Λι Τσιανγκ: Ο προσωπάρχης του προέδρου που έγινε πρωθυπουργός της Κίνας

Ειδικότερα, η επικράτηση του 63χρονου Τσιανγκ ως πρωθυπουργού της χώρας ήταν ήδη γνωστή από τον Οκτώβριο του 2022, καθώς το όνομά του ήταν δεύτερο κατά σειρά όταν ανακοινώθηκε η σύνθεση της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας στο 20ό συνέδριό του.

Ο Τσιάγνκ είναι ο πρώην επικεφαλής της τοπικής οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας στη Σαγκάη, τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και θα διαδεχθεί τον Λι Κετσιάνγκ, που αποσύρεται έπειτα από δυο πενταετείς θητείες μετά την αποπεράτωση των ετήσιων εργασιών του Εθνικού Λαϊκού Συνεδρίου, του κινεζικού κοινοβουλίου, τη Δευτέρα (13/3).

Να σημειωθεί πως, εκτός αυτού τη θέση του πρωθυπουργού διεκδίκησαν άλλοι δύο υποψήφιοι με περισσότερα προσόντα, ωστόσο, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ανέθεσε σε δικούς του ανθρώπους σε κομβικές θέσεις, κυρίως στη Διαρκή Επιτροπή, το κορυφαίο όργανο του κινεζικού μηχανισμού εξουσίας.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από το πλήγμα που δέχθηκε η δημοτικότητα του Τσιάνγκ λόγω της διαχείρισης του lockdown για δυο μήνες στη Σαγκάη. Οι 25 εκατομμύρια κάτοικοι της μεγαλούπολης της Κίνας αντιμετώπισαν τότε μεγάλες δυσκολίες στον εφοδιασμό με τρόφιμα και στην εξασφάλιση απαραίτητων ιατρικών υπηρεσιών.

«Αν χρειαζόταν κάποια απόδειξη πως η αφοσίωση υπερτερεί της αξιοκρατίας στην Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, ιδού, η προαγωγή του Λι Κετσιάνγκ», ανέφερε ο Ρίτσαρντ Μακγκρέγκορ, αναλυτής του ινστιτούτου Lowy στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας.

«Ο Λι είναι πιθανόν επαρκώς ικανός και μπορεί να αποδειχθεί καλός πρωθυπουργός, όμως είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς πώς έφθασε εδώ αν δεν γνωρίζει την εύνοια του Σι», πρόσθεσε.

Η εικόνα ενός ηγέτη που είναι εύκολο να πλησιάσεις

Ο Λι Τσιανγκ προβάλλει την εικόνα του ηγέτη που είναι εύκολο να τον πλησιάσεις, σύμφωνα με τον Χου Σουλί, ιδρυτή του οικονομικού μέσου ενημέρωσης Caixin, που τον χαρακτήριζε «διακριτικό και πραγματιστή» έπειτα από συνέντευξη που του είχε πάρει το 2013, όταν ήταν κυβερνήτης της επαρχίας Τζετζιάνγκ που βρίσκεται στα ανατολικά της χώρας.

Είναι «ιδιαίτερα προικισμένος στο να ακούει και να ενσωματώνει τις απόψεις των πάντων τη στιγμή της λήψης αποφάσεων», διαβεβαίωνε συνεργάτης του στη Τζετζιάνγκ σε κινεζικό μέσο ενημέρωσης το 2016.

Αν και δεν είναι ασυνήθιστο πρώην επικεφαλής της οργάνωσης του ΚΚΚ στη Σαγκάη να καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό, ο Λι Τσιανγκ δεν έχει καμιά εμπειρία σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, αντίθετα με σχεδόν όλους τους προκατόχους του.

Έχει πάντως άφθονη εμπειρία στην αυτοδιοίκηση, στις επαρχίες Τζετζιάνγκ και Τζιανγκσού.

Ο προσωπάρχης του Σι Τζινπίνγκ

Μάλλον ακόμη πιο αποφασιστικό στοιχείο είναι πως υπήρξε προσωπάρχης του Σι Τζινπίνγκ από το 2004 ως το 2007, όταν ο σημερινός αρχηγός του κράτους ήταν ακόμη γραμματέας της τοπικής οργάνωσης του ΚΚΚ στην επαρχία Τζετζιάνγκ (ανατολικά). Οι προαγωγές του έκτοτε, μάλλον ταχύτερα του αναμενόμενου, αντανακλούν την εμπιστοσύνη που του έχει ο νυν πρόεδρος.

Ο κινέζος πρωθυπουργός είναι επικεφαλής του συμβουλίου του κράτους, που συχνά περιγράφεται ως η κινεζική κυβέρνηση. Στα καθήκοντά του παραδοσιακά συμπεριλαμβάνεται η διαχείριση των καθημερινών υποθέσεων και της μακροοικονομικής πολιτικής.

Ο Λι Τσιανγκ έχει χαρακτηριστεί «ο τοπικός αξιωματούχος που προτιμούσαν πολλές επιχειρήσεις, αλλά διερωτάται κανείς αν τα προσόντα του είναι αυτά που θα άρμοζαν στη μακροοικονομική (διαχείριση) και στις πολιτικές ρύθμισης (που θα ασκεί) ως πρωθυπουργός», σημείωσε ο Νιλ Τόμας, ειδικός στην Κίνα του Eurasia Group.

Το μεγάλο στοίχημα της αύξησης του ΑΕΠ

Η Λι Τσιανγκ αναλαμβάνει τα καθήκοντά του την ώρα που η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο είναι αντιμέτωπη με επιβράδυνση, η οποία εν μέρει αποδίδεται στα τρία χρόνια της πολιτικής «zero COVID» για την αποτροπή της πανδημίας του νέου κορωνοϊού.

Αναμένεται, δε, να αναμετρηθεί με το νέο στόχο της αύξηση του ΑΕΠ στο 5% που έχει θέσει η κυβέρνηση για το 2023, επίπεδο που συγκαταλέγεται στα χαμηλότερα εδώ και δεκαετίες.

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ο διορισμός του κ. Λι θα επιτρέψει στον πρόεδρο να εφαρμόσει πιο συντηρητικό οικονομικό πρόγραμμα.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ, οικονομολόγος, είχε δει διάφορα σχέδια για μεταρρυθμίσεις να εμποδίζονται από τον Σι Τζινπίνγκ.

Ο Στιβ Τσανγκ, αναλυτής του ινστιτούτου SOAS China στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, σημειώνει ότι, παρότι ο Λι Τσιανγκ είναι πρόσωπο που χαίρει της εμπιστοσύνης του προέδρου, δεν θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις κατά μόνας.

Ασφαλώς «ο Σι Τζινπίνγκ θα δώσει στον Λι Tσιάνγκ μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών (από ό,τι στον Λι Κετσιάνγκ)», εκτιμά ο κ. Τσανγκ, «υπό τον όρο πως θα κάνει αυτό που θέλει εκείνος, χωρίς να ξεπερνά την καθορισμένη περίμετρο».