«Ζητείται προσωπικό»: Κραυγή αγωνίας από τις επιχειρήσεις - Οι κλάδοι με τις μεγαλύτερες ελλείψεις

Τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η εγχώρια αγορά εργασίας είναι σοβαρά όχι μόνο σήμερα αλλά και μελλοντικά, καθώς η υπογεννητικότητα και η γήρανση του πληθυσμού θα προκαλέσουν σημαντική μείωση του εργατικού δυναμικού μεσοπρόθεσμα.

Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα να βρουν προσωπικό τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα ενώ η υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας έχει μειώσει σημαντικά τη δυνατότητα εύρεσης εργαζομένων από τις επιχειρήσεις, καθώς έχει αυξήσει τη στενότητα στην αγορά εργασίας.

Ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσλάβουν το απαραίτητο προσωπικό, με συνέπεια είτε να μη μπορούν να φθάσουν στο μέγιστο της παραγωγικής τους ικανότητας είτε να αναγκάζονται να προσφέρουν υψηλότερους μισθούς για να προσελκύσουν ή να διατηρήσουν τους εργαζομένους. Η αύξηση του κόστους εργασίας με υψηλότερους ρυθμούς σε σχέση με την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει στην επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Όπως αναφέρει ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ και Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών:

«Τα τελευταία χρόνια η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας οδήγησε σε συστηματική μείωση της ανεργίας σε γενικό επίπεδο και επίσης σε αύξηση των ονομαστικών αποδοχών των εργαζομένων αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο. Το ζήτημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού ανακύπτει καθώς υπάρχει ακόμη σημαντικό περιθώριο και ανάγκη αύξησης της παραγωγής στην οικονομία ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται μείωση του πληθυσμού και μαζί με αυτό και του εργατικού δυναμικού».

Πού εντοπίζονται οι ελλείψεις

Οι ελλείψεις σύμφωνα με τον κ. Βέττα δεν είναι οριζόντιες. Υπάρχουν με ένταση στον κλάδο των κατασκευών, όπου οι ανάγκες για νέα κατοικία και κυρίως για ανακαίνιση των παλιών δεν έχουν καλυφθεί από την αρχή της κρίσης πριν από 15 χρόνια, ενώ έχει μειωθεί το δυναμικό πολλών επιχειρήσεων την ώρα όπου εκκρεμούν και πολλά δημόσια και ιδιωτικά μεγάλα έργα. Στην πρωτογενή παραγωγή, όπου από τη μία πλευρά, δεν υπάρχουν αρκετοί νέοι άνθρωποι στην ύπαιθρο, πολλοί μετανάστες αποχώρησαν ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί η αναγκαία στροφή σε υψηλότερη τεχνολογία και εξειδίκευση.

Επίσης, οριζόντια, όπου υπάρχουν ανάγκες για πληροφορική, ψηφιακές τεχνολογίες και επιστήμες και εξειδίκευση σχεδόν σε όλες τις περιοχές της μηχανικής. Σε αυτές τις περιοχές τα κενά δεν πρόκειται να καλυφθούν εύκολα και γρήγορα γιατί είναι σχετικά συστηματικά. Υπάρχουν επιπλέον τομείς της οικονομίας, όπως οι σχετικοί με τον τουρισμό και την εστίαση, όπου εμφανίζονται ελλείψεις, ιδίως λόγω της άνισης κατανομής γεωγραφικά και εποχικά.

«Ένα κρίσιμο στοίχημα για την οικονομία θα είναι πόσο γρήγορα θα μπορούν να μετακινηθούν εργαζόμενοι, ενδεχομένως μετά από κατάλληλη κατάρτιση, από ειδικότητες και κλάδους της οικονομίας όπου δεν υπάρχει υψηλή ζήτηση και άρα και οι αποδοχές τους παραμένουν καθηλωμένες σε χαμηλά επίπεδα σε άλλους όπου μπορούν να έχουν καλύτερες προοπτικές» συμπληρώνει ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ.

Πάντως σύμφωνα με την τελευταία Ενδιάμεση Έκθεση Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας τα υψηλότερα ποσοστά κενών θέσεων εργασίας ,ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, σημείωσαν οι κατασκευές (3,9%), οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (2,6%), ο κλάδος του εμπορίου, καταλυμάτων και εστίασης (1,7%), καθώς και η μεταποίηση (1,6%).

