ΚΟΣΜΟΣ

Το «φιάσκο» στην Τουρκία και οι ειρωνικές εκατέρωθεν δηλώσεις - Νέα επίθεση Ζελένσκι στον Πούτιν

Το «φιάσκο» στην Τουρκία και οι ειρωνικές εκατέρωθεν δηλώσεις - Νέα επίθεση Ζελένσκι στον Πούτιν
Turkish Presidency via AP

«Η Ρωσία» δεν παίρνει τις ειρηνευτικές συνομιλίες σοβαρά» κατήγγειλε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σφοδρά ήταν τα «πυρά» που εξεπέλυσε κατά του Βλάντιμιρ Πούτιν λέγοντας ότι δεν έδειξε πολιτική βούληση όπως ο Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο εμφανίστηκε έτοιμος να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο αν το θέλει και εκείνος χωρίς όρους και προϋποθέσεις. 

Ο ίδιος στη συνέχεια επιβεβαίωσε ότι θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση ανάμεσα σε αντιπροσωπείες από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη.

Ζελένσκι: «Οι Ρώσοι δεν είναι σοβαροί – Στέλνουμε αντιπροσωπεία από σεβασμό σε Τραμπ και Ερντογάν»

Ο Ζελένσκι εξήγησε την απόφασή του να στείλει την αντιπροσωπεία ως εξής: «Παρά το σχετικά χαμηλό επίπεδο της ρωσικής αντιπροσωπείας, από σεβασμό προς τον πρόεδρο Τραμπ, από σεβασμό προς το υψηλό επίπεδο της τουρκικής αντιπροσωπείας και προς τον πρόεδρο Ερντογάν, εξακολουθούμε να θέλουμε να προσπαθήσουμε να κάνουμε τουλάχιστον τα πρώτα βήματα προς μια κατάπαυση του πυρός, γι' αυτό αποφάσισα να στείλω την αντιπροσωπεία μας στην Κωνσταντινούπολη τώρα», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, όπως είπε θα είναι ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ. Η εντολή της αποστολής, όπως είπε, είναι να συζητήσει την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός.

«Αν δεν υπάρξουν συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός, τότε ο πόλεμος δεν μπορεί να τερματιστεί» σημείωσε.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι δεν θα παραστεί στις συνομιλίες, τονίζοντας πως «δεν έχω κάτι να κάνω στην Κωνσταντινούπολη, εφόσον ο Πούτιν απουσιάζει».

«Δεν θέλει κατάπαυση του πυρός», τόνισε αναφερόμενος στον Ρώσο πρόεδρο, ενώ στη συνέχεια έπλεξε το εγκώμιο του Ντόναλντ Τραμπ λέγοντας ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι είναι έτοιμος να συμμετάσχει στις συνομιλίες - «επιδεικνύοντας καλή πολιτική βούληση».

«Αν μπορεί να επιτευχθεί σήμερα κατάπαυση του πυρός σε τεχνικό επίπεδο, τότε η συνάντηση με τον Πούτιν μπορεί να παραλειφθεί», τόνισε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος επισήμανε ακόμη ότι η Ουκρανία αναμένει από τις ΗΠΑ και την Τουρκία πληροφορίες για την ακριβή ώρα έναρξης της συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη.

Τι είπε ο Ερντογάν στον Ζελένσκι

Η τουρκική προεδρία ανακοίνωσε ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε στον Ζελένσκι πως η Τουρκία είναι έτοιμη να φιλοξενήσει τους ηγέτες της Ρωσίας και της Ουκρανίας για απευθείας συνομιλίες, μόλις και οι δύο πλευρές δηλώσουν ότι είναι έτοιμες.

Επίση ο Ερντογάν δήλωσε στον Ουκρανό ομόλογό του, κατά τη συνάντησή τους στην Αγκυρα, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να τερματιστεί μέσω απευθείας διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών.

Τα βλέμματα στην Κωνσταντινούπολη

Αυτό σημαίνει ότι τα βλέμματα στρέφονται στην Κωνσταντινούπολη και στις ειρηνευτικές διπραγματεύσεις ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία που κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα ξεκινήσουν και ποιοι τελικά θα δώσουν το «παρών».

Αν και σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντιπροσωπείες των δύο χωρών έχουν ήδη φτάσει στη χώρα δεν έχει προγραμματιστεί ακόμα κάποια συνάντηση. Μάλιστα η ουκρανική αντιπροσωπεία είναι στην Άγκυρα και όχι στην Κωνσταντινούπολη, όπου νωρίτερα συναντήθηκε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας και στενός συνεργάτης του Πούτιν, Βλαντίμιρ Μεντίνσκι φέρεται να δήλωσε στο κανάλι του στο Telegram ότι έφτασε στην Κωνσταντινούπολη καθώς είναι «έτοιμος για σοβαρή και επαγγελματική δουλειά».

«Είμαστε έτοιμοι για συζητήσεις, για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων της Κωνσταντινούπολης- είμαστε προετοιμασμένοι για πιθανούς συμβιβασμούς», δήλωσε ο Μεντίνσκι, αναφερόμενος στις τελευταίες γνωστές απευθείας συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη την άνοιξη του 2022.

Οι συνομιλίες αυτές κατέρρευσαν αφού η Ρωσία απαίτησε αυτό που οι παρατηρητές είπαν ότι ισοδυναμεί με συνθηκολόγηση της Ουκρανίας.

Γεγονός είναι πάντως ότι οι δύο πλευρές προσέρχονται στην Τουρκία με διαφορετικές σκοπιμότητες.

