ΚΟΣΜΟΣ

Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης διώκεται για εξύβριση του Ερντογάν

Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης διώκεται για εξύβριση του Ερντογάν
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου υποδέχεται τον αρχηγό του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσνταρόγλου. REUTERS/Hakan Goktepe/Prime Minister's Press Office/Handout via Reuters

Ο εισαγγελέας της Άγκυρας ξεκίνησε σήμερα (18/1) έρευνα σε βάρος του Κεμάλ Κιλιτσνταρόγλου (Kemal Kılıçdaroğlu) με την κατηγορία ότι ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) προσέβαλε τον Ταγίπ Ερντογάν σε ομιλία του το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Άγκυρα.

Μιλώντας στο 35ο συνέδριο του CHP, ο κεμαλιστής αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης αναφέρθηκε στο ζήτημα των Τούρκων πανεπιστημιακών, που διώκονται επειδή ζητούν τερματισμό των εχθροπραξιών στη νοτιονατολική Τουρκία.

«Διανοούμενοι που εκφράζουν τις απόψεις τους τίθενται υπό κράτηση, ο ένας μετά τον άλλον, από έναν τενεκεδένιο δικτάτορα», είπε ο Κιλιτσνταρόγλου, κατηγορώντας τον Ερντογάν ότι είναι αυτός που έδωσε την εντολή για να κινηθούν την Παρασκεύη οι δικαστικές αρχές εναντίον των είκοσι πανεπιστημιακών, οι οποίοι είχαν υπογράψει στις αρχές της περασμένης εβδομάδας κοινή διακήρυξη με ξένους συναδέλφους τους.

«Δεν θα γίνουμε μέρος αυτού του εγκλήματος», τιτλοφορείται το κάλεσμα 1.128 καθηγητών από 89 τουρκικά πανεπιστήμια και 355 ξένων συναδέλφων τους, οι οποίοι κατηγορούν την Άγκυρα για «προμελετημένη σφαγή και εκτοπισμό» του κουρδικού πληθυσμού και καλούν την κυβέρνηση να διαπραγματευτεί με την κουρδική πλευρά υπό την αιγίδα διεθνών παρατηρητών, βάζοντας τέλος στον κύκλο βίας που έχει ανοίξει ύστερα από την κατάρρευση της εκεχειρίας κυβέρνησης-PKK τον περασμένο Ιούλιο.

Τενεκεδένιος δικτάτορας

Η κίνηση αυτή θα προκαλούσε την οργή του Ταγίπ Ερντογάν (Tayyip Erdoğan), που αποκάλεσε «προδότες» και «συνεργούς» των «τρομοκρατών» τους 1.128 Τούρκους πανεπιστημιακούς, προαναγγέλλοντας διώξεις εις βάρος τους.

Ο Τούρκος πρόεδρος άστραψε και βρόντηξε την περασμένη Τετάρτη, μιλώντας δημοσίως για «ακαδημαϊκά σκουπίδια», «αδαείς» και «σκοτεινούς» (ως αντιπαράθεση στο «διαφωτισμένους»), ανοίγοντας αντιπαράθεση με τον διάσημο Αμερικανό καθηγητή Νόαμ Τσόμσκι, τον οποίο κάλεσε στη νοτιοανατολική Τουρκία για να μάθει τι πραγματικά συμβαίνει εκεί.

«Πώς τολμάτε να στέλνετε την αστυνομία στην πόρτα των ανθρώπων αυτών και να διατάζετε τη σύλληψή τους; Πείτε μας, τενεκεδένιε δικτάτορα, τι σημαίνουν για σας η τιμή και η υπερηφάνεια;» αναρωτήθηκε ο Κιλιτσνταρόγλου ενώπιον των 1.275 συνέδρων του κόμματος, που τον επανεξέλεξαν πρόεδρο του CHP (με 990 ψήφους σε σύνολο 1238 ψηφισάντων).

