ΚΟΣΜΟΣ

Γνωρίστε τον επιστήμονα που προσπαθεί να ταξιδέψει πίσω στον χρόνο

Γνωρίστε τον επιστήμονα που προσπαθεί να ταξιδέψει πίσω στον χρόνο
CNNi

Κάποιοι λένε ότι το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα. Για μερικούς, είναι μια χώρα που λαχταρούν να επισκεφτούν. Ενώ όμως τα πραγματικά ταξίδια υπόκεινται κυρίως σε οικονομικούς και γραφειοκρατικούς περιορισμούς, τα ταξίδια στον χρόνο περιορίζονται από τους άπονους και σκληρούς νόμους της φυσικής.

Ή μήπως όχι;

Υπάρχουν κάποιοι επιστήμονες που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν το όνειρο της επιστροφής στον χρόνο, θεωρώντας τον ως τον απόλυτο προορισμό.

Ανάμεσα σε αυτούς ο Ρον Μάλετ, ένας αστροφυσικός που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής του στην αντίληψη ότι το ταξίδι στον χρόνο είναι εφικτό. Και μάλιστα έχει βρει τις επιστημονικές εξισώσεις και αρχές που του επιτρέπουν να υποστηρίζει ότι ένα τέτοιο ταξίδι μπορεί να γίνει.

Αν και αναγνωρίζει ότι οι θεωρίες και οι σχεδιασμοί του είναι μάλλον απίθανο να του επιτρέψουν ένα ταξίδι στο χρόνο σε αυτή τη ζωή, επί χρόνια εργάζεται παράλληλα με μια αξιοσέβαστη ακαδημαϊκή καριέρα προκειμένου να εκπληρώσει το όνειρό του να βρεθεί ξανά με τον αγαπημένο του πατέρα.

Η μεγαλη απώλεια

Ο Μάλετ ήταν μόλις 10 ετών όταν έχασε τον πατέρα του ξαφνικά από καρδιακή ανακοπή, γεγονός που όπως λέει άλλαξε για πάντα την πορεία της ζωής του.

«Ήταν το κέντρο των πραγμάτων μου, για μένα ο ήλιος ανέτειλε και έδυε με αυτόν», λέει στο CNNi. «Ακόμη και σήμερα, τόσα χρόνια μετά, η υπάρχει κάτι μη πραγματικό σε όλο αυτό».

Ο πατέρας του Μάλετ, επισκευαστής τηλεοράσεων ο ίδιος, του εμφύσησε την αγάπη για το διάβασμα και ενθάρρυνε το πάθος του για την επιστήμη. Ένα περίπου χρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του, έπεσε στα χέρια του μια εικονογραφημένη έκδοση της νουβέλας επιστημονικής φαντασίας «Ταξίδι στο Χρόνο».

«Μου άλλαξε τη ζωή», λέει.

Χάρη στη φαντασία του συγγραφέα Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς, ξαφνικά ο Μάλετ αισθάνθηκε ότι η οικογενειακή τραγωδία δεν είναι ένα τέλος αλλά μια αρχή.

Εξήντα χρόνια αργότερα, ο 74χρονος Μάλετ είναι καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ ενώ στην ακαδημαϊκή του καριέρα ερευνά τις μαύρες τρύπες και τη θεωρία της σχετικότητας, τις θεωρίες του χώρου, του χρόνου και της βαρύτητας στα χνάρια του Άλμπερτ Αϊνστάιν.

Επίσης όμως έχει αναπτύξει τη δική του θεωρία σχετικά με τα ταξίδια στο χρόνο, η οποία τον έχει θέσει στην τροχιά του δικού του προσωπικού ταξιδιού: μια πολύπλοκη και συχνά αμφιλεγόμενη προσπάθεια να οικοδομήσει μια μηχανή ικανή να επισκεφτεί το παρελθόν.

Προς το παρόν βρίσκεται μακριά από τον προορισμό του –κάποιοι μπορεί να πουν ότι δεν θα φτάσει ποτέ εκεί- ωστόσο το ταξίδι του περικλείει μοναδικά στοιχεία, όπως τη δύναμη της αγάπης, την ισχύ των παιδικών ονείρων και την ανθρώπινη επιθυμία να ελέγξει κανείς το πεπρωμένο σε ένα άγνωστο σύμπαν.

Πώς να γίνεις ταξιδιώτης του Χρόνου

Η πρώτη φορά που ο Μάλετ συνέλαβε την ιδέα ήταν τη δεκαετία του 1950, πριν ακόμη ο άνθρωπος ταξιδέψει στο διάστημα.

Μεγαλώνοντας αρχικά σε μια γειτονιά του Μπρονξ και στη συνέχεια στην Πενσιλβάνια, η οικογένεια του Μάλετ αγωνιζόταν για την επιβίωση.