Οι καυστικές δηλώσεις του Ρώσου πρέσβη

Ο πρεσβευτής της Ρωσίας, Ρόντιον Μιρόσνικ, δήλωσε μόλις ότι το Κίεβο θέλει να συζητήσει μόνο μια κατάπαυση του πυρός, αλλά αυτό είναι «ασύμβατο με την προσέγγιση της Μόσχας».

Ο ίδιος μάλιστα έσπευσε να αμφισβητήσει την ικανότητα της ουκρανικής αντιπροσωπείας να κάνει διαπραγμάτευση

«Δεν βλέπω κανέναν πολιτικό, διπλωμάτη ή διαπραγματευτή στην ουκρανική αντιπροσωπεία που να έχει προηγούμενη εμπειρία στη διευθέτηση πολιτικών ζητημάτων», είπε.

Ο Μιρόσνικ πρόσθεσε ότι ορισμένοι από τους Ουκρανούς αντιπροσώπους στην Κωνσταντινούπολη έχουν μάλλον «αμφίβολο υπόβαθρο».

«Στο τέλος της ημέρας, αυτή είναι η επιλογή της Ουκρανίας. Η σύνθεση της ουκρανικής αντιπροσωπείας είναι μάλλον περίεργη, αλλά προφανώς αντανακλά την ιδεολογία της Ουκρανίας», δήλωσε ο Ρώσος διπλωμάτης.

Η θέση της Ρωσίας

Η θέση της Ρωσίας σχετικά με μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία έχει αλλάξει για να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στα μέτωπα όπου η Ρωσία έχει προελάσει, δήλωσε με τη σειρά της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.

Ερωτηθείσα από το Reuters αν η θέση της Ρωσίας έχει αλλάξει από τον Ιούνιο του 2024, όταν ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει επίσημα τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά της από το σύνολο του εδάφους τεσσάρων ουκρανικών περιοχών που διεκδικεί η Ρωσία, η Ζαχάροβα είπε: «Ναι, υπάρχουν αυτές οι αλλαγές στη ρωσική θέση».

«Αυτές οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται από τις αλλαγές επί του πεδίου», δήλωσε η ίδια.

Η Ζαχάροβα επικαλέστηκε τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος το 2024 δήλωσε ότι η Ουκρανία συρρικνώνεται εδαφικά κάθε φορά που απομακρύνεται από τις συνομιλίες με τη Ρωσία.

Η Ζαχάροβα δήλωσε ότι η Μόσχα είναι ευγνώμων στην Κίνα και τη Βραζιλία για την επιδίωξη μιας πολιτικής και διπλωματικής διευθέτησης.

Σχετικά με τις πιθανές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, η Ζαχάροβα δήλωσε: «Όσον αφορά την ουκρανική πλευρά: πόσο έτοιμη είναι; Για ποιο πράγμα είναι έτοιμη; Νομίζω, αυτό θα φανεί, μεταξύ άλλων και σήμερα στην Κωνσταντινούπολη».

Κλίμα έντασης ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα

Το κλίμα ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα είναι εκρηκτικό. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε τον Ζελένσκι «αξιολύπητο» επειδή απαίτησε να έρθει ο Πούτιν «αυτοπροσώπως».

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε «διακοσμητική» την αντιπροσωπεία της Μόσχας και αμφισβήτησε την «ικανότητα λήψης αποφάσεων», για να πάρει σκληρή απάντηση από την εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. Σε δηλώσεις της χαρακτήρισε «κλόουν» και «αποτυχημένο» τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετά τις επικρίσεις του για τη ρωσική αντιπροσωπεία που έχει σταλεί στην Τουρκία.

«Ποιος χρησιμοποίησε τη λέξη διακοσμητική; Ένας κλόουν; Ένας αποτυχημένος; Ένα άτομο χωρίς καμία εκπαίδευση», σχολίασε η Ζαχάροβα κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης των δημοσιογράφων, λίγο μετά τις δηλώσεις Ζελένσκι.

Τραμπ: «Δεν θα γίνει τίποτα αν δεν συναντηθώ με τον Πούτιν»

Η συνάντηση αν και όποτε γίνει θα έρθει στον απόηχο της δήλωσης Τραμπ ότι «τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί μέχρι να συναντηθούμε με τον Πούτιν, εντάξει; Και προφανώς δεν πρόκειται να πάει. Είχε σκοπό να το κάνει, αλλά εφόσον δεν θα πάω ούτε εγώ γιατί να το κάνει;», σχολίασε χαρακτηριστικά και συνέχισε:

«Θα πρέπει να βρούμε λύση επειδή πάρα πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους στο Air Force One καθώς προσγειωνόταν στο Άμπου Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι δεν ήταν απογοητευμένος που η ρωσική αντιπροσωπεία που στάλθηκε στην Τουρκία την Πέμπτη για συνομιλίες υψηλού επιπέδου με την Ουκρανία δεν περιλάμβανε τον Πούτιν: «Δεν είμαι απογοητευμένος από τίποτα».

Οι πιέσεις για πάντως για πρόοδο είναι ισχυρές από τις ΗΠΑ αλλά και την Τουρκία. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ξεκαθάρισε κατά την άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια ότι η Ουάσινγκτον περιμένει να υπάρξει πρόοδος.

Στο ίδιο πνεύμα και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία πρέπει να «συμβιβαστούν», προκειμένου να επιτευχθεί ειρήνη.

«Εάν οι θέσεις των μερών εναρμονιστούν και εδραιωθεί η εμπιστοσύνη, θα έχει γίνει ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την ειρήνη. Έχουμε αρκετούς λόγους να είμαστε αισιόδοξοι», δήλωσε.