Ο Πούτιν «παρών» αν και απών: Τι (δεν) μάθαμε από τη συνάντηση Τραμπ - Ζελένσκι για την Ουκρανία

Ο πόλεμος είτε τελειώνει είτε συνεχίζεται επ' αόριστον

Ο Τραμπ, αφού έσφιξε το χέρι του Ζελένσκι στα σκαλιά του Μαρ α Λάγκο, δήλωσε ότι δεν είχε καμία προθεσμία κατά νου για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ωστόσο, φάνηκε επίσης να υπονοεί ότι τώρα - με εντατικές συνομιλίες σε εξέλιξη με επικεφαλής τον απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του Τζάρεντ Κούσνερ - ότι ήταν η πιο ώριμη συγκυρία για να τερματίσει επιτέλους τον σχεδόν τετραετή πόλεμο, όπως αναφέρει το CNNi.

«Νομίζω ότι βρισκόμαστε στα τελικά στάδια των συνομιλιών και θα δούμε», είπε ο Τραμπ.

Για να προσθέσει με νόημα. «Είτε θα τελειώσει είτε θα συνεχιστεί για πολύ καιρό και εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι θα σκοτωθούν».

Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι εμφανώς απογοητευμένος από τον ρυθμό των ειρηνευτικών συνομιλιών κατηγορώντας τον Ζελένσκι και κάποιες φορές και τον Πούτιν για την αδυναμία τερματισμού της σύγκρουσης.

Έχοντας δηλώσει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024 ότι θα μπορούσε να λήξει τον πόλεμο μέσα σε μια μέρα από την ανάληψη των καθηκόντων του, τώρα λέει ότι είναι πιο δύσκολο από ό,τι φανταζόταν. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει τη θερμή προσωπική σχέση με τον Πούτιν.

Τα «αγκάθια»

Η συνάντηση της Κυριακής, η οποία ολοκληρώθηκε χωρίς καμία σημαντική ανακοίνωση, έφερε στο προσκήνιο και τις δυσκολίες.

«Υπάρχουν ένα ή δύο πολύ ακανθώδη ζητήματα, πολύ δύσκολα ζητήματα, αλλά νομίζω ότι τα πάμε πολύ καλά», δήλωσε ο Τραμπ μετά τη συνάντηση. «Έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο σήμερα, αλλά στην πραγματικότητα την έχουμε καταφέρει τον τελευταίο μήνα. Δεν πρόκειται για μια συμφωνία μιας ημέρας, είναι πολύ περίπλοκο θέμα», πρόσθεσε.

Ο ίδιος μάλιστα έδωσε τον χρονικό ορίζοντα για το πότε θα μπορούσε να είναι σαφές εάν η ειρήνη είναι εφικτή.

«Είναι πιθανό να μην συμβεί», είπε. «Σε λίγες εβδομάδες, θα το μάθουμε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο», σημείωσε.

Ο Πούτιν απουσίαζε, αλλά ήταν «παρών»

Η φυσική απουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν από τις συνομιλίες της Κυριακής δεν σήμαινε ότι η παρουσία του δεν έγινε αισθητή. Ο Τραμπ μίλησε με τον Ρώσο ηγέτη για περισσότερο από μία ώρα πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες με τον Ζελένσκι, σε μια τηλεφωνική κλήση που το Κρεμλίνο αποκάλυψε ότι ζήτησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Ο Τραμπ πρόσθεσε επίσης ότι θα μιλήσει ξανά με τον Πούτιν μετά τη συνάντησή του με τον Ζελένσκι.

Είναι ένα μοτίβο που έχει ενοχλήσει τους συμμάχους της Ουκρανίας στο παρελθόν: Πριν από τη συνάντηση με τον Ζελένσκι, ο Τραμπ ακούει την άποψη του Πούτιν και η επακόλουθη συνάντηση δεν έχει καλή κατάληξη. Αυτή η ακολουθία διαδραματίστηκε τον Οκτώβριο, όταν - μετά από μια κλήση με τον Πούτιν - ο Τραμπ αρνήθηκε να παράσχει στην Ουκρανία νέους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, αφού προηγουμένως είχε εμφανιστεί ανοιχτός στην ιδέα.

Αυτή τη φορά, η συνομιλία του Τραμπ με τον Πούτιν δεν οδήγησε σε μια συνάντηση με αρνητικό πρόσημο. Αλλά ο Τραμπ επαίνεσε τον Πούτιν σε έναν τομέα. Στο πώς χειρίστηκε το πυρηνικό εργοστάσιο Ζαπορίζια, ένα βασικό σημείο τριβής στις διαπραγματεύσεις.

«Ο πρόεδρος Πούτιν εργάζεται στην πραγματικότητα με την Ουκρανία για να το ανοίξει», είπε χαρακτηριστικά ο Τραμπ. «Είναι ένα μεγάλο βήμα, όταν δεν βομβαρδίζει αυτό το εργοστάσιο» υπογράμμισε.

Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ακόμη ότι εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο Ρώσος ομόλογος του αντιμετωπίζει με σοβαρότητα το θέμα της ειρήνης στην Ουκρανία. «Θέλει να τη δει να συμβαίνει. Θέλει να τη δει», είπε. «Μου το είπε πολύ έντονα, τον πιστεύω», τόνισε.

Το τελευταίο 10%

Πριν από τη συνάντηση ο Ζελένσκι δήλωσε ότι το 90% των όρων του ειρηνευτικού σχεδίου είχε συμφωνηθεί, επαναλαμβάνοντας ένα ποσοστό που έχουν χρησιμοποιήσει και Αμερικανοί αξιωματούχοι. Ο Ουκρανός πρόεδρος χρησιμοποίησε το ίδιο ποσοστό και στη συνέχεια, αν και ο Τραμπ είπε ότι δεν του άρεσε να χρησιμοποιεί ποσοστά.

Ωστόσο, το υπόλοιπο 10% είναι αυτό που έχει αποδειχθεί τόσο δύσκολο να επιλυθεί, ένα γεγονός στο οποίο ο Ζελένσκι φάνηκε να υπαινίσσεται στις δηλώσεις του.

Τα κύρια σημεία τριβής περιλαμβάνουν την τύχη του πυρηνικού εργοστασίου και τα ζητήματα παραχώρησης γης.

Ο Τραμπ πιστεύει ότι ήταν καλύτερο να γίνουν οι παραχωρήσεις γης τώρα. «Μέρος αυτής της γης έχει καταληφθεί. Μέρος αυτής της γης μπορεί να είναι διαθέσιμο προς κατάληψη, αλλά μπορεί να καταληφθεί κατά την επόμενη περίοδο αρκετών μηνών», είπε. «Και είναι καλύτερα να κάνετε μια συμφωνία τώρα;», διερωτήθηκε.

Πριν από τη συνάντηση ο Ουκρανός πρόεδρος είχε δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να θέσει οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία σε δημοψήφισμα. Αυτό γιατί το σύνταγμα της Ουκρανίας απαιτεί να τίθενται σε ψηφοφορία τυχόν αλλαγές στα εθνικά της σύνορα. Έβαλε, όμως, ως όρο να υπάρξει εκεχειρία.

Η Ρωσία, ωστόσο, η οποία εξαπέλυσε νέο μπαράζ επιθέσεων με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία πριν από τις συνομιλίες της Κυριακής, αρνήθηκε οποιαδήποτε συζήτηση για κατάπαυση του πυρός.

Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Τραμπ με τον Πούτιν, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι μια προσωρινή εκεχειρία θα παρατείνει μόνο τη σύγκρουση στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον βοηθό του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «δεδομένης της κατάστασης στην πρώτη γραμμή», η Ουκρανία θα πρέπει σύντομα να αποφασίσει τι θα κάνει με την ανατολική περιοχή Ντονμπάς, το έδαφος που ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι θέλει να περάσει στα χέρια της Ρωσίας.

Μια περίπλοκη σχέση

Από την πρώτη, καταστροφική συνάντησή τους τον Φεβρουάριο, κάθε συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι παρακολουθείται στενά για τον τόνο και την έκτασή της. Σε καμία από τις συνομιλίες που ακολούθησαν το κλίμα δεν ήταν τόσο τεταμένο αν και ορισμένες έχουν περιγραφεί ως δύσκολες πίσω από κλειστές πόρτες.

Ο Τραμπ κατά την υποδοχή του Ζελένσκι στο Μαρ α Λάγκο έπλεξε το εγκώμιο του Ουκρανού προέδρου.

«Αυτός ο κύριος έχει εργαστεί πολύ σκληρά και είναι πολύ γενναίος, και ο λαός του είναι πολύ γενναίος», είπε.

Ενδιαφέρον έχει ότι ο Ζελένσκι ξεκίνησε και ολοκλήρωσε τις παρατηρήσεις του λέγοντας ευχαριστώ στον Τραμπ, κάτι αξιοσημείωτο δεδομένου ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς τον επέπληξαν τον Φεβρουάριο επειδή δεν ήταν ευγνώμων στους Αμερικανούς ηγέτες για τον ρόλο τους στη διαμεσολάβηση.

Η επιλογή του Μαρ α Λάγκο δεν είναι τυχαία. Ο Τραμπ έχει χρησιμοποιήσει το θέρετρο στο παρελθόν για να καλλιεργήσει πιο προσωπικές σχέσεις με τους παγκόσμιους ομολόγους του, συμπεριλαμβανομένου του Κινέζικου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ και του εκλιπόντος Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε.

Αναμφίβολα το σκηνικό παρείχε ένα λιγότερο επίσημο σκηνικό από το Οβάλ Γραφείο ή την αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου του Λευκού Οίκου.

«Μπήκε μέσα και είπε: "Αυτό το μέρος είναι πανέμορφο"», αποκάλυψε ο Τραμπ στο τέλος της συνάντησης. «Δεν νομίζω ότι θέλει να πάει πια στον Λευκό Οίκο», κατέληξε χαριτολογώντας ο Αμερικανός πρόεδρος.