ΠΡΟΣΩΠΑ

"Λυγίζουν" τη Σιδηρά Κυρία οι πρόσφυγες

"Λυγίζουν" τη Σιδηρά Κυρία οι πρόσφυγες
Reuters

Οι μέρες της εξουσίας της θα ήταν μετρημένες, είχε προβλέψει το περιοδικό Economist, όταν τον Οκτώβριο του 2005 η πρώτη καγκελάριος της Γερμανίας σχημάτιζε έναν εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες του Γκέρχαρντ Σρέντερ. Δέκα χρόνια και 94 Ευρωπαίους ηγέτες μετά, η “Άντζι” προβάλλει ως η μόνη που θα μπορούσε να κερδίσει τις εκλογές του 2017 – αν αποφασίσει να διεκδικήσει μία τέταρτη θητεία και, κυρίως, αν καταφέρει να ξεπεράσει το σοβαρότερο σκόπελο της θητείας της, την προσφυγική κρίση που σοβεί στην Ευρώπη. 

«Η μυρωδιά της παιδικής μου ηλικίας; Πεύκο, σανό και το φθινόπωρο η ευωδία της οφτής πατάτας». Αυθεντικός λυρισμός δια στόματος μία γυναίκας που πολλοί έχουν ταυτίσει με την αυστηρότητα, την πειθαρχία, την επιβολή. Είναι πέρα για πέρα λογικό, όμως, πως χωρίς το προσωπείο του πολιτικού «καθωσπρεπισμού» που επιβάλλει η θέση της, η Άνγκελα Μέρκελ είναι ένας άνθρωπος όπως όλοι.

Για τους Γερμανούς, η «μητερούλα» (Mutti) είναι ιδιαιτέρως αγαπητή. Κι αυτήν την αγάπη είναι κάτι που ο γερμανικός Τύπος δεν παραλείπει να τροφοδοτεί με λεπτομέρειες από την προσωπική ζωή της. Η γυναίκα που επί δέκα χρόνια διατηρούν στην εξουσία, λοιπόν, είναι απλή και ανεπιτήδευτη, ανεξάντλητης αντοχής και ολύμπιας ψυχραιμίας, της αρέσει ο Μάλερ και ο Σπρίνγκστιν, βλέπει ξανά και ξανά το «Πέρα από την Αφρική», καλλιεργεί φράουλες και πατάτες στην «ντάτσα» της στο Ούκερμαρκ, αρέσκεται στο να μιμείται συναδέλφους της, με «ειδικότητα» στον Πούτιν και τον Σιράκ, έχει μία μαμά – «αντάρτισσα», μέλος του SPD, τρέμει τους σκύλους, παραμένει παθιασμένη φίλαθλος της Εθνικής Γερμανίας, ονειρεύεται ένα ταξίδι στην Κίνα με τον υπερσηβιρικό και θεωρεί πως τα όμορφα μάτια είναι αυτά που κάνουν γοητευτικό έναν άνδρα.

(Πηγή: Reuters)

Προφανώς, οι Γερμανοί δεν την αγαπούν για όσα είναι αλλά για όσα κάνει. Όταν ανέλαβε καθήκοντα, το 2005, η ανεργία ξεπερνούσε το 11% . Δέκα χρόνια μετά, δεν ξεπερνά το 5% - με τα ποσοστά μεταξύ των νέων να καταγράφονται ως τα χαμηλότερα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Άνγκελα Μέρκελ, στηριζόμενη στο πρόγραμμα του προκατόχου της, Γκέρχαρντ Σρέντερ, προχώρησε σε τολμηρές μεταρρυθμίσεις, θωράκισε την γερμανική οικονομία εν μέσω παγκόσμιων οικονομικών κλυδωνισμών και εξασφάλισε την σταθερότητά της. Άλλη μία ιστορική απόφαση που πιστώνεται στις επιτυχίες της ήταν η ανακοίνωση, το 2011, για κλείσιμο όλων των πυρηνικών σταθμών της Γερμανίας έως το 2022 και τη στροφή από την πυρηνική σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Είναι τέτοιο το ρεύμα της, ώστε αν ψήφιζαν σήμερα οι Γερμανοί, το αποτέλεσμα θα ήταν προδιαγεγραμμένο. «Η καγκελάριος και οι πολίτες της ταιριάζουν», γράφει στον Guardian ο Stefan Kornelius, αρθρογράφος της Sueddeutsche Zeitung και βιογράφος της Μέρκελ και τονίζει: «Στους Γερμανούς πολίτες δεν αρέσει να ασχολούνται με τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου. Προτιμούν να απολαμβάνουν μία ήσυχη και ευδαίμονα ζωή. Και η Μέρκελ τους ‘’μονώνει’’. Στέλνει ένα μήνυμα ηρεμίας και γαλήνης. Το χρέος της Ελλάδας γιγαντώνεται; Πόλεμος στην Ουκρανία; Κανένας λόγος ανησυχίας, η Καγκελάριος θα το φροντίσει».

(Πηγή: Reuters)

Το ογκώδες κύμα προσφύγων, όμως, που άρχισε να καταφθάνει στο, μέχρι πρότινος απόρθητο, φρούριο, τη Γερμανία, τάραξε τις ισορροπίες, υπενθυμίζοντας πως το επί μέρους πρόβλημα εύκολα γίνεται συνολικό. Οι εικόνες με τους πρόσφυγες οι οποίοι, μπροστά από το σιδηροδρομικό σταθμό της Βουδαπέστης, φώναζαν ρυθμικά (όχι το σύνθημα «Ευρώπη» παρά) το όνομα της Μέρκελ επιβεβαιώνει την τρομακτική επιρροή της «Άντζι» - μία επιρροή που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας της και της Ευρώπης. Η ίδια, θέλοντας να αποτρέψει τυχόν βίαιες αντιδράσεις κατά των προσφύγων και να αναδείξει το φιλόξενο πρόσωπο της Γερμανίας, τους καλωσόρισε, στέλνοντας μήνυμα αλληλεγγύης.