Οι χρυσές λεκάνες της τουρκικής πολιτικής σκηνής

Το CHP είναι το κόμμα που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ και αποτελεί την κύρια αντιπολίτευση στα χρόνια του Ερντογάν, μακριά ωστόσο από τα ιστορικά ποσοστά της παντοδυναμίας του στα τέλη του '70 υπό τον Μπουλέντ Ετζεβίτ (Bülent Ecevit) και την σοσιαλδημοκρατική του παρέκκλιση από τις παραδοσιακές κεμαλικές αξίες. Σ' αυτές επανήλθε υπό τον Ντενίζ Μπαϊκάλ (Deniz Baykal), του γηραιότερου σήμερα Τούρκου βουλευτή, ο οποίος προσπάθησε ανεπιτυχώς να συγκρατήσει τον Ερντογάν καθόλη τη διάρκεια της ηγεσίας του έως το 2010, οπότε και παραιτήθηκε.

Η ανάδειξη του Κιλιτσνταρόγλου στην προεδρία του CHP θεωρήθηκε στροφή προς έναν μετακεμαλικό σοσιαλφιλελευθερισμό, ανοιχτό στα κουρδικά αιτήματα για ισονομία. Η κόντρα στους κόλπους των κεμαλιστών κάνει πολλούς αναλυτές να μιλούν για νεοκεμαλικό μόρφωμα και όχι μετακεμαλικό κίνημα που θα μπορούσε να εκφράσει τη νεολαία των εξεγερμένων του Γκεζί κόντρα στο νεοοθωμανικό κατεστημένο. Οι τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις φαίνεται πως τους δικαιώνουν.

Η τουρκική νομοθεσία (άρθρο 299 του ποινικού κώδικα) τιμωρεί το αδίκημα της «εξύβρισης του προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας» με μέγιστη ποινή φυλάκισης τα τέσσερα έτη. Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Ερντογάν ζητά από τον πολιτικό του αντίπαλο 100.000 τουρκικές λίρες (30.000 ευρώ) ως αποζημίωση, όπως μεταδίδουν τα τουρκικά ΜΜΕ. Η αξίωση αυτή έχει προκύψει εδώ και μήνες, για την ακρίβεια μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου, όταν ο Κιλιτσνταρόγλου είχε τότε κάνει λόγο για «χρυσές λεκάνες» στο νεόκτιστο προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας και ο Ερντογάν είχε επιστρέψει το σχόλιο με μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση, λέγοντας πως θα παραιτηθεί «αν βρεθεί έστω και μία» στο 1.150 δωματίων «Λευκό Παλάτι».

Στο ίδιο πνεύμα, 100.000 λίρες ως αποζημίωση για συκοφαντική δυσφήμιση ζητά από τον αρχηγό του CHP ο Μπιλάλ Ερντογάν (Bilal Erdoğan), για την προ εβδομάδων καταγγελία του πρώτου περί διαφθοράς και χρηματισμού ύψους 99 εκατ. λιρών από τους Σαουδάραβες μονάρχες προς το Τουρκικό Ίδρυμα Νεότητας και Εκπαίδευσης (TÜRGEV), που διοικεί ο γιος του Τούρκου προέδρου.

Ο εκπρόσωπος του CHP καταφέρθηκε εναντίον του προέδρου Ερντογάν, λέγοντας ότι είναι αυτός που δεν σέβεται το ρόλο του προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας, μεροληπτώντας υπέρ της κυβέρνησης και διώκοντας τους πάντες, από τους διανοούμενους έως τους νέους και τις μειονότητες της χώρας.

