ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Πως η Beyoncé έκλεψε το Super Bowl με τον ακτιβιστικό της ύμνο, Formation

Πως η Beyoncé έκλεψε το Super Bowl με τον ακτιβιστικό της ύμνο, Formation

Από σταρ σε πολιτικοποιημένη ιδιοφυΐα εν μία νυκτί. Το νέο τραγούδι Formation που έδωσε η Beyoncé αναπάντεχα στη δημοσιότητα παραμονή της εμφάνισης της στο Super Bowl, είναι ένα μανιφέστο γεμάτο από αναφορές στη ζωή της, την καταγωγή της, τη φυλή, την κληρονομιά της, τη μαύρη Αμερική.

Ήδη ο νέος ύμνος της Αφροαμερικανικής κοινότητας τουλάχιστον για αυτό το σαββατοκύριακο, μάλλον θα είναι και η πολιτικοποιημένη εμφάνιση της στη γιορτή των ΗΠΑ που λέγεται Super Bowl. Η Beyoncé δεν είναι μια καλλιτέχνης που μας είχε συνηθίσει σε τέτοιου είδους κινήσεις.

Δεν ήταν ιδιαίτερα βροντερή στις διαμαρτυρίες της για τους θανάτους των Μαύρων από την αστυνομία που ξεπερνούν κατά πολύ αυτούς των Λατίνων και εννοείται των Λευκών -αν και από κοινού με το σύζυγο και μέντορα της Jay-Z έχουν δωρίσει εκατομμύρια δολάρια στο κίνημα Black Lives Matter. Οι δυο τους έχουν επιβεβαιωμένα πληρώσει εγγυήσεις για αποφυλακίσεις μετά από άδικες συλλήψεις μαύρων στις διαμαρτυρίες κατά του ένοπλου ρατσισμού αλλά μέχρι σήμερα η Βασίλισσα Bey απασχολεί τα media με τις εμφανίσεις της και τα τερτίπια της στα social media, με την κόρη της Blue Ivy, τα κόκκινα χαλιά και όλη αυτή τη λάμψη που από την αρχή της αναγέννησης της ως κυρία Knowles τη συνοδεύει.

Η Beyoncé πολιτικοποιείται

Με ένα χορταστικό bassline, το Formation (η πρώτη ουσιαστικά δική της δουλειά μετά το 2014) φέρνει μια ακόμη περσόνα της στο προσκήνιο. Χρησιμοποιώντας το χρήμα και την επιρροή που έχει συλλέξει η Beyoncé γίνεται ακτιβίστρια και χαρίζει στο κοινό ένα τραγούδι σαν Σειρήνα. Καλεί σε σχηματισμό εκεί όπου η Αμερική ιδρώνει, κερδίζοντας ένα ντέρμπι με δουλειά. Πολύ, αφόρητη, απαιτητική δουλειά καθώς οικοδόμησε τη γυναίκα που στέκεται επάνω σε ένα αμάξι της Αστυνομίας της Νέας Ορλεάνης που έπνιξε η Κατρίνα και στο τέλος το βυθίζει.

Δεν είναι απαιτητό από τους επαγγελματίες της βιομηχανίας του υπερθεάματος να μιλάνε πολύ. Κάποιοι το κάνουν, η Beyoncé θεωρεί ότι καλύτερα να μιλήσει ελάχιστα σε συνεντεύξεις για να τραγουδήσει εκκωφαντικά.

Οι στίχοι της μιλάνε για όλα. Μιλάει για τους προγόνους της, φέρνει στο προσκήνιο την απόγονη της Blue Ivy που είναι η πιο κανονική 4χρονη Αφροαμερικανή που θέλει να τσιμπήσεις, φοράει ρούχα πολλά, φοράει ρούχα ελάχιστα, χορεύει και εξιστορεί ένα ύμνο στη δύναμη πολλών. Στη δύναμη της γυναίκας που έχει δουλέψει σκληρά, στη δύναμη της μαύρης κοινότητας που δολοφονείται στην Αμερική.

Κίνηση ματ για την ιστορία της μαύρης φυλής

Το τραγούδι το άκουσα πρώτη φορά στις 2.40 μετά τα μεσάνυχτα. Είχε περίπου 452.000 θεάσεις. 10 ώρες μετά ξεπερνάει τις 4.653.987. Ο σχηματισμός που απαιτεί η Beyoncé είναι ιστορικά συγχρονισμένος αφού ο μήνας Φεβρουάριος είναι ο παγκοσμίως καθιερωμένος μήνας εορτασμού και θύμησης της ιστορίας της μαύρης φυλής.

Μια γιορτή που ξεκίνησε το 1926, όταν ο ιστορικός και εκπαιδευτικός Carter G. Woodson ονόμασε τη δεύτερη εβδομάδα του Φεβρουαρίου "Εβδομάδα της ιστορίας των Νέγρων" καθώς συμπεριλάμβανε τα γενέθλια δυο σημαντικών ανδρών που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση των Αφρο-Αμερικανών, του Αβράαμ Λίνκολν που με τόλμη κατάργησε τη δουλεία το 1863 στη θητεία του ως Πρόεδρος των ΗΠΑ και του Frederick Douglass, μια εξέχουσα μορφή της Αμερικάνικης ιστορίας που πέρασε από τη δουλεία στη πολιτική και τη συγγραφή, οραματιζόμενος πάντα τη πραγματική ελευθερία της φυλής του.

Οι στίχοι που ντύνουν το ρυθμό έχουν τραχύτητα, δεν απολογούνται, έχουν θράσος και η κυρία δεν είναι του κυρίου. Η Beyonce μιλάει βρόμικα, ξέρει να είναι σκύλα, το έχει κερδίσει και της ανήκει να ορίζει τη μοίρα της. Προκλητική σε περισσότερα από ένα επίπεδα, αυτή είναι η κυρία Knowles, η Sasha Fierce, η βασίλισσα Bey και η Αφροαμερικανή Beyoncé σε ένα.

Γεννημένη στο Τέξας από κρεολή μητέρα και Αφροαμερικανό πατέρα απαιτεί από την Αμερική πολλά. Να φροντίσει να μην συμβεί ποτέ μια καταστροφή σαν αυτή στην Κατρίνα. Να μη πυροβολεί τη φυλή της. Να δέχεται ότι μια γυναίκα μπορεί να είναι ο κύριος της κυρίας του κυρίου και να είναι δίκαιη.

Σε ένα πλάνο ένας μαύρος κρατάει στα χέρια του μια εφημερίδα. Επάνω σε αυτή το πορτρέτο του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ με τη λεζάντα “Περισσότερα από ένας ονειροπαρμένος” Σε μια άλλη σκηνή ένα πιτσιρίκι με κουκούλα χορεύει με τις αστυνομικές δυνάμεις παραταγμένες μπροστά του. Στο κάλεσμα του οι αστυνομικοί σηκώνουν τα χέρια ψηλά, καταφανής αναφορά στον άδικο θάνατο του Μάικλ Μπράουν.

Στο Formation η Beyonce χρησιμοποιεί και τα δύο συνθήματα από τις διαμαρτυρίες κατά της ένοπλης βίας στην επέτειο του θανάτου του άοπλου εφήβου που γεννήθηκε με το λάθος χρώμα στο δέρμα. Χέρια ψηλά, μην πυροβολείτε και Παρακαλούμε σταματήστε να μας σκοτώνετε, και τα δύο συνθήματα βρίσκονται εδώ.

Eίναι νευριασμένη

Στο video η Beyonce δεν είναι χαριτωμένη, ούτε γλυκιά. Σηκώνει το μεσαίο δάχτυλο της, λέει ότι ίσως είναι μια Μπιλ Γκέιτς του αύριο, θέλει τα media να σταματήσουν τις Illuminaty ανοησίες και επαναλαμβάνει ένα ρήμα. “I slay, ok” λέει ξανά και ξανά. Τα σπάει, ok.

“My daddy Alabama, Momma Louisiana / You mix that negro with that Creole make a Texas bamma / I like my baby hair, with baby hair and afros / I like my negro nose with Jackson Five nostrils”.

Μετά τις ελεύθερες κυρίες (Single Ladies) και το φεμινιστικό μανιφέστο (Girls Who Run The World) είναι έτοιμη να καλέσει τη μαύρη κοινότητα σε αφύπνιση. Η ιδιοφυΐα του marketing έβαλε το ακτιβιστικό της κοστούμι και ο σχηματισμός ήδη έχει το ρυθμό του.

Ίσως μετά από σήμερα ένα νέο μοντέλο διασκεδαστή θέλει την προσοχή μας. Η Beyonce πλήρωσε για τη δύναμη και την επιρροή της και τώρα είναι έτοιμη να θερίσει τη σοδειά της έχοντας αγοράσει το δικαίωμα στον ακτιβισμό. “Το χρήμα είναι η δύναμη σου” λέει στο τέλος αφού στη Δύση ό,τι πληρώσεις είσαι.

Δούλεψε, κέρδισε, πλήρωσε, άλλαξε, επανέλαβε, σχηματισμός και play.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