ΚΟΣΜΟΣ

Γερμανικές εκλογές: Σε ρόλο ρυθμιστή αναδεικνύονται οι «Πράσινοι»

Γερμανικές εκλογές: Σε ρόλο ρυθμιστή αναδεικνύονται οι «Πράσινοι»
AP Photo/Matthias Schrader

Την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη το εκλογικό θρίλερ στη Γερμανία και τόσο τα exit poll, όσο και τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα δίνουν οριακή διαφορά μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών και Χριστιανοδημοκρατών, το μόνο βέβαιο είναι ότι οι «Πράσινοι» της Αναλένα Μπέρμποκ βρίσκονται σε ρόλο ρυθμιστή.

Σύμφωνα με τα exit poll οι «Πράσινοι» κατακτούν ένα 15%, την ώρα που οι δύο «μονομάχοι» βρίσκονται στο 25%. Πρόκειται για ιστορικό ποσοστό για τους Πράσινους, οι οποίοι μέχρι τώρα δεν είχαν ξεπεράσει το όριο του 10% παρά μόνο το 2009.

Η είδηση του ποσοστού που δίνουν τα exit poll στους «Πράσινους» έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους οπαδούς του κόμματος που είναι συγκεντρωμένοι στο κεντρικό εκλογικό κέντρο του κόμματος στο Βερολίνο.

Η Γερμανία έχει ανάγκη από μια «κυβέρνηση (για την προστασία) του κλίματος» τόνισε η υποψήφια καγκελάριος Ανναλένα Μπερμποκ. Ο δε συμπρόεδρος του κόμματος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, διαβεβαίωσε ότι οι Πράσινοι θέλουν να κυβερνήσουν και ότι υπάρχει «μια καλή ευκαιρία» να συμμετέχουν στην επόμενη κυβέρνηση από θέση ισχύος. Όπως και οι Φιλελεύθεροι, άφησαν ανοιχτό αν θα κυβερνήσουν με τους Σοσιαλδημοκράτες ή με τα χριστιανικά κόμματα.

Σε στρογγυλό τραπέζι των πολιτικών αρχηγών για την εκτίμηση μετεκλογικών συνεργασιών, την ώρα που η καταμέτρηση ψήφων συνεχιζόταν, η Αναλένα Μπέρμποκ ρωτήθηκε με ποιον θα συνεργαστεί για το σχηματισμό κυβέρνησης.

Η επικεφαλής των «Πράσινων» απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά της, λέγοντας ότι δεν μπορεί να απαντηθεί αυτή η ερώτηση όταν ακόμη δεν έχει γίνει καμία συζήτηση μεταξύ της ιδίας και των υποψηφίων Όλαφ Σολτς και Άρμιν Λάσετ. Υπογράμμισε, πάντως, ότι για να μπει το κόμμα των «Πράσινων» σε κυβέρνηση συνασπισμού, θα πρέπει τα περιβαλλοντικά ζητήματα να βρίσκονται στις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης αυτής.

Τι «δίνουν» τα exit poll στη Γερμανία

Αναλυτικότερα, απόλυτη ισοπαλία Σοσιαλδημοκρατών (SPD) και Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) στο 25% δείχνουν τα πρώτα exit poll, τα οποία ανακοινώθηκαν στις 19:00 το απόγευμα της Κυριακής από το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης ARD, στις πλέον αμφίρροπες βουλευτικές εκλογές που λαμβάνουν χώρα στη Γερμανία.

Τρίτο έρχεται το κόμμα των Πρασίνων με ποσοστό 15% ενώ ακολουθούν οι Φιλελεύθεροι (FDP) και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με ποσοστό 11% έκαστο. Η Αριστερά (Die Linke) συγκεντρώνει ποσοστό 5%.

Την ίδια ώρα, το ZDF δίνει προβάδισμα δύο μονάδων στο Σοσιαλιστικό Κόμμα (SPD). Σύμφωνα με την πρόγνωση του καναλιού, το SPD εξασφαλίζει 26% έναντι 24% της Χριστιανικής Ένωσης.

Η πρώτη αυτή πρόγνωση αποτελέσματος αποτυπώνει το θρίλερ, το οποίο έδειχναν μέχρι σήμερα όλες οι δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν προεκλογικά, στις οποίες τα δύο μεγάλα κόμματα βρίσκονταν πολύ κοντά το ένα με το άλλο.

Σημειώνεται ότι στην πρώτη εκτίμηση αποτελέσματος δεν προσμετράται η επιστολική ψήφος, την οποία επέλεξαν φέτος πολλοί Γερμανοί πολίτες -ανάμεσά τους και η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Έτσι, το τοπίο σε ό,τι αφορά στον νικητή δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει παρά αργά το βράδυ στην καλύτερη περίπτωση.

Τα πιο πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό του νέου κυβερνητικού συνασπισμού θέλουν όποιο κερδίσει την πρώτη θέση μεταξύ του SPD και του CDU να σχηματίζει κυβέρνηση με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες (FDP).

Οι Πράσινοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στον μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, κατά προτίμηση με το SPD.

Το «στοίχημα» της Αναλένα Μπέρμποκ

Stefanie Loos/Pool Photo via AP

Είναι νέα και «πράσινη» και ονειρεύεται να αλλάξει τη Γερμανία. Και αν οι δύο αντίπαλοί της συναγωνίζεται για το ποιος μοιάζει περισσότερο στην Άνγκελα Μέρκελ, η Αναλένα Μπέρμποκ παλεύει για να πείσει τους Γερμανούς να προχωρήσουν σε ανατροπές -και να εμπιστευθούν την ίδια για να τους οδηγήσει.

