Το Παλαιστινιακό και το πυρηνικό πρόγραμμα στις διαπραγματεύσεις Ιράν και ΗΠΑ

Έως τώρα οι συζητήσεις χαρακτηρίστηκαν εποικοδομητικές με αποτέλεσμα την αυξημένη νευρικότητα του Ισραήλ το οποίο ανησυχεί ότι η έμπειρη ιρανική διπλωματία ενδέχεται να επαναλάβει την διπλωματική της επιτυχία του 2015 με την συμφωνία 5+1 που είχαν υπογράψει οι ΗΠΑ επί προέδρου Ομπάμα. Μια τέτοια εξέλιξη θα ενίσχυε τις ιρανικές θέσεις και θα αποδυνάμωνε τις ισραηλινές. Υπάρχει όμως κι ένας άλλος λόγος που κάνει τον Νετανιάχου να ανησυχεί ιδιαίτερα, το Παλαιστινιακό Ζήτημα στις ιρανο-αμερικανικές διαπραγματεύσεις, ειδικά μεσούντος του πολέμου στην Γάζα.

Αν και το Παλαιστινιακό δεν βρίσκεται στην επίσημη ατζέντα των ιρανο-αμερικανικών συνομιλιών και με δεδομένη την ταυτόχρονη και παράλληλη εξέλιξη των εν λόγω διαπραγματεύσεων και του πολέμου στην Γάζα είναι εύλογο να τεθεί ανεπίσημα ή παρασκηνιακά το Παλαιστινιακό στις συνομιλίες. Οι λόγοι είναι συγκεκριμένοι.
Το Παλαιστινιακό αποτελεί την αιχμή του δόρατος της εξωτερικής πολιτικής της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν από το 1979 έως σήμερα. Ο αγώνας των Παλαιστινίων για ανεξαρτησία ενσαρκώνει με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο τον αντι-αποικιοκρατικό χαρακτήρα της ιρανικής εξωτερικής πολιτικής για την στήριξη των Καταπιεσμένων Δικαίων των Εθνών ενάντια στους Καταπιεστές Αδίκους των Εθνών τόσο εντός του Ισλαμικού Κόσμου όσο κι ευρύτερα. Επομένως το Παλαιστινιακό αποτελεί τον καταλύτη της πολιτικής του Ιράν στο εξωτερικό και στο εσωτερικό του.
Την στιγμή που η κυβέρνηση Νετανιάχου προσπαθεί να μετατρέψει την υφιστάμενη γενοκτονία των Παλαιστινίων σε εθνοκάθαρση με κατακτητικό σκοπό για την Λωρίδα της Γάζας και την Δυτική Όχθη σε δεύτερο χρόνο, η Τεχεράνη έχει την διπλωματική ευχέρεια να συμπεριλάβει στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα και το Παλαιστινιακό με σκοπό να αδειάσει τον Νετανιάχου και να επιτύχει την παραμονή της Παλαιστινιακής Αντίστασης και των αμάχων στην Λωρίδα της Γάζας με αντάλλαγμα έναν συμβιβασμό βασισμένο στον αμοιβαίο σεβασμό για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Ενώ εκ πρώτης όψεως οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν την συσχέτιση των δύο θεμάτων, πυρηνικού προγράμματος και Παλαιστινιακού, λόγω του υφιστάμενου αμερικανο-ισραηλινού πλεονεκτήματος στο πεδίο ως συνέπεια του στρατηγικού χτυπήματος που επέφερε στον Άξονα της Αντίστασης η ανατροπή του Άσαντ στην Συρία, η Τεχεράνη θεωρεί ότι ο παρατεταμένος πόλεμος φθοράς και η αντοχή του Άξονα μπορεί να καταστήσει το αμερικανο-ισραηλινό πλεονέκτημα πρόσκαιρο.

Επομένως κι οι δύο πλευρές, Ουάσινγκτον και Τεχεράνη έχουν συμφέρον να προβούν σε λύση-πακέτο των δύο ζητημάτων. Σε αυτή την περίπτωση το Ιράν ενδεχομένως να είναι έτοιμο να δεχθεί σημαντικές υποχωρήσεις στο πυρηνικό του πρόγραμμα με αντάλλαγμα την μόνιμη εκεχειρία, την παραμονή της Παλαιστινιακής Αντίστασης στην Λωρίδα της Γάζας και την έναρξη διαπραγματεύσεων για την δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους επί τη βάσει της Λύσης των Δύο Κρατών.

Για την ακρίβεια μια τέτοια λύση στο Παλαιστινιακό είναι ο μοναδικός τρόπος για την αμερικανική διπλωματία να πείσει το Ιράν για υποχωρήσεις στο Πυρηνικό του Πρόγραμμα. Σε μια τέτοια περίπτωση όμως μεγάλος χαμένος θα είναι ο Νετανιάχου κι οι υπερσυντηρητικοί εταίροι του στην κυβέρνηση. Είναι άραγε έτοιμη η Ουάσινγκτον για μια τέτοια λύση-πακέτο που θα εκτόνωνε αυτομάτως την υφιστάμενη περιφερειακή κρίση στην Μέση Ανατολής; Το παράδειγμα του Ομπάμα που απέρριψε τότε ο Τραμπ είναι τώρα το μοντέλο που καλείται ο ίδιος να ακολουθήσει. Κι ο ίδιος το γνωρίζει καλά.

Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής