ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Θέμα διαπραγματεύσεων Ελλάδας-Τουρκίας έθεσε ο Μπορέλ στην Άγκυρα

Θέμα διαπραγματεύσεων Ελλάδας-Τουρκίας έθεσε ο Μπορέλ στην Άγκυρα
AP Photo/Michael Sohn, pool

Το σύνολο των τουρκικών απαιτήσεων, με μία γλώσσα που χαρακτηρίζεται κάθε τι άλλο παρά διπλωματική, ξεδίπλωσε στον ύπατο εκπρόσωπο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κατά τη συνάντηση που είχαν στην Άγκυρα

Στη συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε της συνάντησης, ο Τούρκος υπουργός ήταν ιδιαίτερα έντονος στη διατύπωση των τουρκικών απαιτήσεων, με τον Ευρωπαίο αξιωματούχο να τον παρακολουθεί, κρατώντας ο ίδιος χαμηλούς τόνους.

Ο Τούρκος υπουργός, αναφερόμενος στις σχέσεις της χώρας του με την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και τη Γαλλία, απείλησε ότι εάν η ΕΕ δεν ικανοποιήσει τα τουρκικά αιτήματα τότε «κι εμείς θα κάνουμε χωρίς δισταγμό τα δικά μας βήματα» και σε αυτήν την περίπτωση, όπως είπε, «μην κατηγορήσετε την Τουρκία ότι απειλεί».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας τόνισε την ανάγκη για αποφυγή μονομερών ενεργειών και επίλυση των προβλημάτων της Τουρκίας με την ΕΕ και με τις χώρες μέλη που είναι γείτονες της, δηλαδή, την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία.

Όπως διευκρίνισε, συζητήθηκε το θέμα της έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Ο κ. Μπορέλ είπε ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις απέχουν πολύ από το να μπορούν να χαρακτηριστούν ιδανικές.

Ερωτηθείς για αυτή την τοποθέτηση του Ευρωπαίου αξιωματούχου ο κ. Τσαβούσογλου επέρριψε τις ευθύνες στην πλευρά της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι οι Βρυξέλλες συνδέουν τεχνικής φύσεως θέματα με πολιτικά.

«Εάν αντιμετωπίζουμε τεχνικά και πολιτικά ζητήματα ως προϋπόθεση, δεν μπορούμε να κάνουμε καμία πρόοδο. Ο στόχος μας να τερματιστούν οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ ή να αναπτυχθούν; Ναι, (όλα τα ζητήματα) είναι αλληλοσυνδεόμενα, αλλά αν συνδέσουμε τα ζητήματα μεταξύ τους, δεν μπορούμε να κάνουμε κανένα βήμα. Όλα τα προβλήματα γίνονται βαθύτερα», ανέφερε.

Δίνοντας ένα παράδειγμα για να ενισχύσει τη θέση του, ο Τούρκος υπουργός ισχυρίστηκε ότι κακώς η ΕΕ συνέδεσε το θέμα της διεύρυνσης και άρα της ένταξης της Τουρκίας με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το αποσύνδεσε από εκείνη των Δυτικών Βαλκανίων. Κατηγόρησε ακόμη την ΕΕ ότι συνέδεσε το μεταναστευτικό με τις εξελίξεις στη Μεσόγειο και στο σημείο αυτό ξεκίνησε την επίθεση κατά της Ελλάδας.

«Η ΕΕ δεν πρέπει να έρχεται σε αντίθεση με τις αξίες της. Τι λέει η ΕΕ; Η Ελλάδα προστατεύει τα σύνορά μας. Λέει ότι έχει δίκιο αν σκοτώνει ανθρώπους ή βυθίζει τις βάρκες τους». Υποστήριξε δε ότι τα σύνορα της ΕΕ ξεκινούν από το Ιράν και τη Συρία στο Νότο. «Ξεκινά από τα νότια και ανατολικά σύνορα της Τουρκίας».

Με έναν λόγο αρκετά έντονο, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών συνέχισε: «Λέτε ας επανεξετάσουμε το μεταναστευτικό. Αλλά για να υπάρξει πρόοδος πρέπει να ικανοποιήσετε τις απαιτήσεις των Ελληνοκυπρίων. Τι σχέση έχουν; Τότε να βάλουμε και εμείς προϋποθέσεις. Αυτό είναι ένα κοινό πρόβλημα. Είναι απαραίτητο να βρούμε μια λύση μαζί. Όταν συνδέεται αυτά τα δύο ζητήματα, τότε θα υπάρξει αδιέξοδο. Δεν θα μπορέσουμε να βρούμε μια λύση. Τότε μην κατηγορείτε την Τουρκία ότι σας απειλεί, ότι απειλεί τους μετανάστες. Ας μιλήσουμε ανοικτά, αυτά δεν είναι απειλές. Οι Ελληνοκύπριοι έγιναν μέλη κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Μην αφήσετε δύο χώρες να κρατούν σε ομηρεία τα πάντα. Αυτό είναι που θέλω να πω. Νομίζω ότι έχουμε μια πολύ δίκαιη προσέγγιση. Αλλά σε όλα τα ζητήματα, εάν τους αφήσετε να σας κρατήσουν όμηρους, δεν θα φταίμε εμείς. Τότε μην μας κατηγορήσετε, μην πείτε ότι η Τουρκία μας απειλεί. Μην πάρετε αποφάσεις κατά της Τουρκίας. Τότε και εμείς θα κάνουμε τα βήματά μας χωρίς δισταγμό».