Η Μπέρμποκ συγκεντρώνει ούτως ή άλλως πολλές πρωτιές: Είναι η νεότερη υποψήφια καγκελάριος της Γερμανίας και η πρώτη υποψήφια καγκελάριος που ορίζεται στην ιστορία των Πρασίνων, οι οποίοι, μετά την ραγδαία δημοσκοπική άνοδό τους και την επιτυχία στις Ευρωεκλογές, τόλμησαν να ονειρευτούν ακόμη και την καγκελαρία. Έτσι κι αλλιώς, μετεκλογικά δύσκολα θα προκύψει κυβερνητικός συνασπισμός χωρίς τη συμμετοχή τους, γεγονός το οποίο καθιστά όλα όσα διακηρύσσουν ιδιαίτερα σημαντικά.

Μητέρα δύο κοριτσιών και απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίου Δικαίου, η υποψήφια των Πρασίνων έχει αφιερώσει τα μισά της χρόνια στο κόμμα, στο οποίο εντάχθηκε το 2003. Το 2013 εξελέγη ομοσπονδιακή βουλευτής και το 2018 συμπρόεδρος του κόμματος.

Τότε η εμβληματική μορφή των γερμανών Πρασίνων και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, ο Γιόσκα Φίσερ, είχε δηλώσει: «Η Αναλένα για μένα έρχεται από το τίποτα». Αντίστοιχα, μια εφημερίδα έγραψε: «Ποια Αναλένα;» Διαφορετική ήταν η άποψη του πρώην υπουργού Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ (CDU), ο οποίος διαβουλεύτηκε μαζί της επί εβδομάδες στις διερευνητικές επαφές για τον σχηματισμό κυβέρνησης μετά τις εκλογές του 2017:

«Αυτή η γυναίκα με εντυπωσιάζει. Στις διερευνητικές διαπραγματεύσεις μου έκανε πολύ καλή εντύπωση, ήταν πάντα ενημερωμένη και πάντα ουσιαστική».

Οι συζητήσεις είναι γνωστό ότι δεν απέδωσαν και η Αναλένα Μπέρμποκ, τότε αρχηγός της τοπικής οργάνωσης στο Βρανδεμβούργο, έχασε ενδεχομένως την ευκαιρία να αναλάβει κυβερνητικό πόστο. Αυτό καταλογίζεται σήμερα και ως η σημαντικότερη αδυναμία της, ενόψει των εκλογών. Ενώ θεωρείται ικανή, διαβασμένη, πειθαρχημένη και ομαδικός παίκτης, οι επικριτές της τονίζουν την απειρία της σε ό,τι αφορά πραγματικές ευθύνες διοίκησης, έστω σε κρατιδιακό επίπεδο. Επιπλέον, την θεωρούν υπερβολικά «ωμή» στις τοποθετήσεις της, κάτι που, όπως φαίνεται, για το κόμμα της δεν αποτελεί πρόβλημα. Η ίδια πάντως, δίνει σ' αυτό από την πρώτη στιγμή την ίδια απάντηση: «Αν το θέμα ήταν μόνο η κυβερνητική εμπειρία, τότε θα έπρεπε απλώς να συνεχίσουμε με τον μεγάλο συνασπισμό», δηλώνει.

Το «πείραμα Μπέρμποκ» των Πρασίνων δεν είναι προφανώς χωρίς ρίσκο. Ο έτερος συμπρόεδρος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, ήταν σαφώς δημοφιλέστερος. Οι Πράσινοι όμως, στους οποίους τα τελευταία χρόνια έχει ενισχυθεί η τάση των «ρεαλιστών», έκαναν την λιγότερο ασφαλή, αλλά την πλέον συνεπή επιλογή, εμπιστευόμενοι μια νέα γυναίκα απέναντι στα «βαριά κομματικά χαρτιά» των δύο άλλων κομμάτων. Αυτό, στη σημερινή Γερμανία, στο τέλος της «εποχής Μέρκελ», με μια κοινωνία εξαντλημένη από την πανδημία, αλλά και από την επιμονή των παραδοσιακών κομμάτων στην ομφαλοσκόπηση, θα μπορούσε και να αποδειχτεί εξαιρετικά σοφή κίνηση.

«Ναι, κάναμε λάθη και τα βάζω με τον εαυτό μου. Αλλά ξέρω πού θέλω να πάω», λέει σε κάθε ευκαιρία η υποψήφια καγκελάριος, αποδεικνύοντας ότι έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που οι ιδρυτές του κόμματος διαφήμιζαν τις ριζοσπαστικές τους απόψεις και τις αντισυστημικές τους διαθέσεις. Όπως έχει περάσει και πολύς καιρός από τότε που οι γονείς της, τη δεκαετία του '80, την έπαιρναν μαζί τους σε αντι-ΝΑΤΟϊκές διαδηλώσεις. Η ουσία του αγώνα των Πρασίνων ήταν τότε ακόμη η αντιπολίτευση. Για την Μπέρμποκ, ριζοσπαστική θα ήταν τώρα η εξουσία. Σήμερα, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι Γερμανοί που βλέπουν πλέον τους Πράσινους ως ένα σύγχρονο κόμμα που στηρίζει την Ευρώπη, τις γυναίκες και τους πρόσφυγες, παραμένοντας πιστό στις οικολογικές αρχές του.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