Παρόλα αυτά πάντα εύρισκε τρόπους για να έχει στη διάθεσή του βιβλία, στα οποία κατέφευγε ειδικά μετά τον θάνατο του πατέρα του. Μετά την ενηλικίωση κατατάχθηκε στην αμερικανική αεροπορία, όπου υπηρέτησε τέσσερα χρόνια πριν ξεκινήσει καριέρα στη φυσική με ειδίκευση στη θεωρία του Αϊνστάιν.

Για δύο περίπου χρόνια ασχολούνταν με την εφαρμογή των μαθηματικών θεωριών για να ξεκινήσει στη συνέχεια την ακαδημαϊκή του καριέρα στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ ως βοηθός καθηγητή Φυσικής.

Όλα αυτά τα χρόνια δεν έπαψε ωστόσο να περιεργάζεται την πιθανότητα ενός ταξιδιού στο διάστημα.

Η πρώτη φορά πάντως που μίλησε δημόσια για αυτή του την φιλοδοξία ήταν όταν το Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ τον διόρισε καθηγητή, μια θέση που επιτρέπει σε αυτούς που την κατέχουν να εργάζονται ελεύθερα χωρίς τον φόβο της απόλυσης.

«Στην αρχή ήμουν διστακτικός», λέει ενώ δείχνει απόλυτα εξοικειωμένος με το στερεότυπο του «τρελού επιστήμονα». Ήθελε να εξασφαλίσει πως οι φιλοδοξίες του δεν θα γίνονταν αντικείμενο χλεύης και πως η επαγγελματική του θέση δεν θα επειλείτο.

Όταν όμως ξεκίνησε να μιλάει ανοικτά για τις ιδέες του, συνειδητοποίησε ότι αυτές αγγίζουν μια ευαίσθητη χορδή πολλών ανθρώπων, γεγονός που όπως λέει δείχνει την παγκόσμια επιθυμία για μια επίσκεψη στο παρελθόν.

Όλοι έχουμε, λέει, αποφάσεις που έχουμε μετανιώσει, δεύτερες σκέψεις για πράγματα του παρελθόντος ή ανθρώπους που χάσαμε και θέλουμε να δούμε ξανά.

«Άνθρωποι άρχισαν να επικοινωνούν μαζί μου, κυριολεκτικά από όλα τα μέρη του κόσμου», λέει.
Σήμερα, φωτογραφικό υλικό δείχνουν τον Μάλετ περιτριγυρισμένο από περίεργο εξοπλισμό μέσα σε ένα ακατάστατο εργαστήριο να πραγματοποιεί πειράματα ή να στέκεται ποζάροντας με τις φόρμουλές του.

Θα θέλαμε, αλλά γίνεται;

Σε προσωπικό επίπεδο, ασφαλώς η δουλειά του Μάλετ είναι συγκινητική, πόσο εφαρμόσιμη όμως είναι η φυσική πίσω από τις ιδέες του;

Ο ίδιος θεωρεί ότι δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να εφαρμόζει τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν αλλά και τη γενική θεωρία της σχετικότητας.

Δίνει επίσης το παράδειγμα των αστροναυτών που ταξιδεύουν στο διάστημα με πυραύλους κοντά στην ταχύτητα του χρόνου. Ο χρόνος θα περάσει διαφορετικά στη Γη απ’ ότι για τους ανθρώπους μέσα στον πύραυλο.

«Μπορεί επιστρέφοντας στη Γη να διαπιστώσουν ότι είναι μόνο έναν χρόνο μεγαλύτεροι, ωστόσο στη Γη μπορεί να έχουν περάσει δεκαετίες», λέει.

Αν όμως όλο αυτό έχει να κάνει με ένα ταξίδι προς τα μπροστά και όχι προς τα πίσω, πως το ταξίδι στο χρόνο θα βοηθήσει τον Μάλετ να επανενωθεί με τον πατέρα του;

Η γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν βασίζεται στην έννοια της βαρύτητας –και εξετάζει πώς ο χρόνος επηρεάζεται από τη βαρύτητα.

«Αυτό που εννοούσε ο Αϊνστάιν είναι πως όσο ισχυρότερη η βαρύτητα, τόσο επιβραδύνεται ο χρόνος», εξηγεί ο Μάλετ.

Σύμφωνα με τον Αϊνστάιν αυτό που ονομάζουμε δύναμη της βαρύτητας, στην πραγματικότητα δεν είναι δύναμη αλλά η κάμψη του χώρου από ένα τεράστιο αντικείμενο.
«Αν μπορείς να κάμψεις τον χώρο, είναι πιθανό και να τον γυρίσεις», υποστηρίζει.

«Στη θεωρία του Αϊνστάιν, αυτό που αποκαλούμε χώρο εμπεριέχει επίσης και τον χρόνο, γι’ αυτό τον αποκαλούμε χωροχρόνο: ό,τι κι αν είναι αυτό που κάνουμε στον χώρο, συμβαίνει επίσης και στον χρόνο».

