ΚΟΣΜΟΣ

«Δύο μήνες στο σκοτάδι»: Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες των αμάχων που διέφυγαν από το Αζοφστάλ

«Δύο μήνες στο σκοτάδι»: Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες των αμάχων που διέφυγαν από το Αζοφστάλ
Γυναίκες περιμένουν σε ένα λεωφορείο εκκένωσης για να φύγουν από την πολιορκημένη πόλη-λιμάνι Μριούπολη Chris McGrath/Getty Images

Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες των ανθρώπων, οι οποίοι έπειτα από εβδομάδες κατά τις οποίες παρέμεναν παγιδευμένοι στον τελευταίο θύλακα αντίστασης στη Μαριούπολη, την πάλαι ποτέ σοβιετική βιομηχανία χάλυβα Αζοφστάλ, που συνεχίζει να βομβαρδίζεται ανηλεώς από τους Ρώσους, κατάφεραν να το εγκαταλείψουν κατά τη διάρκεια του σαββατοκύριακου.

Πλάνα και φωτογραφίες δείχνουν πολίτες να φτάνουν με λεωφορείο στην πόλη Μπεζιμένε που ελέγχεται από τη Ρωσία, περίπου 16 μίλια ανατολικά της πολιορκημένης ουκρανικής πόλης Μαριούπολη, σε μια συνοδεία ρωσικών αρμάτων μάχης με το γράμμα Z και οχημάτων των Ηνωμένων Εθνών.

Στις εικόνες που είδαν το φως της δημοσιότητας, φαίνονται γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι να βγαίνουν από λεωφορεία σε μια περιοχή όπου είναι στημένες λευκές σκηνές. Κουβαλάνε σε τσάντες τα λιγοστά υπάρχοντά τους. Ένας κρατά μια γάτα. Στρατιώτες, κουβαλώντας τουφέκια, περιπολούν την περιοχή.

«Δεν μπορείς να φανταστείς τι περάσαμε - τον τρόμο. Όταν το καταφύγιο άρχισε να τρέμει, με έπιανε υστερία», είπε στο Reuters η 37χρονη Νατάλια Ουσμάνοβα, υπάλληλος στο τεράστιο χαλυβουργείο Αζοφστάλ, η οποία κατάφερε να ξεφύγει. «Ήμουν τρομοκρατημένη. Μου φάνηκε ότι το εργοστάσιο είναι το πιο ασφαλές μέρος», θυμάται η ίδια.

Η Νατάλια εξήγησε ότι πέρασε εβδομάδες κρυμμένη στον λαβύρινθο των σοβιετικής εποχής αποθηκών κάτω από τις εγκαταστάσεις, το τελευταίο εναπομείναν καταφύγιο στην εμπόλεμη πόλη. Όπως είπε, προσπάθησε νωρίτερα να φύγει από τη Μαριούπολη από τους διαδρόμους εκκένωσης, αλλά δεν τα κατάφερε λόγω των ανηλεών βομβαρδισμών.

«Ο βομβαρδισμός ήταν τόσο δυνατός που συνέχιζε να χτυπάει κοντά μας. Στην έξοδο του καταφυγίου, στα πάνω σκαλοπάτια μπορούσε κανείς να αναπνεύσει. Φοβόμουν ακόμη και να βγω έξω και να αναπνεύσω καθαρό αέρα» είπε η υπάλληλος.

«Δεν μπορώ να το πιστέψω. Δύο μήνες σκοτάδι. Δεν βλέπαμε καθόλου το φως του ήλιου. Φοβηθήκαμε», τόνισε.

Περιγράφοντας την ανακούφισή της όταν εκείνη και ο άντρας της έφτασαν στο λεωφορείο εκκένωσης, σημείωσε: «Όταν ήμασταν στο λεωφορείο [εκκένωσης] είπα στον άντρα μου: «Βάσια, δεν θα χρειάζεται να πηγαίνω στην τουαλέτα με φακό και δεν θα χρειάζεται να χρησιμοποιώ τσάντα».

