To γεωπολιτικό παιχνίδι των υποθαλάσσιων data καλωδίων και ο ρόλος της Ελλάδας

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα το ενδιαφέρον για την αξιοποίηση της Ελλάδας ως κόμβο για τη διακίνηση δεδομένων από τη Μέση Ανατολή αλλά και την ανατολική Ασία προς την Ευρώπη είναι αρκετά έντονο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 2027 εκτιμάται ότι θα έχουν προσαιγιαλωθεί στην Ελλάδα πάνω από 7 νέα υποθαλάσσια καλωδιακά συστήματα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό αυτών των συστημάτων σε περισσότερα από 15. Επιπλέον, είναι αξιοσημείωτο ότι σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, το 2027 η χωρητικότητα των υποθαλάσσιων καλωδίων που θα φθάνουν στην Ελλάδα θα ξεπεράσει τα 3000 Tbps, όταν το αντίστοιχο νούμερο στις αρχές του 2023 ήταν κάτω από 500 Tbps! Η αύξηση είναι εντυπωσιακή και συνδυάζεται και με το γεγονός ότι σταδιακά μέχρι το 2027 αναμένεται να δούμε και τα εγκαίνια των πρώτων από τα νέα data centers που έχουν ανακοινωθεί την τελευταία 3ετία στην Ελλάδα.

Στα καλωδιακά συστήματα που έχουν φθάσει Ελλάδα περιλαμβάνονται ορισμένα από τα μεγαλύτερα στην ευρύτερη περιοχή όπως είναι το Blue, το ΙΕΧ και το 2Africa. Ιδίως το τελευταίο, στο οποίο εμπλέκεται και η Vodafone εκτιμάται ότι θα συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της Ελλάδας. Όπως και τα καλωδιακά συστήματα που έρχονται από τα βόρεια της χώρας με εταιρείες όπως η United Group και η Vestitel να παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτές τις κινήσεις. Σημειωτέον ακόμη πως υπάρχει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για το Αιγαίο Πέλαγος όσον αφορά στα καλώδια οπτικών ινών υπάρχει και από τη Vodafone που ετοιμάζει το επονομαζόμενο Balkan Express, ένα σύστημα για την ταχύτερη σύνδεση της Αθήνας με τη Σόφια αλλά και το Thetis Express, το καλωδιακό σύστημα διασύνδεσης νησιών του νοτίου Αιγαίου. Αντίστοιχο καλωδιακό σύστημα στο Αιγαίο κατασκευάζει και η Cosmote Telekom καθώς το ενδιαφέρον αυξάνεται διαρκώς για την περιοχή.

Οι γεωπολιτικές επιπλοκές

Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι, πάντως, ότι τα υποθαλάσσια καλωδιακά συστήματα έχουν πλέον αποκτήσει και γεωπολιτική σημασία, κάτι που έχει αποδειχθεί πολλάκις τα τελευταία χρόνια. Και αντίστοιχα οι γεωπολιτικές εξελίξεις δημιουργούν ζητήματα στην ανάπτυξη των υποθαλάσσιων καλωδιακών συστημάτων.

Αυτή τη στιγμή, η περαίωση των εργασιών στην Ερυθρά Θάλασσα από την οποία περνούν πολλά από τα μεγάλα υποθαλάσσια καλωδιακά συστήματα αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα με τις εμπλεκόμενες εταιρείες να επιδιώκουν να βρουν τρόπους να ξεπεράσουν τα ζητήματα που υπάρχουν. Επιπλέον, αναζητούνται εναλλακτικές οδεύσεις όπως είναι, για παράδειγμα, τα καλώδια να γίνουν εν μέρει επίγεια και να περνούν μέσα από τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το East Media Corridor (EMC), ένα από τα μεγαλύτερα καλωδιακά συστήματα οπτικών ινών, το οποίο, όταν ολοκληρωθούν και τα δύο τμήματα του, θα ενώνει τη Σιγκαπούρη με τη Γένοβα. Το EMC αποτελεί ένα project με τη συμμετοχή της STC (Σαουδικής Αραβία), της ΔΕΗ και της TTSA αλλά το ενδιαφέρον σκέλος είναι ότι το καλώδιο δεν θα περνά από την Ερυθρά Θάλασσα αλλά από τη Σαουδική Αραβία θα καταλήγει στο Ισραήλ και στη συνέχεια θα οδεύσει προς την Ευρώπη περνώντας από την Ελλάδα και καταλήγοντας στην Ιταλία.

Τα υποθαλάσσια καλώδια και η ανάπτυξη εξελιγμένων συστημάτων διασύνδεσης τοποθετούν την Ελλάδα στο επίκεντρο της ψηφιακής και γεωπολιτικής σκακιέρας της ευρύτερης περιοχής. Η αξιοποίηση αυτής της δυναμικής απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό, επενδύσεις και συνεργασίες που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα, την ασφάλεια και την τεχνολογική υπεροχή της χώρας. Καθώς οι εξελίξεις επιταχύνονται, η Ελλάδα καλείται να διαδραματίσει ενεργό ρόλο, μετατρέποντας τις προκλήσεις σε ευκαιρίες και εδραιώνοντας τη θέση της ως βασικός ψηφιακός κόμβος της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου.