Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Απογοητευμένες» οι ΗΠΑ για την Αγία Σοφία

«Κατανοούμε ότι η τουρκική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση της πρόσβασης στην Αγία Σοφία για όλους τους επισκέπτες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τα σχέδιά της για να διασφαλιστεί ότι η Αγία Σοφία θα παραμείνει προσβάσιμη χωρίς εμπόδια για όλους», δήλωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορτάγκους.

Νωρίτερα την Παρασκευή, οι ΗΠΑ είχαν καταγγείλει την απόφαση του τουρκικού ΣτΕ και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μετατρέψουν σε τζαμί την Αγία Σοφία, μέσω του Αμερικανού Γερουσιαστή, Ρόμπερτ Μενέντεζ.

Ο Μενέντεζ, επιφανές μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, ανέφερε σε tweet του πως «καταγγέλλω έντονα την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.

Καλώ τον Ερντογάν να αντιστρέψει την πορεία που ακολουθεί και να αποκαταστήσει την αξιοθαύμαστη κληρονομιά της Αγίας Σοφίας ως μουσείο που θα επισκέπτονται άνθρωποι όλων των θρησκειών και πολιτισμών».

Παίρνοντας τη σκυτάλη από τον γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο Δημοκρατικός βουλευτής και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Βουλής Ντέιβιντ Σισελίνι τόνισε ότι η Τουρκία θα πρέπει να αντιμετωπίσει συνέπειες γι' αυτή την απόφαση.

«Ο κόσμος πρέπει να εξοργιστεί με την απόφαση του Ερντογάν να πάρει την Αγία Σοφία- μέρος της κοινής μας παγκόσμιας κληρονομιάς - και να τη χρησιμοποιήσει ως πολιτικό εργαλείο που διαιρεί. Θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες για την παραβίαση του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας ως μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Μπορέλ - ΕΕ: Λυπηρή απόφαση

Εξάλλου, ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ,Ζοζέπ Μπορέλ χαρακτήρισε «λυπηρή» χαρακτήρισε την απόφαση για την Αγιά Σοφία, με ανακοίνωσή του.

Ο κ. Μπορέλ ανέφερε ότι «η Αγία Σοφία έχει ισχυρή συμβολική, ιστορική και παγκόσμια αξία. Η Τουρκία έχει αναπτύξει μια παράδοση πολιτιστικής διατήρησης καθώς και αναγνωρισμένη παράδοση πνευματικής και πολιτιστικής ανοικτότητας».

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τόνισε ότι «η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου Επικρατείας να ανατρέψει μία από τις αποφάσεις ορόσημο της σύγχρονης Τουρκίας και η απόφαση του Προέδρου Ερντογάν να θέσει το μνημείο υπό τη διεύθυνση της Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων, είναι λυπηρή».

Τέλος, ο Ζοζέπ Μπορέλ σημείωσε ότι «ως ιδρυτικό μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί να προωθήσει τον διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και να προωθήσει την ανεκτικότητα και τη συνύπαρξη».

Προκλητικό διάγγελμα Ερντογάν: «Ανοίγουμε την Αγία Σοφία για προσευχή στις 24 Ιουλίου»

Εν τω μεταξύ, λίγο πριν από τις 21:00 την Παρασκευή σε διάγγελμά του προς τον τουρκικό λαό, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι πλέον η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργήσει ως τόπος λατρείας για τους μουσουλμάνους από τις 24 Ιουλίου.

«Θα ανοίξουμε την Αγία Σοφία για προσευχή στις 24 Ιουλίου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Τουρκίας και πρόσθεσε πως η χώρα του ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

Όπως υποστήριξε ο Ερντογάν, «το τζαμί της Αγίας Σοφίας θα είναι ανοιχτό σε όλους τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση».

Μάλιστα, κάλεσε τον κόσμο να μη σπεύσει να επισκεφθεί την Αγία Σοφία πριν από το επίσημο άνοιγμά της ως μουσουλμανικό τέμενος, ήτοι πριν από τις 24 Ιουλίου.

Ο Ερντογάν χαρακτήρισε την Αγία Σοφία «το μαργαριτάρι της Κωνσταντινούπολης» και πρόσθεσε πως «κατέχει μια ειδική θέση στην καρδιά του τουρκικού έθνους».

«Η Αγία Σοφία είναι το σύμβολο του έθνους και του κράτους μας», συνέχισε ο ίδιος, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε σε ιστορικά στοιχεία, υποστηρίζοντας ότι «όλοι οι σουλτάνοι συνέβαλαν στη διατήρηση του μνημείου».

Σε ό,τι αφορά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε πως «κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να γίνει ποτέ, γιατί αντίκειται στο νόμο». Μάλιστα, πρόσθεσε ότι «οποιαδήποτε επαναφορά στο πρότερο καθεστώς [ενν. στη μετατροπή του ναού σε τζαμί] είναι η καλύτερη απάντηση απέναντι στις επιθέσεις που δέχονται οι αξίες μας».

«Καλώ όλους να σεβαστούν την απόφαση για την Αγία Σοφία που ελήφθη από τα δικαστικά και εκτελεστικά όργανα της χώρας μας. Το θέμα για το πώς και ποιο σκοπό θα χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία είναι κυριαρχικό μας δικαίωμα. Έτσι απ' αυτή την άποψη, θεωρούμε ότι οποιαδήποτε στάση ή έκφραση πέρα από την απόφαση των δικαστικών και εκτελεστικών οργάνων της χώρας συνιστά παραβίαση της εθνικής μας ανεξαρτησίας», είπε εμφατικά.

«Θα διατηρήσουμε την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Αγίας Σοφίας», συνέχισε ο Ερντογάν και είπε ότι «το τζαμί θα αγκαλιάσει τους πάντες».

«Το νέο άνοιγμα της Αγίας Σοφίας ως τζαμί είναι η θέληση πολλών Τούρκων», ανέφερε.