Όπως είπε, στην αρχή υπήρχαν περίπου 50 άτομα στο καταφύγιο και περίπου 40 στο γειτονικό. Σύμφωνα με τη Νατάλια, οι άνθρωποι πήγαν στο καταφύγιο με τη θέλησή τους «για να σωθούν». Αλλά καθώς άκουγαν τους βομβαρδισμούς να πλησιάζουν, τρόμαζαν περισσότερο και προσπαθούσαν να φύγουν από αυτό.

«Όταν οι οβίδες άρχισαν να προσγειώνονται εκεί, νόμιζα ότι η καρδιά μου θα σταματήσει. Ανησυχούσα τόσο πολύ ότι το καταφύγιο θα ισοπεδωθεί», πρόσθεσε.

Το Σαββατοκύριακο, τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεκάδες άμαχοι απομακρύνθηκαν από το εργοστάσιο και τη γύρω περιοχή από τον ΟΗΕ και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC). Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Κυριακή ότι περίπου 100 άνθρωποι διασώθηκαν από το Αζοφστάλ και κατευθύνθηκαν στη Ζαπορίζια και υπήρχαν ελπίδες ότι περισσότεροι θα μπορέσουν να φύγουν τη Δευτέρα.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι 46 άτομα έφυγαν από το ευρύτερο συγκρότημα του Αζοφστάλ το Σάββατο και ότι 80 άμαχοι «σώθηκαν» την Κυριακή, προτού μεταφερθούν στην αυτοανακηρυχθείσα Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ (DPR). Το υπουργείο είπε ότι ορισμένοι από αυτούς τους ανθρώπους «αποφάσισαν οικειοθελώς να παραμείνουν στη ΛΔΔ», η οποία ελέγχεται από αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία από το 2014.

Ενώ το υπουργείο υποστήριξε ότι οι άμαχοι που εκκενώθηκαν από το Αζοφστάλ οι οποίοι επιθυμούσαν να φύγουν για περιοχές που ελέγχονται από την Ουκρανία «παραδόθηκαν σε εκπροσώπους του ΟΗΕ και του ΔΕΕΣ», δεν είναι σαφές εάν δόθηκε σε όλους η επιλογή για το πού να πάνε στη συνέχεια.

Την ίδια ώρα, ένας βοηθός του δημάρχου της πόλης δήλωσε σήμερα ότι η Ρωσία ξανάρχισε σήμερα τον βομβαρδισμό του Αζοφστάλ στην Μαριούπολη, αμέσως μετά την αναχώρηση των λεωφορείων που μετέφεραν αμάχους από το εργοστάσιο.

«Χθες, αμέσως μετά την αναχώρηση των λεωφορείων από το Αζοφστάλ με τους αμάχους, ένας νέος βομβαρδισμός άρχισε αμέσως», δήλωσε στην ουκρανική τηλεόραση, ο Πέτρο Αντριουτσένκο, βοηθός του δημάρχου.

«Μπλόκο» στην εκκένωση αμάχων από την Μαριούπολη

Λεωφορεία που ήταν προγραμματισμένο να μεταφέρουν περισσότερους αμάχους για να απομακρυνθούν από την Μαριούπολη δεν έχουν φτάσει ακόμη στο συμφωνημένο σημείο παραλαβής, ανέφερε σήμερα το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, αντικρούοντας προηγούμενη αναφορά ότι αυτοί οι πολίτες είχαν εγκαταλείψει την κατεστραμμένη πόλη-λιμάνι στη νοτιοανατολική Ουκρανία.

Το δημοτικό συμβούλιο προέτρεψε τους εν λόγω πολίτες να παραμείνουν στη θέση τους. Δεν ήταν αμέσως σαφές τι προκάλεσε την καθυστέρηση.

Νωρίτερα, ο Πέτρο Αντριουσένκο, βοηθός του δημάρχου της Μαριούπολης, είχε πει ότι τα λεωφορεία είχαν φύγει από την Μαριούπολη, αλλά αργότερα ανήρτησε ένα μήνυμα που ανέφερε εμπόδια στην προγραμματισμένη απομάκρυνση αμάχων.

Οι εν λόγω άμαχοι πολίτες προέρχονται από την πόλη, όχι από το χαλυβουργείο Αζοφστάλ, από όπου τα Ηνωμένα Έθνη και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού έχουν οργανώσει οχηματοπομπές εκκένωσης.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