροδρόμι μεταξύ ανατολικής Μεσογείου και Ιονίου».
Άποψη της αίθουσας 1896 του Ολυμπιακού Μουσείου Αθήνας, όπου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του αφιερωματικού τόμου «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών»
Ο αναγνώστης της έκδοσης έρχεται σε επαφή με το ισχυρό μυκηναϊκό αποτύπωμα στην περιοχή, με τα ευρήματα να μαρτυρούν την πρώιμη οργάνωση και την κοινωνική δομή των οικισμών. Ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα εκθέματα της ελληνιστικής περιόδου, με τον ασύγκριτης τέχνης χρυσό να αποκαλύπτει τόσο την αισθητική όσο και την οικονομική ευρωστία της εποχής. Τα υψηλής αισθητικής ρωμαϊκά ψηφιδωτά, οι εντυπωσιακές παραστάσεις μονομάχων αλλά και τα γυάλινα αγγεία με τις μοναδικές χρωματικές παλέτες συνθέτουν ένα μωσαϊκό πολιτισμών, επιρροών και τεχνικών.
Όπως σημείωσε η Δρ Αναστασία Κουμούση, «σε αυτόν τον τόπο συγκρούστηκαν, αλλά και συμβίωσαν ειρηνικά και δημιουργικά Έλληνες και λαοί ξένοι, που μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες και πίστευαν στους ίδιους ή σε διαφορετικούς θεούς. Οργανωμένοι οικισμοί και άστη, νεκροταφεία, μια κυκλώπεια ακρόπολη και μια πόλη πολυπολιτισμική και ανεξίθρησκη πρόσφεραν στο Μουσείο Πατρών πολύτιμα τεκμήρια της πορείας τους στον χρόνο». Επιπλέον, στάθηκε στο γεγονός ότι τα ευρήματα του μουσείου αποτυπώνουν μεταξύ άλλων την οικιστική εξέλιξη, τη διοικητική οργάνωση, την κοινωνική διαστρωμάτωση, αλλά και τις λατρευτικές και ταφικές πρακτικές της Πάτρας και της δυτικής Αχαΐας.
Ψηφιδωτό δάπεδο με πολύχρωμο μαίανδρο που δημιουργεί τρία πλαίσια. Στο καθένα εικονίζονται ψάρια, οστρακοειδή και πτηνά που αποδίδονται με ιδιαίτερες λεπτομέρειες χάρη στη χρήση μικρών ψηφίδων. Πάτρα, 3ος αι. μ.Χ.
Ελεύθερη πρόσβαση στον πολιτισμό
Κατά την παρουσίαση του τόμου, η κ. Μενδώνη τόνισε πως το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών «έχει να επιδείξει μια πλούσια και πολυσύνθετη αρχαιολογική διαδρομή», συμπληρώνοντας πως «τα τεκμήρια που φιλοξενεί το Μουσείο, καλύπτοντας ένα χρονολογικό φάσμα από την προϊστορική εποχή έως τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, μαρτυρούν τις αδιάλειπτες επαφές και αλληλεπιδράσεις της περιοχής με τον ευρύτερο μεσογειακό κόσμο».
H Λίνα Μενδώνη, υπουργός Πολιτισμού, και ο Βαγγέλης Χρόνης, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της LAMDA
Στη συνέχεια, χαρακτήρισε «ανεκτίμητη» τη συμβολή της LAMDA Development, καθώς μέσα από αυτήν την εκδοτική της πρωτοβουλία «έχει ήδη αναδείξει τα μεγάλα μουσεία και τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της πατρίδας μας, προσφέροντας στην επιστημονική κοινότητα, στους εκπαιδευτικούς, στους φοιτητές και στους πολίτες, στην Ελλάδα και διεθνώς, εργαλεία γνώσης και έμπνευσης».
Από την πλευρά του, ο Αντιπρόεδρος της LAMDA Development Βαγγέλης Χρόνης επεσήμανε ότι η LAMDA Development προτεραιοποιεί τη συμβολή της στην ανάδειξη των αρχαιολογικών θησαυρών της Ελλάδας, με κάθε τόμο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» να είναι ένα «ταξίδι στην καρδιά του ελληνικού πολιτισμού». Όπως σημείωσε, «με τον 24ο φετινό τόμο για το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών, τιμούμε την ιστορία και τους ανθρώπους που διαφυλάσσουν την πολιτιστική μας κληρονομιά».
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τόμοι της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» δεν έχουν εμπορικό χαρακτήρα. Γι’ αυτό και διατίθενται ελεύθερα σε ψηφιακή μορφή στην ιστοσελίδα της LAMDA Development, ενώ η έντυπη έκδοση διατίθεται δωρεάν, μεταξύ άλλων, σε μουσεία, βιβλιοθήκες και πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενισχύοντας την ανοιχτή πρόσβαση στη γνώση και τον πολιτισμό.
Πολυγωνικό υαλόφραγμα παραθύρου από πολυτελή αστική κατοικία της ρωμαϊκής πόλης των Πατρών. Ελεφαντοστέινα διάχωρα συγκρατούν το αδιαφανές γαλάζιο γυαλί. Το κεντρικό κυκλικό τμήμα καλύπτεται με φίλντισι. 2ος αι. μ.Χ.
Τέτοιες πρωτοβουλίες υπενθυμίζουν ότι η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι απλώς ένα κεφάλαιο του παρελθόντος, αλλά ένας ζωντανός διάλογος με το παρόν και το μέλλον μιας χώρας. Και το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών, μέσα από τον 24ο τόμο της εκδοτικής σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» της LAMDA Development, συνεχίζει να αφηγείται την ιστορία του με τρόπο σύγχρονο, τεκμηριωμένο και ανοιχτό προς όλους.
O τόμος εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Ολκός, υπό την εκδοτική φροντίδα της Ειρήνης Λούβρου. Η φωτογράφιση έγινε από τον Σωκράτη Μαυρομμάτη, η μετάφραση στα αγγλικά από την Αλεξάνδρα Ντούμα και η σελιδοποίηση από την Ελίζα Κοκκίνη. Η επεξεργασία των εικόνων έγινε από τον Νίκο Λαγό, η τυπογραφική διόρθωση από τον Παντελή Μπουκάλα, η εκτύπωση από την εταιρεία Φωτόλιο και η βιβλιοδεσία από τον Γιώργο Ηλιόπουλο.
