Ιταλία: Το εκρηκτικό κοκτέιλ που απειλεί την οικονομία

Η Ιταλία είδε το ΑΕΠ της τους τελευταίους μήνες του 2018 να συρρικνώνεται για δεύτερο διαδοχικό τρίμηνο. Είναι σαν να «προσπαθείς να σκοτώσεις ένα τέρας με νεροπίστολο», ανέφερε ο Βινζένσο Λονγκεξάμηνο. Η Ρώμη εξετάζει την πτωτική αναθεώρηση των εκτιμήσεων της για το ΑΕΠ και την αναθεώρηση προς τα άνω στις προβλέψεις για το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 2,3% με 2,4% από το 2,04% που είχε συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτά τα δεδομένα δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο η δυνατότητα του κυβερνητικού συνασπισμού του Κινήματος των 5 Αστέρων και της Λέγκας του Βορρά να δαμάσουν το υπέρογκο δημόσιο χρέος της υπ’ αριθμόν 3 οικονομίας στην Ευρωζώνη. Σε ποσοστιαίους όρους, το χρέος της Ιταλίας ξεπερνά το 130% του ΑΕΠ και υπολογίζεται περίπου στα 2,3

Οικονομικοί αναλυτές αλλά και η Ένωση Βιομηχάνων στην Ιταλίας έχουν υποστηρίξει πως η οικονομία χρειάζεται ένα «μπαζούκα» μέτρων στήριξης, ενώ αυτά που εξετάζει η Ρώμη είναι απολύτως ανεπαρκή.

Το ιταλικό χρέος ανέρχεται στα 2,3 τρισεκατομμύρια, που αντιστοιχεί στο 132% του ΑΕΠ. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα χρέη χώρας στον κόσμο. Ο επικεφαλής του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχο Ifo Κλεμενς Φουστ θεωρεί ότι σε περίπτωση που χρειαστεί το εγχείρημα διάσωσης της Ιταλίας θα ήταν υπερβολικά δύσκολο:

«Θα έπρεπε να τεθούν συγκεκριμένοι όροι ως αντάλλαγμα για τη στήριξη. Αυτό σημαίνει ότι η τρόικα, η οποία κάποτε πήγε στην Αθήνα θα πήγαινε τώρα στην Ρώμη. Δεν μπορώ ωστόσο να φανταστώ τον Ματέο Σαλβίνι να αποδέχεται από τις Βρυξέλλες όρους σχετικά με το πως θα κάνει μεταρρυθμίσεις. Η Ιταλία είναι too big to fail και ενδεχομένως και too big to save. Η οικονομική επιβάρυνση θα ήταν τεράστια και είναι αμφίβολο αν οι φορολογούμενοι σε Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία θα συμφωνήσουν να διασώσουν μια κυβέρνηση που φέρει αποκλειστικά την ευθύνη για την κατάσταση στην οποία περιήλθε».

Κάποιοι οικονομολόγοι διατείνονται πως μια εναλλακτική λύση θα ήταν ένα κούρεμα χρέους. Για παράδειγμα οι κάτοχοι ιταλικών ομολόγων θα μπορούσαν ενδεχομένως να χάσουν μέρος της επένδυσής τους. Έτσι τα ομόλογα στην κατοχή τους θα είχαν αντί για αξία 100 ευρώ, 80 ή και 70. Πρόκειται βέβαια για ριψοκίνδυνη ενέργεια γιατί πολλές ιταλικές τράπεζες θα περιέλθουν σε δεινή θέση. Κατά συνέπεια δεν αποκλείεται να χάσουν χρήματα και οι ιταλοί καταθέτες. Ίσως όμως εν τέλει να είναι προτιμότερο αυτό, από το να κληθούν οι πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών να πληρώσουν τα σπασμένα».

Εν τω μεταξύ θολό είναι το μέλλον του κυβερνητικού συνασπισμού. Η JP Morgan θεωρεί πιθανή την πτώση της ιταλικής κυβέρνηση έως τα τέλη Ιουλίου και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών τον Σεπτέμβριο του 2019.

Στον απόηχο των προειδοποιήσεων Conte περί παραίτησης από το πρωθυπουργικό αξίωμα, η JP Morgan εκτιμά ότι οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της ιταλικής κυβέρνησης είναι πολύ σημαντικές και δύσκολο θα «γιατρευτούν».

Η Lega του Matteo Salvini Και το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Luigi Di Maio βρίσκονται σε έναν διαρκή πόλεμο, στον οποίο και οι δύο ελπίζουν ότι ο άλλος θα παραδοθεί πρώτος και θα αναλάβει την ευθύνη να βγάλει την κυβέρνηση από την πρίζα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές του αμερικανικού οίκου. Ως εκ τούτου, η JP Morgan εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα καταρρεύσει έως τα τέλη Ιουλίου και η Ιταλία θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές τον Σεπτέμβριο, με ό,τι αυτό θα σημαίνει για την οικονομία της χώρας.