Από το ενυδρείο στη θάλασσα: H πρώτη επιτυχής εκκόλαψη σαλαχιού στην Ελλάδα

Η δράση, που αποτελεί μόλις τη δεύτερη καταγεγραμμένη εκκόλαψη του καλκανόβατου, ενός ευάλωτου είδους σαλαχιού, σε ελεγχόμενο περιβάλλον σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, έγινε στο πλαίσιο του Thermaikos Biodiversity Project, το οποίο υλοποιείται από την περιβαλλοντική οργάνωση iSea και τον Όμιλο Sani/Ikos.

Σύμφωνα με τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Ελλάδας, σχεδόν τα μισά είδη σαλαχιών στη χώρα μας κινδυνεύουν με εξαφάνιση, με σημαντικότερη απειλή την τυχαία παγίδευσή τους σε αλιευτικά εργαλεία. Αντίστοιχα, οι κάψες των αβγών τους συχνά καταλήγουν στα δίχτυα ψαράδων, χωρίς πιθανότητα επιβίωσης για τα έμβρυα.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η πρόκληση, τα τελευταία δύο χρόνια, ψαράδες της Χαλκιδικής και του Θρακικού Πελάγους συνεργάζονται στενά με το πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, κάψες αβγών σαλαχιών που βρίσκονται μπλεγμένες στα δίχτυα τους, συλλέγονται με ασφάλεια και παραδίδονται στην iSea, η οποία τις μεταφέρει σε ειδικά διαμορφωμένο ενυδρείο στο Sani Resort, όπου μπορούν οι επισκέπτες του ξενοδοχείου να τα παρατηρήσουν. Εκεί, σε ελεγχόμενες συνθήκες, δίνεται στα έμβρυα μια δεύτερη ευκαιρία εκκόλαψης. Εκεί, ένα αβγό μήκους μόλις 6 εκατοστών, εξελίχθηκε σε σαλάχι 10,5 εκατοστών κι απελευθερώθηκε στο φυσικό του περιβάλλον, όπου μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 80 εκατοστά.

Η πρωτοβουλία στηρίχθηκε στην τεχνογνωσία της ισπανικής οργάνωσης Associació Lamna, συνεργάτη της iSea, η οποία έχει αναπτύξει αντίστοιχα πρωτόκολλα για την εκκόλαψη αυγών απειλούμενων σαλαχιών στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με ανακοίνωση της περιβαλλοντικής οργάνωσης, το «ταξίδι» από την απελευθέρωση και παράδοση του αβγού από τον ψαρά στην iSea, μέχρι την απελευθέρωση του νεογέννητου σαλαχιού στη θάλασσα, αποτέλεσε μία συνεχή διαδικασία έρευνας, αναζήτησης των κατάλληλων συνθηκών και βελτίωσης των πρωτοκόλλων εκκόλαψης, που στο εξής θα αποτελέσουν τον πιλότο για τις μελλοντικές δράσεις τους προγράμματος.

Το έργο εντάσσεται στην ευρύτερη εξέλιξη του Thermaikos Biodiversity Project, που ξεκίνησε το 2021 από την iSea και τον Όμιλο Sani/Ikos ως Thermaikos Dolphin Project, με στόχο την παρακολούθηση των πληθυσμών δελφινιών στην περιοχή -μέσω της φωτο-αναγνώρισης και τη δημιουργία καταλόγων ανά είδος. Το πρόγραμμα πλέον έχει εμπλουτιστεί με δράσεις για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, την αποκατάσταση απειλούμενων πληθυσμών σαλαχιών και την ευαισθητοποίηση τοπικών κοινοτήτων κι επισκεπτών.