Διώξεις κατά πάντων

Αυτή είναι η δεύτερη έρευνα εις βάρος πολιτικού αρχηγού τον τελευταίο μήνα, καθώς έχει προηγηθεί η έρευνα του εισαγγελέα της Άγκυρας, Κουρσάτ Καϊράλ (Kürşat Kayral) εναντίον του Σελαχατίν Ντεμιρτάς (Selahattin Demirtaş) στις 28 Δεκεμβρίου για όσα είχε πει την προηγούμενη ημέρα περί κουρδικής αυτονομίας. (Ο Καϊράλ ήταν αυτός που το 2008 είχε δρομολογήσει την απαγόρευση του Youtube, διώκοντας όσους -εντός και εκτός Τουρκίας- ανέβαζαν βίντεο με προσβλητικό περιεχόμενο για τον Κεμάλ Ατατούρκ).

Αναφορικά με τον Ντεμιρτάς, ο συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) είχε δηλώσει σε συνέδριο στο Ντιγιάρμπακιρ (Diyarbakir) ότι το κόμμα του θα υποστηρίξει το αίτημα για αυτονομία στις περιφέρειες εκείνες όπου είναι πλειοψηφικό το κουρδικό στοιχείο.

Το Κογκρέσο Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTK), πλατφόρμα φιλοκουρδικών ΜΚΟ, το οποίο ζητά αυτονομία ήδη από το 2011, είχε υιοθετήσει στο συνέδριο εκείνο -ενώπιον του Ντεμιρτάς- διακήρυξη 14 σημείων για την αναγκαιότητα απόδοσης αυτονομίας στους Κούρδους της Τουρκίας.

Ο ηγέτης του HDP εξέφρασε την αμέριστη συμπαράστασή του στο κουρδικό αίτημα:

Ας ελπίσουμε ότι οι εκκλήσεις μας θα εισακουστούν με ηρεμία για να γίνει κατανοητό ότι στην πραγματικότητα η περιφερειακή αυτονομία είναι μια πολύ σημαντική ευκαιρία για τον καθέναν, από την άποψη της συμβίωσης.

«Δεν θα συζητήσω με κανέναν που βάζει στο τραπέζι την ενότητα και ακεραιότητα της Τουρκίας», ήταν η απάντηση του Αχμέτ Νταβούτογλου (Ahmet Davutoglu) την επομένη, σε δηλώσεις που έκανε λίγο πριν αναχωρήσει για επίσημο ταξίδι στο Βελιγράδι. Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε ο εισαγγελέας της Άγκυρας.

Σημειώνεται πως τις δηλώσεις Ντεμιρτάς καταδίκασε το CHP δια μέσου του αντιπροέδρου του, Μεχμέτ Μπεκάρογλου (Mehmet Bekaroğlu), αλλά και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP), απέναντι στον πρόεδρο του οποίου, Ντεβλέτ Μπαχτσελί (Devlet Bahçeli), εκκρεμεί επίσης έρευνα του Καϊράλ.

Αυτή τη φορά η δίωξη έχει να κάνει με τις προεκλογικές δηλώσεις του Τούρκου εθνικιστή, στις αρχές του περασμένου Οκτωβρίου. Ο Μπαχτσελί είχε τότε αποκαλέσει «αχαρακτήριστο» τον Χακίμ Τεμιζκάν (Hakim Temizkan), δικαστή της εκλογικής επιτροπής στην υπό πολιορκία επαρχία Σιρνάκ (Şırnak).

Οι εκλογές του Νοεμβρίου

Επικαλούμενος τις συγκρούσεις με τους Κούρδους αντάρτες, ο εκλογοδίκης είχε προτείνει -κόντρα στην απόφαση της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής (YSK)- να μεταφερθούν οι κάλπες από τις αγροτικές περιοχές στα αστικά κέντρα εκείνα, όπου δύναται να εξασφαλιστεί η ομαλή διεξαγωγή των εκλογών από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Ο Μπαχτσελί υποστήριξε ότι κάτι τέτοιο θα άφηνε τις περιοχές αυτές στα χέρια των Κούρδων ανταρτών και ζήτησε να διεξαχθεί έρευνα για τις διασυνδέσεις του δικαστή με την κατηγορία της προδοσίας.

