Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση: Από την απειλή στην ποιότητα ζωής, με έγκαιρη διάγνωση

Η Παγκόσμια Ημέρα Πνευμονικής Υπέρτασης που γιορτάζεται σήμερα 5 Μαΐου, αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία, για να κατανοήσουμε τη νόσο- η οποία είναι απειλητική και εξελικτική- να στραφούμε με ενσυναίσθηση στους ασθενείς και να αντιληφθούμε τον μεγάλο αγώνα τους.

Διότι μπορεί στην Ελλάδα να έχουμε 600 με 700 ανθρώπους που νοσούν και ο αριθμός να φαίνεται μικρός, ωστόσο η νόσος έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κάποιες κρυφές πτυχές, και απαιτεί εγρήγορση, ώστε ο πάσχων να αντιληφθεί έγκαιρα το πρόβλημα. Και αυτό, διότι τα συμπτώματα είναι σχετικά προφανή, ή κεκαλυμμένα και έτσι η διάγνωση συχνά καθυστερεί, με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος για τον ασθενή.

Δώστε σημασία στη δύσπνοια

Το νόσημα αυτό έχει συνήθως συμπτώματα γενικής φύσεως, όπως δύσπνοια και κόπωση, στα οποία αρχικά δεν δίνεται ιδιαίτερη σημασία, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται ακόμη και μετά από δύο με τρία χρόνια, αναφέρει στο CNN Greece, η Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ στην Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας στο ΑΤΤΙΚΟΝ κυρία Αναστασία Άνθη. Η συνομιλήτριά μας, ήταν επί τέσσερα χρόνια πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης, ενώ σήμερα διατελεί γραμματέας της Εταιρείας, με σημαντική εμπειρία και γνώση.

Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου αποτελεί κρίσιμο σημείο, διότι όπως προκύπτει από όλες τις καταγραφές και μελέτες, στο στάδιο αυτό υπάρχει καλύτερη αντιμετώπιση και καλύτερη διαχείριση της νόσου και επομένως καλύτερη έκβαση, επισημαίνει η κυρία Άνθη και συνεχίζει:

«Μέσα στα τελευταία χρόνια παρότι έχουμε άνθιση των φαρμάκων, στο κομμάτι της έγκαιρης διάγνωσης δεν έχουμε σημαντική πρόοδο και αυτό αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα».

Έγκαιρη διάγνωση, καλύτερη έκβαση, εντατική έρευνα

Πώς μπορεί λοιπόν ένας ασθενής να αντιληφθεί και να εντοπίσει όσο το δυνατόν πιο σύντομα το πρόβλημα;

Η εκτίμησή μου είναι ο ασθενής να ψάξει άμεσα και να απευθυνθεί στον γιατρό, πνευμονολόγο, καρδιολόγο ή παθολόγο. Διότι η άμεση διάγνωση και ενημέρωση, έχουν ως αποτέλεσμα την καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση και επομένως καλύτερη πρόγνωση της νόσου, απαντά η κυρία Άνθη, προσθέτοντας επίσης ότι ο μέσος όρος ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια για τους ασθενείς.

Επίσης σύμφωνα με την συνομιλήτριά μας, τα τελευταία 20 χρόνια, διενεργείται εντατική έρευνα στο πεδίο της νόσου, ενώ υπάρχει και σημαντική θεραπευτική αγωγή. Αξίζει να σημειώσουμε, ότι στην δεκαετία του ΄90 το προσδόκιμο επιβίωσης ήταν τα τρία χρόνια, ενώ σήμερα έχει βελτιωθεί σημαντικά, ωστόσο απέχει από αυτό που επιθυμούμε, τονίζει η κυρία Άνθη και προσθέτει:

Διάγνωση με δεξιό καθετηριασμό της καρδιάς

«Η διάγνωση της νόσου γίνεται με δεξιό καθετηριασμό της καρδιάς, προκειμένου να διαπιστώσουμε εάν υπάρχει υψηλή πίεση του αίματος στους πνεύμονες. Πριν χρόνια, η διάγνωση γινόταν περίπου στην ηλικία των 36 ετών, σήμερα όμως σύμφωνα με τα registries, η διάγνωση πραγματοποιείται στην ηλικία των 50 ίσως και 60 ετών. Βεβαίως όταν γίνεται διάγνωση σε μεγαλύτερη ηλικία, είναι λογικό να υπάρχουν και υποκείμενα νοσήματα. Να σημειώσουμε ότι η νόσος επηρεάζει ιδαίτερα ασθενείς με ρευματολογικά νοσήματα. Επίσης, παλαιότερα ήταν η νόσος των γυναικών και μάλιστα των σχετικά νέων γυναικών».

Μπορεί άραγε ένας ασθενής με ΠΑΥ να έχει τελικά, μία φυσιολογική ζωή, να ταξιδεύει, να αθλείται, να εργάζεται και να απολαμβάνει όλες τις στιγμές;

«Βεβαίως και μπορεί να έχει μία κανονική ζωή και αυτός είναι ο ρόλος της Ιατρικής, δεν λέμε να ανεβεί στον Όλυμπο αλλά με την αγαστή συνεργασία του γιατρού του, με αίσθηση του προβλήματος και ακολουθώντας την αγωγή του, ο ασθενής μπορεί πράγματι να έχει ποιότητα ζωής», απαντά η πνευμονολόγος εντατικολόγος Αναστασία Άνθη.

Το δυνατό μήνυμα προς τους αποδέκτες - ασθενείς

Σχολιάζοντας το μήνυμα της εκστρατείας ενημέρωσης για τη νόσο, της ς Janssen Ελλάδος υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Πνευμονικής Υπέρτασης, «ΔΩΣΕ ΑΝΑΣΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ» ΜΑΘΕ για την Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση, με μία γυναίκα στο βυθό της θάλασσας που πασχίζει να αναπνεύσει και γύρω της να υπάρχουν εκατοντάδες φυσαλίδες, η συνομιλήτριά μας, τονίζει ότι «το μήνυμα είναι εύληπτο και έχει ένα ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα, περισσότερο ελεύθερο και ασθενοκεντρικό. Διότι ξέρετε, πολλοί ασθενείς και κυρίως νέες γυναίκες δεν θέλουν να συζητούν για το πρόβλημά τους, καθώς συχνά δημιουργείται ένα αρνητικό περιβάλλον. Έτσι η αφίσα και το εικαστικό βοηθούν ώστε να επικοινωνηθεί σωστά και αξιόπιστα το πρόβλημα».

Σε ερώτηση εάν οι ασθενείς με ΠΑΥ, επιβαρύνθηκαν συνεπεία της πανδημίας και του παρατεταμένου εγκλεισμού, η κυρία Άνθη υπογραμμίζει ότι όσοι ασθενείς βρίσκονται σε αγωγή και επικοινωνία με τον γιατρό τους δεν επιβαρύνθηκαν ιδιαίτερα, αντίθετα επιβαρύνθηκαν οι ασθενείς με συμπτώματα που καθυστέρησε η παραπομπή τους για διερεύνηση και τελικά η διάγνωση τους.

Ψηφιακά εργαλεία & καινοτόμες θεραπείες

Η ψηφιακή όμως μεταρρύθμιση- τα αγαθά της οποίας βιώνουμε όλοι μας με αφορμή την πανδημία- βοήθησε σημαντικά τους ασθενείς με Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση, όπως εξηγεί η συνομιλήτριά μας, καθώς όλο αυτό το δύσκολο διάστημα, πραγματοποιήθηκαν μία σειρά από webinars.Εξάλλου και τον ερχόμενο μήνα, η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης θα διοργανώσει webinar με θέμα την Πνευμονική κυκλοφορία και την COVID 19.

Σε ερώτηση αναφορικά με τις καινοτόμες θεραπείες που έχουν στη διάθεσή τους οι ασθενείς με ΠΑΥ, η κυρία Άνθη υπογραμμίζει ότι πρόκειται για ακριβές και δωρεάν θεραπείες, στις οποίες έχουν πρόσβαση όλοι οι ασθενείς. Είναι δε ιδιαίτερα ξεκάθαρη όταν αναφέρεται στην καινοτομία ενός σκευάσματος:

«Αν υπάρχει ένα καινούριο αποτελεσματικό φάρμακο γιατί να μην το πάρει ο ασθενής, γιατί να μην βελτιωθεί η καθημερινότητά του και φυσικά το προσδόκιμο επιβίωσης;» επισημαίνει εμφατικά.

Το σύστημα καταγραφής της Ελλάδας & τα ειδικά Κέντρα

Όμως στην Ελλάδα έχουμε ένα ακόμη επίτευγμα, το οποίο μας κάνει ιδιαίτερα υπερήφανους όσον αφορά τη Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση. Όπως μας εξηγεί ειδικότερα η πνευμονολόγος Αναστασία Άνθη, στη χώρα μας υπάρχει σύστημα καταγραφής των ασθενών,αντίστοιχο άλλων Ευρωπαϊκών και Αμερικανικών καταγραφών. Στο εν λόγω σύστημα, είναι καταγεγραμμένα τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά των ασθενών, τα δεδομένα των διαγνωστικών καρδιακών καθετηριασμών, οι θεραπείες και τα αποτελέσματα τους και επομένως υπάρχει μία πολύ καλή εικόνα της ελληνικής πραγματικότητας.

Ταυτόχρονα, υπάρχει άριστη και απρόσκοπτη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Πνευμονικής Υπέρτασης- η οποία πραγματοποιεί την όλη καταγραφή της νόσου- με τα εξειδικευμένα Κέντρα σε όλη τη χώρα.

Στα εξειδικευμένα αυτά Κέντρα- τα οποία είναι στελεχωμένα κυρίως από καρδιολόγους και πνευμονολόγους- γίνεται η διάγνωση και η παρακολούθηση των ασθενών, μας εξηγεί η κυρία Άνθη. Έχει επομένως μεγάλη σημασία οι ασθενείς να παραπέμπονται στα εξειδικευμένα Κέντρα τα οποία λειτουργούν σε όλη σχεδόν τη χώρα και ειδικότερα: στο Ωνάσειο, στο Αττικόν, στον Ευαγγελισμό, στο Λαϊκό, στο Mediterraneo, στο ΑΧΕΠΑ και στο Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη, στο πανεπιστημιακό του Ηρακλείου Κρήτης στην Καρδιολογική κλινική των Ιωαννίνων και στην Αλεξανδρούπολη.