Αντίθετα, οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, καθώς και ο κλάδος της πληροφορικής και των επικοινωνιών κατέγραψαν τα χαμηλότερα ποσοστό κενών θέσεων εργασίας.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε Τουρισμό και Κατασκευές, Αγροτική Παραγωγή

Δηλαδή βλέπουμε ξεκάθαρα ότι οι δύο «ατμομηχανές» της ελληνικής οικονομίας Τουρισμός και κατασκευές έχουν από τα υψηλότερα κενά θέσεων εργασίας, ενώ σημαντικά προβλήματα έχει και ο πρωτογενής τομέας στον οποίο η απασχόληση μειώθηκε στο εννεάμηνο του 2025 κατά 14,2%.

Μάλιστα σε ότι αφορά τον τουρισμό, σε απόλυτους αριθμούς, όπως προειδοποιεί νέα έκθεση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού (WTTC) WTTC, στην Ελλάδα θα «αναζητούνται» 290.000 εργαζόμενοι την επόμενη δεκαετία.

Όπως αναφέρουν παράγοντες του τουριστικού κλάδου αυτή τη στιγμή πρακτικά λείπει το 1/3 του προσωπικού που χρειάζονται οι επιχειρήσεις για να λειτουργήσουν ομαλά με το κενό να καλύπτεται ιδιαίτερα στις μικρότερες επιχειρήσεις από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες και τις οικογένειες τους.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να γίνεται πολύ δαπανηρός ο τομέας σε ότι αφορά τα λειτουργικά έξοδα που έχουν να κάνουν με τους μισθούς του προσωπικού καθώς σε πολλές περιπτώσεις γίνεται «πλειστηριασμός» για την πρόσληψη των εργαζόμενων.

«Η ζήτηση προσωπικού στον Τουρισμό είναι πολύ μεγάλη. Οι «ντόπιοι» υπάλληλοι δεν επαρκούν και σε πολλές περιπτώσεις φεύγουν στη μέση της σεζόν. Για το λόγο αυτό αν κάποιος χρειάζεται 60 υπαλλήλους πρέπει να προσλαμβάνει 80 υπολογίζοντας και αυτούς που θα φύγουν επειδή δεν είναι ευχαριστημένοι για κάποιον λόγο από τις συνθήκες εργασίας ή το μέρος που διαμένουν» μας λέει ο Τάσος Ζούλας που διατηρεί ταξιδιωτικό γραφείο και ξενοδοχείο στην Πάργα.

Όπως αναφέρει ο κ. Ζούλας στον τουρισμό δεν δουλεύει πλέον κανείς για μισθό κάτω των 1500 ευρώ το μήνα ενώ αν προσθέσουμε και το κόστος του δωματίου που φτάνει τα 400 ευρώ τότε το συνολικό κόστος εκτοξεύεται σε 1900 ευρώ/μήνα.

Τεράστιες ελλείψεις και στις κατασκευές

Αντίστοιχη κατάσταση επικρατεί και στις κατασκευές όπως αναφέρει στο CNN Greece o κ. Δημήτρης Καψιμάλης, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων Ελλάδας (ΟΚΚΕ).

«Εδώ και 3 χρόνια ζητάμε την εισαγωγή εργατοτεχνιτών καθώς αυτοί που υπήρχαν αποχώρησαν μέσα στην κρίση προς τις χώρες της βόρειας Ευρώπης».

Το κενό που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον κλάδο υπολογίζεται στα 150.000 άτομα σύμφωνα με τον κ. Καψιμάλη και η κατάσταση επιδεινώνεται λόγω των μεγάλων δημόσιων και ιδιωτικών έργων που απορροφούν χιλιάδες άτομα όπως για παράδειγμα είναι το «Ελληνικό».

Όπως αναφέρει εργάτες και τεχνίτες που εργάζονταν στην Ελλάδα από Αλβανία, Ρουμανία, Βουλγαρία έχουν φύγει και έχουν αντικατασταθεί από εργαζόμενους χωρών όπως το Πακιστάν.

Για το λόγο αυτό ο κλάδος ζητάει από το κράτος να κάνει προγραμματισμένες εισαγωγές εργατοτεχνιτών από γειτονικές χώρες όπως για παράδειγμα είναι η Αίγυπτος που σύμφωνα με τον κ. Καψιμάλη έχει ένα πολύ καλό δυναμικό σε αυτές τις ειδικότητες.

Αποτέλεσμα των τεράστιων ελλείψεων σε προσωπικό, είναι σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΚΚΕ η κατάσταση να είναι εκτός ελέγχου αυτή τη στιγμή στις κατασκευές με τις τιμές των νέων διαμερισμάτων να είναι απλησίαστες για το μέσο νοικοκυριό στα 5.000-6.000 ευρώ ανά τ.μ. σε όλες τις περιοχές των βορείων προαστίων της Αθήνας και από 4.500 ευρώ στα δυτικά προάστια.