Την ίδια στιγμή, το HDP μιλούσε για σχέδιο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) να αποθαρρύνει τους Κούρδους ψηφοφόρους, ώστε να πιεστούν τα ποσοστά του HDP κάτω από το όριο εισόδου 10% στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση.

Οι πολιτευτές του AKP προέβαλαν το επιχείρημα ότι η μεταφορά των εκλογικών κέντρων θα ενίσχυε την εκλογική διαδικασία, καθώς θα αποδέσμευε τους ψηφοφόρους από την επιρροή και πίεση του PKK, βιτρίνα του οποίου θεωρούν το HDP.

Παρόμοια αιτήματα για μεταφορά εκλογικών κέντρων είχαν τεθεί από αστυνομικές και διοικητικές αρχές σε αρκετές από τις 150 κουρδικές περιοχές των δεκαπέντε επαρχιών, όπου είχε κηρυχθεί καθεστώς έκτακτης ανάγκης.

Κατά το HPD, αν αυτά τα αιτήματα εισακούονταν, πάνω από 400.000 ψηφοφόροι κουρδικής καταγωγής στη νοτιοανατολική Τουρκία θα έπρεπε να μετακινηθούν εν μέσω σφοδρών συγκρούσεων και απαγόρευσης κυκλοφορίας εκτός έδρας για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Στις 8 Οκτωβρίου 2015, ο εισαγγελέας της Άγκυρας απηύθυνε στον Μπαχτσελί την κατηγορία της «δυσφήμισης δημοσίου λειτουργού» για τα σχόλιά του κατά του εκλογοδίκη, ζητώντας από τον υπουργό Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ (Bekir Bozdag) να φέρει το θέμα στο κοινοβούλιο, ώστε να αρθεί η ασυλία του παλαίμαχου αρχηγού του MHP.

Στο ζήτημα των κουρδικών εκλογικών κέντρων, το MHP υποστήριζε ότι, αν έστω κι ένας ψηφοφόρος δεν ήταν σε θέση να ψηφίσει λόγω των συγκρούσεων, οι εκλογές θα έπρεπε να αναβληθούν. Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν, το εθνικιστό MHP έχασε μεγάλες μάζες ψηφοφόρων του προς το AKP και, πλέον, ο Μπαχτσελί αντιμετωπίζει ανταρσία εντός του κόμματός του, όπου πληθαίνουν όσοι ζητούν την παραίτησή του.

Παρά την προηγούμενη αρνητική γνωμοδότηση του YSK, όπως είχε διατυπωθεί στις 3 Οκτωβρίου 2015, 93 κάλπες μεταφέρθηκαν από τρεις πόλεις του Σιρνάκ για τη διεξαγωγή των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση των 17.000 ψηφοφόρων που ήταν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της γειτονιάς Τζουντί (Cudi) στην πόλη Τσιζρέ (Cizre), οι οποίοι ψήφισαν όλοι σε ένα σχολείο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μυστικότητα της ψήφου.

Δύο περίπου μήνες μετά, η συνοικία αυτή βομβαρδίστηκε ανελέητα από τον τουρκικό στρατό, που καλούσε τους κατοίκους να την εγκαταλείψουν κρατώντας λευκές σημαίες. Το κουρδικό πρακτορείο ειδήσεων Firat έκανε λόγο λόγο για σφαγή.

Τελικά, στις επαναληπτικές εκλογές του Νοεμβρίου, το HDP έχασε ένα εκατομμύριο ψήφους από τις τάξεις των ηλικιωμένων, θρησκευόμενων Κούρδων, που επανήλθαν στο AKP, πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα εξευμενίσουν τον Ερντογάν και θα επανέλθει η κατάσταση που επικρατούσε πριν από τις εκλογές της 7ης Ιουνίου 2015, οπότε και άνοιξε ο ασκός του Αιόλου.

Παρατηρητές κουρδικών ΜΚΟ που επισκέφτηκαν εκλογικά τμήματα στην επαρχία Σίιρτ, κατήγγειλαν την παρουσία οπλισμένων με αυτόματα πυροβόλα στρατιωτιών πέριξ των σχολείων που λειτουργούσαν ως εκλογικά κέντρα.

