Πώς επηρεάζει την εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ η κόντρα της ΕΕ με τους τεχνολογικούς κολοσσούς

Είναι χαρακτηριστικό ότι το θέμα του ρυθμιστικού πλαισίου στην ΕΕ για τις ψηφιακές υπηρεσίες –το αποκαλούμενο Digital Services Act (DSA)- ήταν ένας από τους βασικούς λόγους, σύμφωνα με αρκετά δημοσιεύματα στις αρχές της εβδομάδας της καθυστέρησης στην κοινή ανακοίνωση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ηνωμένων Πολιτειών για το συγκεκριμένο θέμα.

Ο λόγος είναι πολύ απλός: οι τεχνολογικοί κολοσσοί από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού υποστηρίζουν ότι το DSA ότι περιορίζει την ελευθερία του λόγου και επιβαρύνει οικονομικά τις μεγάλες και δημοφιλείς πλατφόρμες με επιπλέον έξοδα.

Σημειώνεται ότι το DSA ουσιαστικά επιδιώκει ουσιαστικά να περιορίσει τα φαινόμενα παραπληροφόρησης και ψευδών ειδήσεων στις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες αλλά και να θέσει κάποια όρια στον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Meta και η Google διαχειρίζονται τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.

Η ευρωπαϊκή αυστηρή πολιτική

Για την ΕΕ, η χαλάρωση του κανονιστικού πλαισίου φέρεται να αποτελεί κάτι που δεν θέλει να κάνει. Γενικότερα, η Ευρώπη έχει ακολουθήσει μία πολύ πιο αυστηρή πολιτική απέναντι στις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες, επιδιώκοντας να θέσει περιορισμούς και να προστατεύσει τα προσωπικά δεδομένων των πολιτών.

Το παράδειγμα του GDPR είναι σχετικά πρόσφατο, όπως και οι κόντρες της ΕΕ με τους αμερικανικούς κολοσσούς στους οποίους έχουν επιβληθεί τεράστια πρόστιμα για διάφορους λόγους. Και αυτό είναι κάτι που επίσης έχει δημιουργήσει επιπλέον πίεση από την πλευρά των τεχνολογικών κολοσσών που προφανώς θέλουν να αντιμετωπίζονται στη Γηραιά Ήπειρο όπως και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου το κανονιστικό πλαίσιο είναι εξαιρετικά χαλαρό.

Τι λέει η κοινή ανακοίνωση

Το θέμα του DSA ήταν αρκετά ψηλά μεν στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων αλλά δεν ήταν δυνατόν να καθυστερήσει άλλο την κοινή ανακοίνωση. Και το σχετικό κείμενο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ανοικτό σε πολλές ερμηνείες καθώς δεν υπάρχει σαφή αναφορά στο DSA αλλά μόνο ότι «οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύονται να αντιμετωπίσουν άδικους περιορισμούς όσον αφορά στο ψηφιακό εμπόριο». Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι θα το ξαναδούν το θέμα εν ευθέτω χρόνω.

Όμως, υπάρχει μία ενδιαφέρουσα προσθήκη: ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει ότι δεν θα υιοθετήσει ή διατηρήσει τέλη για τη χρήση του δικτύου. Πρόκειται για μία ενδιαφέρουσα παράμετρος, δεδομένου ότι οι ευρωπαίοι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι (Telekom, Orange, Telefonica κ.ά.) πιέζουν εδώ και πολλά χρόνια προκειμένου οι μεγάλες πλατφόρμες όπως η Google, η Meta, η Microsoft, η AWS και η Apple να αρχίσουν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιακών δικτύων επόμενης γενιάς, η οποία απαιτεί δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ.

Ενδεχομένως, εδώ να βρίσκεται και ο συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών: η μεν Αμερικανοί τεχνολογικοί κολοσσοί θα πρέπει να συμμορφωθούν με το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ, οι δε τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι της Ευρώπης να κατανοήσουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αμερικανική «βοήθεια» όσον αφορά στην ανάπτυξη των δικτύων τους. Βέβαια, το γεγονός ότι η Ευρώπη είναι πίσω σε τεχνολογικές υποδομές όπως τα δίκτυα FTTH και 5G SA είναι ένα επιπλέον ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει τις Βρυξέλλες στο όχι πολύ μακρινό μέλλον.

Τέλος, η κοινή ανακοίνωση έχει και άλλες αναφορές στον κλάδο των ψηφιακών τεχνολογιών. Όπως η δέσμευση της ΕΕ να αγοράσει AI chips αξίας 40 δισ. δολαρίων για χρήση στα data centers που ετοιμάζονται. Κάτι που θα γινόταν ούτως ή άλλως δεδομένης της τεχνολογικής πρωτοπορίας των αμερικανικών εταιρειών όπως η NVidia στον συγκεκριμένο τομέα. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ δεσμεύεται να μην υπάρξει «διαρροή τεχνολογιών» σε «προορισμούς που προκαλούν ανησυχία». Κάτι που σχετίζεται με τις τεχνολογικές λύσεις που έχουν ευρωπαϊκές εταιρείες όπως η ολλανδική ASML, οι οποίες θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για την ανάπτυξη ΑΙ υποδομών και όχι μόνο.