Η «ακτινογραφία» της εκκλησιαστικής περιουσίας

Η αμφισβητούμενη εκκλησιαστική περιουσία –που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πλατείες, δάση, οικόπεδα και κτίσματα- θα μπορεί τώρα να αξιοποιηθεί από το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας προς όφελος και των δύο πλευρών.

Η συμφωνία Πολιτείας και Εκκλησίας -ή όπως την αποκάλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος η πρόθεση για συμφωνία- έχει προκαλέσει αντιδράσεις στους κόλπους της ιεραρχίας ενώ ενοχλημένο εμφανίζεται και το Φανάρι.

Παρότι οι Αλέξης Τσίπρας και Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος παρουσίασαν μια «ακτινογραφία» της συμφωνίας κατά τη διάρκεια των κοινών τους δηλώσεων, μέχρι στιγμής δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως οι προϋποθέσεις και τα αποτελέσματα της από κοινού αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε, ωστόσο, την ελπίδα ότι το ετήσιο επίδομα που θα δίνεται στην Εκκλησία αντί της πληρωμής των μισθών των ιερέων θα μπορεί σε μερικά χρόνια να εξασφαλίζεται από την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουχίας.

Το ιστορικό

Η ελληνική πολιτεία άρχισε να αφαιρεί μαζικά κομμάτια της ακίνητης περιουσίας της Εκκλησίας από την εποχή του ΄Οθωνα και μέχρι το 1952.

Με προσφυγές στη Δικαιοσύνη, η Εκκλησία αμφισβητούσε αυτές τις μεταβιβάσεις –ολικά ή μερικά.

Η δικαστική αυτή διαμάχη βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες, με αποτέλεσμα η υπόθεση να είναι εξαιρετικά πολυσύνθετη και οι δικογραφίες… δαιδαλώδεις.

Μια παλαιότερη καταγραφή, που βασίζεται σε στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ανέφερε ότι η συνολική έκταση της εκκλησιαστικής περιουσίας αγγίζει τα 1,3 εκατ. στρέμματα πανελλαδικά. Από αυτά, 732.000 είναι βοσκοτόπια, περίπου 367.000 δασικές εκτάσεις ενώ 189.000 είναι γεωργικές.

Περί τα 400.000 στρέμματα χαρακτηρίζονται «διακατεχόμενα», καθώς για τις εκτάσεις αυτές δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας.
Η πλήρης καταγραφή της εκκλησιαστικής περιουσίας από την ίδια την Εκκλησία έχει αποδειχτεί ένα εξαιρετικά περίπλοκο εγχείρημα, καθώς διαφορετική είναι η περιουσία της Εκκλησίας, διαφορετική των μοναστηριών και άλλη των Αυτοκέφαλων Εκκλησιών.

Οι εκτάσεις της εκκλησιαστικής περιουσίας

Στην Αττική, όπως αναφέρει το «Έθνος της Κυριακής» η εκκλησιαστική περιουσία εκτιμάται στα 60.930 στρέμματα γης –μεταξύ των οποίων 33.860 στρέμματα δάσους, 6.500 δασικής έκτασης και 20.570 στρέμματα χορτολιβαδικών εκτάσεων.

Θεσσαλία: 90.000 στρέμματα στον νομό Τρικάλων, μεταξύ των οποίων 17.000 στρέμματα στα ορεινά του δήμου Πύλης.

Μαγνησία: 40.000 στρέμματα, μεταξύ των οποίων 32.000 στρέμματα δάσους.

Στερεά Ελλάδα: 50.000 στρέμματα στις πλαγιές του Παρνασσού, 60.000 δάσους και χορτολιβαδικών εκτάσεων στη λίμνη Σπαθαρίου στο Μαντούδι, στην περιοχή Ηλίων και Κύμης Εύβοιας.

Κρήτη: Η Εκκλησία διεκδικεί 60.000 στρέμματα στον Ψηλορείτη

Ζάκυνθος: Η Εκκλησία διεκδικεί περί τα 10.000 κοντά στο Ναυάγιο.

Μακεδονία: 83.300 στρέμματα δάσους και 8.900 δασικής έκτασης, 2.300 χορτολιβαδικής έκτασης.

Πελοπόννησος: 15.000 στρέμματα στο Μετόχι Θερμησίας. 23.400 στην Αχαΐα, 7.000 στην Ηλεία, 36.000 στη Κορινθία, 8.210 στη Λακωνία και 6.960 στην Αρκαδία.

Τα «ιερά» φιλέτα

• 1.200 στρέμματα στη Φασκομηλιά, στη Βάρκιζα
• Οικόπεδο 3.047,06 τ.μ, το οποίο βρίσκεται δίπλα στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
• 3.500 στρέμματα στη Μονή Πεντέλης
• Μεγάλη έκταση στο Σχιστό
• 83 στρέμματα που βρίσκονται στον Αστέρα Βουλιαγμένης
• Οικόπεδο στην οδό Δεινοκράτους έκτασης 11,5 στρεμμάτων