Δώδεκα χρόνια Ερντογάν

Τον Δεκέμβριο του 1997, ο Ταγίπ Ερντογάν είχε απαγγείλει στην ομώνυμη πρωτεύουσα της επαρχίας Σιιρτ ένα ποίημα του Ζιγιά Γκιοκάλπ ( Ziya Gökalp), θεμελιωτή του παντουρκισμού στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν η θεμελίωση του σύγχρονου τουρκικού κράτους επέλεγε από ένα πλήθος γενεαλογιών την ιδρυτική της βάση. Για την ανάγνωση αυτή, ο ανερχόμενος τότε δήμαρχος Κωνσταντινούπολης κατηγορήθηκε για «υποκίνηση θρησκευτικής βίας».

Καταδικάστηκε σε δέκα μήνες φυλάκιση με στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων. Εξέτισε τους τέσσερις -από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 2009-, ίδρυσε το AKP το 2001, αλλά δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2002, όπου, όμως, το κόμμα του σάρωσε, κερδίζοντας τα δύο τρίτα των εδρών μιας δικομματικής βουλής, με ποσοστό 34,3%. Το YSK είχε τότε ακυρώσει τις εκλογές στο Σιιρτ, προκηρύσσοντας επαναληπτικές για τις 9 Φεβρουαρίου 2003. Το AKP υπέδειξε ως υποψήφιό του τον Ερντογάν, ο οποίος μπορούσε πλέον να πολιτευτεί και εισήλθε θριαμβευτικά στο κοινοβούλιο, αναλαμβάνοντας και την πρωθυπουργία.

Δώδεκα χρόνια μετά, όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση βρίσκονται υπό διωγμό· δεν υπάρχει αρχηγός της αντιπολίτευσης εντός του τουρκικού κοινοβουλίου που να μην αντιμετωπίζει την τουρκική δικαιοσύνη για δημόσιες δηλώσεις του.

Διαβάστε ακόμη:

HDP: Σώος ο Ντεμιρτάς

Η ζαριά της Τουρκίας στο τάβλι της Συρίας

Τουρκία και Ρωσία διαγωνίζονται ποιος θα ακυρώσει πρώτος τον αγωγό

Hürriyet: Προσωρινή αναστολή των τουρκικών χτυπημάτων κατά του ISIS

Γιατί η Τουρκία (δεν) θα κερδίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία

Ελέγχει τα αντανακλαστικά της Βαγδάτης στην κατεχόμενη από τζιχαντιστές Μοσούλη

Η Άγκυρα κατηγορεί τη Μόσχα για εθνοκάθαρση Τουρκμένων στη Συρία

Στήνουν στρατόπεδο στο βόρειο Ιράκ για να προλάβουν τις εξελίξεις

Μόσχα: Σε 4.201 ανέρχονται οι ρωσικές επιδρομές στη Συρία

Κλιμακώνεται ο ακήρυχτος εμφύλιος στις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας

Με παρέμβαση Ομπάμα, η Τουρκία αποχωρεί μερικώς από το Β. Ιράκ

Με αέρα νικητή από τις Βρυξέλλες, ο Νταβούτογλου ειρωνεύεται τη Μόσχα

PKK: Η σύρραξη έχει μπει σε νέα φάση και εξελίσσεται σε εμφύλιο πόλεμο

Νταβούτογλου: Προδοσία το ταξίδι του Ντεμιρτάς στη Μόσχα

Παππούς και εγγονός έπεσαν νεκροί από πυρά στο Τσίζρε της Τουρκίας

Οι πληθωριστικές πιέσεις πληγώνουν την Τουρκία εκεί που πονάει

Πολλαπλή επίθεση σε αστυνομικό τμήμα στη νοτιονατολική Τουρκία

ΔΗΜΟΦΙΛΗ