Ο Μάλετ υποστηρίζει ότι αν στρίβαμε τον χρόνο σε μια λούπα, θα μπορούσαμε να ταξιδέψουμε από το μέλλον πίσω στο παρελθόν - και στη συνέχεια πίσω στο μέλλον. Και αυτή είναι η ιδέα μιας σκουληκότρυπας, ένα είδος σήραγγας με δύο ανοίγματα.

Ο Μάλετ υποστηρίζει ότι και το φως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να επηρεάσει τον χρόνο μέσω αυτού που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «δακτυλίδι λέιζερ».

Ενώ η προσπάθειά του να γυρίσει στη δεκαετία του 1950 δεν έχει κάνει κανένα ρεαλιστικό βήμα, ο ίδιος παραμένει αισιόδοξος συνεχίζοντας να ποντάρει στις πιθανότητες.

Ταξίδι στον χρόνο και πραγματικότητα

Θα μπορούσε λοιπόν να υπάρξει ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον κατά το οποίο τα ταξίδια στον χρόνο θα είναι μέρος της καθημερινότητάς μας; Άλλωστε, στην αυγή μιας νέας δεκαετίας, ιδέες όπως ταξίδια αναψυχής στο διάστημα ή υπερηχητικά τρένα έχουν αρχίζει να φαίνονται περισσότερο από εφικτές.

Ίσως, αλλά δεν συμφωνούν όλοι.

«Το ταξίδι στο παρελθόν επιτρέπεται, δυνητικά, σύμφωνα με τη θεωρία της γενικής σχετικότητας», λέει ο αστροφυσικός Πολ Σάτερ, «αλλά κάθε φορά που προσπαθούμε εφαρμόσουμε μια τέτοια συσκευή, κάποιος άλλον φυσικός νόμος παρεμβαίνει και μας χαλάει το πάρτι».

Ο Σάτερ λέει ότι γνωρίζει τη δουλειά του Μάλετ και τη θεωρεί ενδιαφέρουσα, χωρίς ωστόσο αυτό να συνεπάγεται ότι θα δώσει αποτελέσματα.

«Δεν θεωρώ ότι θα δώσει απαραίτητα καρπούς, καθώς πιστεύω ότι υπάρχουν μεγάλα ψεγάδια στα μαθηματικά και τη θεωρία του, επομένως μια πρακτική συσκευή μοιάζει ανέφικτη».

Κριτική όμως απέναντι στη δουλειά του Μάλετ έχουν ασκήσει το 2005 και οι Όλουμ και Έβερετ του Ινστιτούτου Κοσμολογίας από το Πανεπιστήμιο Ταφτς. Οι δύο επιστήμονες υποστηρίζουν ότι έχουν εντοπίσει «τρύπες» στην εξίσωση του Μάλετ και στην πρακτικότητα της συσκευής που προτείνει.

Ο ίδιος ο Μάλετ ξεκαθαρίζει ότι οι ιδέες του είναι θεωρητικές ενώ λέει ότι αυτό το διάστημα προσπαθεί να εξασφαλίσει κονδύλια προκειμένου να πραγματοποιήσει πειράματα σε πραγματικό χρόνο.

«Δεν είναι ταινία. Δεν θα γίνει με το πέρας των δύο ωρών και δεν πρόκειται να κοστίσει όσο ένα εισιτήριο κινηματογράφου. Θα έχει κόστος», λέει.

Άλλωστε το Χόλιγουντ έχει καλέσει αρκετές φορές τον Μάλετ. Μία προτεινόμενη μεταφορά του «Ο Ταξιδιώτης του Χρόνου» μιας αυτοβιογραφίας που συνυπέγραψε το 2008, δεν καρποφόρησε παρά την εμπλοκή σε αυτήν του διάσημου σκηνοθέτη Σπάικ Λι.

Σύμφωνα με τον Μάλετ μια μεγάλη εταιρεία παραγωγής έχει πλέον αγοράσει τα δικαιώματα της ιστορίας του και αυτήν την εποχή εργάζεται σε ένα ακόμη κινηματογραφικό εγχείρημα.

Ακόμη κι αν έχει περάσει σχεδόν μια ζωή εξερευνώντας το ταξίδι στο χρόνο, ο Μάλετ δεν έχει καταφέρει να επιστρέψει ποτέ στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1950. Ελπίζει όμως ότι, χάρη στη μαγεία του κινηματογράφου, θα καταφέρει να πάρει μια γεύση από αυτή την «ξένη χώρα» και να συναντήσει τον πατέρα του για μια τελευταία φορά.

«Η ιδέα ότι θα μπορέσω να δω τον πατέρα μου στην μεγάλη οθόνη, είναι σαν να τον επαναφέρω στη ζωή», λέει συγκινημένος.

Meet the scientist trying to travel back in time, by Francesca Street

ΔΗΜΟΦΙΛΗ