Περιμένοντας ένα σωτήρα. Το σπίτι του Κωστή Παλαμά καταρρέει

"H τελευταία οικία του μεγάλου ποιητή ανήκει σε ιδιώτη, δεν έχει αγοραστεί μέχρι και σήμερα είτε από το κράτος, είτε από κάποιον ιδιώτη - χορηγό για να μπορέσουμε να το μετατρέψουμε σε μουσείο και βέβαια Κέντρο Έρευνας και Μελέτης του έργου και της εποχής του μεγάλου μας ποιητή" εξηγεί στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ομότιμος καθηγητής της μεταβυζαντινής και νεότερης ελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και γενικός γραμματέας του Ιδρύματος Κ. Παλαμάς, Κωνσταντίνος Κασίνης.

"Ευτυχώς στην Πάτρα, ο Αθανάσιος Στεφανόπουλος αγόρασε πριν από δυο χρόνια το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Παλαμάς κι έτσι προγραμματίζουμε τα εγκαίνια της Στέγης Γραμμάτων, να γίνουν προς το τέλος του χρόνου ή στις 13 Ιανουαρίου 2018, ημέρα γέννησης του ποιητή" πρόσθεσε.

Μια μεγάλη περιπέτεια που ακόμη εκκρεμεί

Ο Κασίνης περιγράφει την μεγάλη περιπέτεια του ερειπωμένου πλέον ακινήτου της οδού Περιάνδρου 5 στην Πλάκα, όπου μετακόμισε ο ποιητής το 1935 "καθώς οι ιδιοκτήτες του σπιτιού που νοίκιαζε στην οδό Ασκληπιού 3 επί 40 χρόνια, αποφάσισαν να τον διώξουν. Ήταν ένα διώροφο, όπου στον επάνω όροφο δημιούργησε το μεγαλύτερο, το σημαντικότερο έργο του. Εκείνος λοιπόν, στα 76 του χρόνια, αναγκάστηκε να μετακομίσει στην οδό Περιάνδρου 5 με την σύζυγό του Μαρία και την κόρη του Ναυσικά. Αυτή ήταν κι η τελευταία του κατοικία μέχρι τις 27 Φεβρουαρίου 1943".

Από τότε μέχρι σήμερα το οίκημα νοικιάστηκε σε άλλους ενοίκους, ώσπου με τα χρόνια ερήμωσε κι αφέθηκε στην πλήρη εγκατάλειψη.

Από αρχιτεκτονικής πλευράς δεν ήταν κάτι ιδιαίτερο αυτό το οίκημα, αλλά βεβαίως το ιδιαίτερο και η σημασία του είναι ότι εκεί έμεινε ο Κωστής Παλαμάς κι άφησε την τελευταία του πνοή, ένας ποιητής που επάνω στον οποίο 'ακουμπούσε η Ελλάδα' όπως είπε και ο Άγγελος Σικελιανός. Το κτίσμα που μόλις τα τελευταία 20 χρόνια χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο για ιστορικούς, συμβολικούς, εθνικούς λόγους με προσπάθειες του ιδρύματος Κ. Παλαμά να χαρακτηριστεί ως διατηρητέο. Από κει και πέρα δεν έγινε κάτι αλλά αφέθηκε στη φθορά χωρίς καμιά επέμβαση αποκατάστασής του".

Οι εκκλήσεις που δεν ακούγονται

Όπως τονίζει ο κ. Κασίνης το πρόβλημα δεν είναι τωρινό, σοβεί εδώ και δεκαετίες. "Το ίδρυμα Κ. Παλαμά έκανε εκκλήσεις πολλές φορές για αγορά από το κράτος ή από κάποιον ιδιώτη χορηγό, αλλά οι προσπάθειες έπεσαν στο κενό. Εμείς συνεχίζουμε ακόμη και σήμερα τις προσπάθειές μας. Είναι λάθος να αφήνουμε αυτά τα κτίρια να ερημώνουν. Σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη αξιοποιούν και σέβονται τις οικίες όπου διέμεναν μεγάλοι λογοτέχνες. Εξάλλου, τα τείχη της πολιτείας είναι οι ποιητές και ο πολιτισμός της".

Όραμά του Ιδρύματος, όπως επισημαίνει ο κ. Κασίνης είναι "να στεγάσουμε όλο το υλικό και τα σπάνια ιστορικά αρχεία και συλλογές που έχουμε".

Πέραν των προσωπικών του αντικειμένων, όπως τα γυαλιά, τις τιράντες, το μπαστούνι, ακόμη και την τράπουλα που έριχνε πασιέντζες, υπάρχει μια τεράστια συλλογή από ελληνικά και ξένα παράσημα, επίσης σώζεται ένα μεγάλο μέρος ιδιόχειρων, αυτόγραφων έργων του Παλαμά, συλλογή αλληλογραφίας του με σημαντικούς Ευρωπαίους κι Έλληνες λογοτέχνες της εποχής, ένα μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του, τα έπιπλα τού γραφείου του. Όλα αυτά θα αναδειχθούν με καλύτερο τρόπο, καθώς το μεγαλύτερο μέρος αυτού του υλικού δεν μπορεί να εκτεθεί στον νυν Ίδρυμα λόγω στενότητας χώρου".

Το Ίδρυμα Κωστής Παλαμάς δημιουργήθηκε στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, δηλαδή το 1959, στεγάζεται στο διαμέρισμα της οδού Ασκληπιού 3, όπου κάποτε διέμενε ο ποιητής κι αγοράστηκε από τον Γιώργο Κατσίμπαλη, ισόβιο πρόεδρο του Ιδρύματος Κωστής Παλαμάς.