Αναφερόμενος στο μεταναστευτικό είπε ότι «υπάρχουν μόνο οι ευθύνες που πρέπει να εκπληρώσει η Τουρκία», τις οποίες, όπως ανέφερε η Τουρκία έχει εκπληρώσει, όχι όμως και η ΕΕ.

Για το θέμα των πετρελαϊκών ερευνών στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, ο κ. Τσαβούσογλου επανέλαβε την τουρκική θέση ότι «κύρια πηγή του προβλήματος είναι οι μονομερείς σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις που ξεκίνησε η ελληνοκυπριακή πλευρά, χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψη της τις προειδοποιήσεις της ”ΤΔΒΚ” και των Τουρκοκυπρίων, αγνοώντας -όπως είπε- τα δικαιώματα του “τουρκοκυπριακόυ λαού”».

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι το θέμα έχει δύο πτυχές. «Η (τουρκική εταιρεία πετρελαίων) TPAO κάνει γεωτρήσεις στην περιοχή., κατόπιν αιτήματος της “ ΤΔΒΚ ”. Τα δικαιώματα της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου” και των Τουρκοκυπρίων πρέπει να είναι εγγυημένα, ώστε να μπορούμε να δείξουμε ευελιξία στο σημείο αυτό» ανέφερε και συνέχισε λέγοντας: «Πρέπει να γίνει κατανομή των εσόδων. Δεν είναι ανάγκη να γίνει αυτό με απ’ ευθείας συμφωνία και μεταξύ των δύο πλευρών. Μπορεί να υπάρξει ένας μηχανισμός της ΕΕ. Αυτή η απαίτηση είναι δίκαιη. […] Η ΕΕ πρέπει να είναι συμβαλλόμενο μέρος στη λύση. Είμαστε έτοιμοι για συνεργασία και διάλογο. Στο παρελθόν, είχαμε λάβει αποφάσεις στο Αιγαίο μέσω διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα. Η Ανατολική Μεσόγειος είναι η κοινή θάλασσα όλων μας, όλοι πρέπει να μοιραστούμε τον πλούτο της. Η Ελλάδα και άλλες χώρες υπέγραψαν μεταξύ τους συμφωνίες αποκλείοντας την Τουρκία. Θέλησαν να μας εγκλωβίσουν σε έναν περιορισμένο χώρο πιο στενό ακόμη και από τα χωρικά μας ύδατα. Επειδή δεν ελήφθησαν υπ’ όψη οι προειδοποιήσεις μας, πήραμε τις δικές μας πρωτοβουλίες. Μετά από αυτό, είπαμε ότι μπορούμε να δείξουμε ευελιξία σε ορισμένα ζητήματα, ώστε να μην αυξήσουμε την ένταση. Ο πρόεδρος μας (Ρ.Τ. Ερντογάν) είπε αυτοπροσώπως στον Μητσοτάκη, στην τελευταία τους συνάντηση ότι θέλουμε τη συνέχιση του διαλόγου».

Έναρξη διαπραγματεύσεων Τουρκίας - Ελλάδας ζητά ο Μπορέλ

Από την πλευρά του, ο Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε ότι βρίσκεται στην Άγκυρα ακριβώς για να συμβάλει στην μείωση της έντασης. Όπως είπε, «υπάρχουν ορισμένες διαφωνίες μεταξύ γειτονικών χωρών: η υφαλοκρηπίδα και σε σχέση με τα χωρικά ύδατα. Είναι μεγάλη διαφωνία αυτή τη στιγμή. Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία όμως είναι μέλος της ΕΕ. Πρέπει επίσης να υπάρξει μια λύση που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Μιλήσαμε γι 'αυτό. Την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας».

«Κατ’ αρχάς, σχετικά με την κατανομή των εσόδων των υδρογονανθράκων στο νησί της Κύπρου, η ΕΕ θα προσπαθήσει να βοηθήσει όπου είναι δυνατόν. Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι μέλη της ΕΕ. Ως προς αυτό, το Συμβούλιο της ΕΕ έχει ήδη λάβει μια συγκεκριμένη θέση. Θα το συζητήσουμε και στην επόμενη συνάντηση» προσέθεσε.

Ο κ. Μπορέλ επισήμανε ότι η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016 για το Προσφυγικό δεν αφορά μόνο την οικονομική βοήθεια, αλλά κάτι ευρύτερο. Πολλά από τα συμφωνηθέντα δεν εφαρμόστηκαν, δήλωσε, «γιατί αυτά τα τέσσερα χρόνια υπήρξε ένα σύνολο διαφωνιών μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Έτσι φτάσαμε στην σημερινή κατάσταση».

Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για της Εξωτερική Πολιτική επισήμανε την ανάγκη αναθεώρησης της Κοινής Δήλωσης.

Απαριθμώντας τα θέματα που τίθενται στις σχέσεις ΕΕ Τουρκίας, ανέφερε την τελωνειακή ένωση, την άρση των θεωρήσεων στους Τούρκους πολίτες, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία και τη Λιβύη, τονίζοντας ότι η Τουρκία είναι ένας ισχυρός παίκτης στην περιοχή και η ΕΕ, ως μέρος αυτής της περίπλοκης σχέσης, πρέπει να επικαιροποιήσει τη συμφωνία. «Η σχέση μας με την Τουρκία έχει γίνει το πιο σημαντικό ζήτημα όσον αφορά την εξωτερική πολιτική της ΕΕ» τόνισε.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