Όλη η ζωή στη Γη προέρχεται από έναν μόνο πρόγονο – και είναι πολύ παλαιότερη από ό,τι πιστεύαμε

Πρόκειται για έναν προκαρυώτη (μονοκύτταρο οργανισμό του οποίου το κύτταρο στερείται πυρήνα και άλλα οργανίδια συνδεδεμένα με μεμβράνη), από τον οποίο κατάγονται όλα τα έμβια όντα — από τα μικρότερα βακτήρια έως τις τεράστιες γαλάζιες φάλαινες.

Αν και η λεγόμενη Κάμβρια έκρηξη, πριν από περίπου 530 εκατομμύρια χρόνια, έδωσε το έναυσμα για την εμφάνιση σύνθετων μορφών ζωής, η ιστορία της ζωής στη Γη εκτείνεται πολύ βαθύτερα στον χρόνο, αναφέρει το Popular Mechanics. Για χρόνια, οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι ο LUCA (ας τον λέμε έτσι, είναι πιο πρακτικό από το ΤΠΚΠ) εμφανίστηκε πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή μόλις 600 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του πλανήτη.

200 εκατ. χρόνια παλαιότερος

Ωστόσο, μια νέα μελέτη από διεθνή ομάδα επιστημόνων που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Ecology & Evolution μετατοπίζει αυτό το χρονοδιάγραμμα ακόμη πιο πίσω, στα 4,2 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Παράλληλα, αποκαλύπτει εντυπωσιακές λεπτομέρειες για το πώς μπορεί να ήταν η ζωή του LUCA.

«Η κατανόηση του LUCA είναι καθοριστική για την κατανόηση της πρώιμης εξέλιξης της ζωής στη Γη. Ήταν ο LUCA ένας απλός ή σύνθετος οργανισμός; Σε τι είδους περιβάλλον ζούσε και πότε;», αναφέρεται στη μελέτη.

Για να προσδιορίσουν με ακρίβεια τον χρόνο εμφάνισής του, οι επιστήμονες ακολούθησαν μια αντίστροφη προσέγγιση. Συγκρίνοντας γονίδια σύγχρονων ειδών και καταγράφοντας τις μεταλλάξεις που έχουν συσσωρευτεί από την εποχή του κοινού τους προγόνου, υπολόγισαν ότι ο LUCA υπήρχε ήδη περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία της Γης. Αυτό τον τοποθετεί στην καρδιά του Αδαίου (ή Καταρχαιοζωικού) μεγαιώνα, της πιο ακραίας και αφιλόξενης γεωλογικής περιόδου του πλανήτη.

Η ομάδα δεν περιορίστηκε στον προσδιορισμό της ηλικίας. Ανασυνθέτοντας τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά σύγχρονων οργανισμών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, παρότι ο LUCA ήταν ένας απλός προκαρυώτης, πιθανότατα διέθετε ήδη ένα στοιχειώδες ανοσοποιητικό σύστημα, γεγονός που υποδηλώνει ότι αντιμετώπιζε πρωτογενείς ιούς.

«Είναι σαφές ότι ο LUCA εκμεταλλευόταν και ταυτόχρονα άλλαζε το περιβάλλον του, αλλά είναι απίθανο να ζούσε μόνος», σημειώνει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Τιμ Λέντον από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ. «Τα απόβλητά του θα ήταν τροφή για άλλα μικρόβια, όπως τα μεθανιογόνα, που θα συνέβαλαν στη δημιουργία ενός πρώιμου οικοσυστήματος ανακύκλωσης».

Παρότι ο LUCA είναι ο παλαιότερος κοινός πρόγονος που γνωρίζουμε, οι επιστήμονες εξακολουθούν να αγνοούν πώς ακριβώς εξελίχθηκε η ζωή από τις απαρχές της έως τις πρώιμες μικροβιακές κοινότητες στις οποίες ανήκε ο LUCA. Μελλοντικές έρευνες καλούνται να εμβαθύνουν σε αυτή την αρχέγονη ιστορία και να αποκαλύψουν ακριβώς πώς δημιουργηθήκαμε εμείς και κάθε ζωντανός οργανισμός.