ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Προ των πυλών παγκόσμιος οικονομικός «Αρμαγεδδών»;

Προ των πυλών παγκόσμιος οικονομικός «Αρμαγεδδών»;
AP Photo/Richard Drew

Σε θολά νερά έχουν εισέλθει οι παγκόσμιες αγορές, με τους επενδυτές να αποεπενδύονται από τις μετοχές και να στρέφονται σε πιο ασφαλή επενδυτικά καταφύγια, όπως ο χρυσός και τα κρατικά ομόλογα

Μάλιστα, την προηγούμενη εβδομάδα η αντιστροφή της καμπύλης στα αμερικανικά ομόλογα και η συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας ενέτειναν τις ανησυχίες για την προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας. Το φάντασμα της ύφεσης έχει επιστρέψει δριμύτερο και αρκετές μεγάλες οικονομίες του «φλερτάρουν» επικίνδυνα με τη στασιμότητα.

Αναφορικά με την αντιστροφή της καμπύλης απόδοσης των ομολόγων σε ΗΠΑ και Βρετανία, αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα προειδοποίησης για ύφεση. Το χάσμα στην απόδοση διετών και δεκαετών κρατικών ομολόγων στις δύο πλευρές του Ατλαντικού υποχώρησε υπό το μηδέν, στον απόηχο πληθώρας απογοητευτικών στοιχείων για την παγκόσμια οικονομία την προηγούμενη εβδομάδα.

ΗΠΑ

Η ισχυρότερη οικονομία σε παγκόσμιο επίπεδο, η αμερικανική βρίσκεται το επίκεντρο των εκτιμήσεων από τους οικονομολόγους, οι οποίοι προβλέπουν πως η ανάπτυξή της θα είναι χαμηλότερη στα επόμενα τρίμηνα. Η Wall Street πρωταγωνίστησε στο ξεπούλημα των μετοχών, με τους επενδυτές να μην ενστερνίζονται την άποψη του ΔΝΤ για ανάπτυξη 2,6% φέτος. Τα υψηλά επιτόκια που επιβάλλει η Fed, ο εξασθενημένος αντίκτυπος των φορολογικών περικοπών και ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα είναι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την οικονομία και πιθανότατα να οδηγήσουν σε ύφεση.

Μεγάλη Βρετανία

Για τη Μεγάλη Βρετανία, οι ανησυχίες έχουν να κάνουν με το Brexit. Η οικονομία υποχώρησε κατά 0,2% το δεύτερο τρίμηνο. Είναι το πρώτο τρίμηνο από το τέλος του 2012 που η βρετανική οικονομία τρέχει με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης, προκαλώντας προειδοποιήσεις περί ύφεσης από ορισμένους οικονομολόγους. Αρκετοί σχολιαστές επισημαίνουν ως παράγοντα που επηρεάζει την οικονομική επίδοση το επερχόμενο Brexit και την αβεβαιότητα που το συνοδεύει. Η αύξηση της απασχόλησης και η άνοδος των πραγματικών μισθών μπορεί να στηρίξουν την ανάπτυξη στο τρίτο τρίμηνο, αλά ενδεχόμενη μη πραγματοποίηση του Brexit στις 31 Οκτωβρίου θα μπορούσε να έχει αξιοσημείωτο αντίκτυπο στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ε.Ε. και τον υπόλοιπο κόσμο.

Κίνα

Τον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 κατέγραψε η κινεζική οικονομία το δεύτερο τρίμηνο του έτους, με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 0,2%, στο 6,2% από 6,4%, κυρίως λόγω της σημαντικής υποχώρησης των εξαγωγών. Την ίδια στιγμή η βιομηχανική παραγωγή της χώρας έπεσε τον προηγούμενο μήνα στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών. Κι ενώ οι εμπορικές επιδόσεις της χώρας παρουσιάστηκαν ισχυρότερες απ′ ότι αναμενόταν, τα στοιχεία της βιομηχανικής παραγωγής δείχνουν ότι ο συνολικός ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας συνεχίζει να υποχωρεί, υπό το βάρος του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ αλλά και τα προβλήματα χρέους. Σημειώνεται το συνολικό χρέος της Κίνας διαμορφώνεται στο 303% έναντι 297% που ήταν στο ίδιο τρίμηνο του περασμένου έτους. Το παραπάνω ποσό συμπεριλαμβάνει το χρέος του δημοσίου, των επιχειρήσεων, καθώς και των νοικοκυριών και είναι ήδη μεγαλύτερο από 40 τρισ. δολάρια. Κάτι που σημαίνει ότι έχει αυξηθεί κατά περίπου 2,5 τρισ. μέσα σε διάστημα ενός έτους – κυρίως, εξαιτίας του αυξημένου δανεισμού από την πλευρά των τοπικών κυβερνήσεων και των τραπεζών.

