Νυκτερινές καταδύσεις στη Ζώνη του Λυκόφωτος

Μία σπάνια εμπειρία και από τις πιο ασυνήθιστες καταδύσεις του κόσμου, αποτελεί η νυκτερινή βουτιά στο βυθό της Χαβάης. «Είναι πραγματικά εκπληκτικό όταν ψάχνουμε αντικείμενα στο μέγεθος ενός νυχιού και ξαφνικά τα μάτια μας πέφτουν πάνω σε μία μέδουσα 9 μέτρων», προειδοποιεί ή Σάρα Ματίε (Sarah Matye), μία μαυρισμένη θαλάσσια βιολόγος.

Η κατάδυση γίνεται στο σκοτάδι της νύχτας και πέντε χιλιόμετρα από την ακτή της Καίλουα Κόνα (Kailua Kona), στο νησί της Χαβάης. Οι κυκλώνες που στροβιλίζονται στα υπεράκτια ύδατα, μπορούν να μεταφέρουν οτιδήποτε μέσα στο νερό και σε διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που ο άνεμος πνέει.
Για αυτό το λόγο, η ομάδα που διοργανώνει τις καταδύσεις χρησιμοποιούν ένα «αλεξίπτωτο» κάτω από το νερό, που δίνει στη βάρκα μία σχετική ευστάθεια. Η Ματίε εξηγεί γιατί χρειάζεται ένα αλεξίπτωτο σε μία κατάδυση. Αν χρησιμοποιηθεί κάτω από το νερό, αγκυροβολεί το σκάφος στα θαλάσσια ρεύματα και αποτρέπει την απομάκρυνσή του από τους δύτες. Ως προστιθέμενη προφύλαξη, οι δύτες δένονται στη βάρκα.

Οι περισσότερες καταδύσεις γίνονται σε κοραλλιογενείς υφάλους, πράγμα που αποτρέπει τους δύτες από το να πηγαίνουν βαθύτερα από αυτό που τους επιτρέπει η φυσιολογία τους. Ωστόσο τα δεδομένα σε αυτή την κατάδυση είναι διαφορετικά. «Σας παρακαλώ, μην σας πέσει η κάμερα ή ο φακός σας, γιατί δεν θα πάω 1500 μέτρα κάτω για να τα φέρω», προειδοποιεί τους συμμετέχοντες η Ματίε.

Το σκοτάδι της θάλασσας

Ο φίλος της Ματίε, Τζέφ Μίλισεν (Jeff Milisen), που επίσης δουλεύει στο κέντρο καταδύσεων λέει ότι «για μερικούς ανθρώπους, η κατάδυση μοιάζει με το Star Trek ενώ για άλλους αποτελεί κίνητρο η εκπληκτική αίσθηση της ανακάλυψης και της εξερεύνησης που τους ωθεί να δώσουν 100 και 150 ευρώ για να βουτήξουν στην μέση της νύχτας στα βάθη των ωκεανών. Υπάρχει κάτι πραγματικά ξεχωριστό εκεί έξω και είναι τέλειο συναίσθημα να βλέπεις έναν ολόκληρο κόσμο πλασμάτων που κανείς ποτέ δεν έχει δει».

Η Ματίε και ο Μίλισεν βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με επιστήμονες που μελετούν τα είδη του ζελατινώδους πλαγκτόν, τα νεαρά ψάρια και τα ασπόνδυλα που επιπλέουν στην επιφάνεια των υδάτων της Κόνα κατά την διάρκεια της νύχτας. Το ζευγάρι έχει φωτογραφήσει και συλλέξει διάφορα είδη που ο άνθρωπος δεν έχει ξαναδεί, ωθώντας νέες επιστημονικές έρευνες.

Εξωγήινα ψάρια

«Αυτή είναι η μεγαλύτερη μετανάστευση που συμβαίνει στο ζωολογικό βασίλειο και συμβαίνει κάθε βράδυ. Αυτά τα πλάσματα έρχονται από τις μεσοπελαγικές ζώνες», δηλώνει η Ματίε.

Αυτό το μέρος του ωκεανού, μερικές φορές αποκαλείται και ζώνη του Λυκόφωτος και καλύπτει μία περιοχή που ποικίλει σε βάθος από 200 έως και 1000 μέτρα και κατοικείται από περίεργα πλάσματα. «Αυτή είναι η μοναδικότερη κατάδυση που θα κάνετε ποτέ», προσθέτει η Ματίε. «Πολλές φορές κατά την διάρκεια αυτών των καταδύσεων βλέπουμε πράγματα που είναι εντελώς νέα για την επιστήμη».

Οι περισσότεροι από τους δύτες δεν έχουν ξανά δοκιμάσει ποτέ κάτι τέτοιο, αλλά ο Θόμας Κλίν (Thomas Kline), ένας φωτογράφος ψαριών από την Αλάσκα, έχει κάνει δώδεκα τέτοιες καταδύσεις μέχρι σήμερα. Ο ίδιος έχει απαθανατίσει και αυτά τα πλάσματα. «Μία φορά έβγαλα φωτογραφία ένα ψάρι phronima», λέει ο φωτογράφος. «Αυτό είναι το ζώο που βασίστηκαν τα πλάσματα στις ταινίες Alien».

Ευτυχώς οι θαλάσσιοι «εξωγήινοι» είναι μικρότεροι και φτάνουν μόνο τα 5 εκατοστά, σε αντίθεση με αυτά που φαντάζονται οι δύτες όταν βουτάνε μέσα στη νύχτα. Η αίσθηση που δημιουργεί η κατάδυση είναι ότι ταξιδεύεις μέσα σε ένα απέραντο σύμπαν με μικροσκοπικά φεγγάρια, γαλαξίες και εξωγήινα πλάσματα που κολυμπούν δίπλα σου.

* Ο Ντάγκ Περίν (Doug Perrine) θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους της θαλάσσιας άγριας ζωής του κόσμου. Οι φωτογραφίες του έχουν αναπαραχθεί σχεδόν από κάθε μεγάλο περιοδικό φύσης στον κόσμο.

Underwater 'Star Trek': Drifting through dark space in Hawaii
Doug Perrine, for CNN