Το πολιτικό κόστος αυτής της κίνησης αποδείχτηκε σοβαρό. Το ακροδεξιό κομμάτι της γερμανικής κοινωνίας αντέδρασε εχθρικά – με πυρπολήσεις ξενώνων, επιθέσεις σε ανθρώπους, σβάστικες έξω από τα σπίτια προσφύγων, κλιμάκωση των καθιερωμένων διαδηλώσεων τού φοβικού κινήματος Pegida - και μία συντηρητική μερίδα της γερμανικής κοινής γνώμης με έντονη επιφυλακτικότητα. Πέραν του... "εθνικού διχασμού", πόλωση και επικρίσεις προκάλεσε η γραμμή Μέρκελ και εντός του μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού αλλά και στο εσωτερικό του δικού της κομματικού μπλοκ (CDU/CSU): Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ως η φωνή του σκληρού πυρήνα των Χριστιανοδημοκρατών, δεν απέκλεισε ακόμη και τη μείωση του επιδόματος των 670 ευρώ που δίνεται μηνιαίως στους πρόσφυγες με το επιχείρημα πως: «Τίθεται υπό συζήτηση αν θα πρέπει να δίνουμε σε ανθρώπους που ακόμη μαθαίνουν ανάγνωση και γραφή τα ίδια χρήματα που παίρνουν κάποιοι που εργάζονταν 30 χρόνια και τώρα είναι άνεργοι». Η δήλωσή του προκάλεσε τη μήνιν των κυβερνητικών εταίρων του SPD που υπερθεμάτισαν πως «το ελάχιστο εισόδημα για επιβίωση είναι κοινό για όλους τους ανθρώπους». Επιθετική ρητορική και από τον Βαυαρό πρωθυπουργό και ηγέτη του αδερφού κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), Χορστ Ζεεχόφερ, ο οποίος παρότι διαβεβαίωσε πως δεν είναι κατά της Μέρκελ, θεωρεί πως η πολιτική της συνιστά «πλήγμα στο κράτος δικαίου».

Το 1991, λίγο μετά την γερμανική ενοποίηση και ενώ αναλάμβανε το πρώτο της χαρτοφυλάκιο, η Άνγκελα Μέρκελ περιέγραφε, στις συνεντεύξεις της εποχής, ένα προσωπικό μέλλον εξωρραϊσμένο, σχεδόν εξωτικό: Για το πώς θα ήθελε να "αποδράσει" και να ζήσει στις ΗΠΑ, να περάσει έναν ολόκληρο χρόνο στο κρεβάτι και να εκπληρώσει ένα όνειρο ζωής, να διδάξει. «25 χρόνια αφότου μπήκε στην πολιτική και 10 στην καγκελαρία, η Μέρκελ είναι παγιδευμένη στην ίδια την επιτυχία της», γράφει ο Guardian. «Η πιο ισχυρή γυναίκα στον κόσμο είναι όμηρος του ίδιου του κόμματός της, των Γερμανών ψηφοφόρων και των παγκόσμιων εξελίξεων. Το να αποσυρθεί δεν αποτελεί επιλογή. Το να εγκαταλείψει ενώ μπορεί να εγγυάται στο κόμμα της τουλάχιστον 10 επιπλέον μονάδες στις δημοσκοπήσεις, είναι κάτι που δε θα της το συγχωρούσαν ποτέ οι Χριστιανοδημοκράτες».

Πηγή: Reuters

«Ο Κόνραντ Αντενάουερ οδήγησε την Δυτική Γερμανία στο ΝΑΤΟ και δημιούργησε τη ‘’δυναμική’’ σύνταξη για όλους. Ο Χέλμουτ Κολ ενέταξε μια ενωμένη Γερμανία σε μία νέα Ευρώπη και δημιούργησε το ευρώ. Ο Κουρτ Γκέοργκ Κίζινγκερ εφάρμοσε τον νόμο έκτακτης ανάγκης (Notstandsgesetz) και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ την εργασιακή μεταρρύθμιση. Ο Βίλι Μπραντ ήταν ο "συμφιλιωτής" με την Ανατολή (Ostpolitik). Ο Χέλμουτ Σμιτ συνέλαβε και φυλάκισε κάποια από τα μέλη της RAF και καθιέρωσε το SPD ως δεύτερο κόμμα. Αλλά η Άνγκελα Μέρκελ; Τι έκανε;», διερωτάται o σχολιαστής της Welt, Τόρστεν Κράουελ. Το μόνο αντικειμενικό που θα μπορούσε να απαντήσει κανείς, δεδομένης της ρευστότητας των εξελίξεων αλλά μεσούσης της (τρίτης) θητείας της, είναι πως η Άνγκελα Μέρκελ είναι η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας που συναγωνίζεται σε δημοφιλία και διάρκεια θητείας τους μεγάλους ηγέτες της γερμανικής Ιστορίας. Για το πώς (αλλιώς) θα μπορούσε να γραφτεί το όνομά της την Ιστορία, χρόνος υπάρχει....

ΔΗΜΟΦΙΛΗ