Βραζιλία

Μπορεί η οικονομία της Βραζιλίας να δείχνει ισχυρή, ωστόσο το χρηματιστήριο της χώρας και το νόμισμά της δέχονται σοβαρές πιέσεις. Η μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής φαίνεται να δέχεται πλήγμα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν άλλες χώρες: η γειτονική της Αργεντινή βρίσκεται σε οικονομική κρίση, η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα οδηγεί σε μείωση της ζήτηση για τις πρώτες ύλες της Βραζιλίας. Επίσης υπάρχουν ανησυχίες πως η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας θα μειώσει τις εξαγωγές της Βραζιλίας προς τις ΗΠΑ, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της χώρας.

Αργεντινή

Ξαφνικά όλα τα βλέμματα έχουν στραφεί στην Αργεντινή. Νομίσματα, μετοχές και ομόλογα, βυθίστηκαν τις προηγούμενες ημέρες, ενώ οι επενδυτές αναρωτιούνται αν η χώρα της Λατινικής Αμερικής οδεύει προς άλλη μια οικονομική καταστροφή. Όλα ξεκίνησαν από τη χειρότερη της αναμενόμενης επίδοση του φιλικού προς τις αγορές προέδρου Μαουρίτσιο Μάκρι στις προκαταρκτικές εκλογές της Κυριακής. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Αλμπέρτο Φερντάνεζ - σύμμαχος του οποίου είναι η πρώην Πρόεδρος Κριστίνα Κίρχνερ - κυριάρχησε στις προκαταρκτικές εκλογές με μεγαλύτερη της αναμενόμενης διαφορά της τάξης του 15,5%. Αυτό το αποτέλεσμα εγείρει αμφιβολίες για τις πιθανότητες επανεκλογής του Macri για δεύτερη θητεία στις εκλογές του Οκτωβρίου. Αναλυτές υποστηρίζουν πως ενδεχόμενη νίκη του Φερνάντεζ στις επικείμενες εκλογές θα έθετε υπό δοκιμασία τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του Μάκρι, για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών.

Μάλιστα, υπάρχουν φόβοι πως ο Φερνάντεζ θα επιδιώξει να επαναδιαπραγματευτεί το χρέος της χώρας, καθώς και τις συμφωνίες που έχουν γίνει με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αργεντινή βρίσκεται σε φάση ύφεσης με πληθωρισμό άνω του 55% μετά από περισσότερα από τρία έτη πολιτικών του Μάκρι.Η χώρα έχει μια μακρά ιστορία χρεοκοπιών και μόλις το 2016 υπό τον πρόεδρο Μάκρι άρχισε να αφήνει πίσω της τις μνήμες από την τελευταία χρεοκοπία. Η Αργεντινή βίωσε μια 15ετή κρίση στον απόηχο της χρεοκοπίας του 2001.

Την Παρασκευή οι οίκοι αξιολόγησης Fitch και Standard & Poor’s υποβάθμισαν την Αργεντινή επικαλούμενοι την κατ’ αυτούς μεγαλύτερη πιθανότητα κήρυξης στάσης πληρωμών έπειτα από το αποτέλεσμα τωνπρόσφατων προκριματικών εκλογών.

Ιταλία

Η πολιτική αβεβαιότητα στην Ιταλία σε συνδυασμό με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, έχουν προκαλέσει προβληματισμό για τις προοπτικές της τρίτης μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας. Και μπορεί Ματέο Σαλβίνι, ηγέτης του Λέγκας, ο οποίος ηγείται των δημοσκοπήσεων, να έχει χαμηλώσει τους τόνους σχετικά με την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ, ωστόσο η επιχειρηματική εμπιστοσύνη παραμένει στο ναδίρ. Παράλληλα οι ιταλικές τράπεζες εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρές προκλήσεις, με κυριότερη αυτή των κόκκινων δανείων, ενώ και οι επιχειρήσεις της χάνουν από τις αντίστοιχες κινεζικές, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη οικονομική παρακμή.

Σιγκαπούρη

Η οικονομία της Σιγκαπούρης εισήλθε σε ύφεση το τρίτο τρίμηνο του 2019, δεχόμενη τις επιπτώσεις από το συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο των ΗΠΑ-Κίνας. Το κράτος 5,5 εκατομμυρίων ανθρώπων είναι ένα οικονομικό κέντρο που φιλοξενεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένες αποταμιεύσεις και ο ρόλος του θεωρείται κομβικός στην περιοχή. Η μείωση στις πωλήσεις των μεταποιημένων προϊόντων προς την Κίνα έπεφεραν σημαντικό πλήγμα στην οικονομία της Σιγκαπούρης, ενώ οι χαμηλότερες ροές κινέζων τουριστών επηρέασε επίσης το χονδρικό και λιανικό εμπόριο. Σημειώνεται πως στο β’ τρίμηνο το ΑΕΠ της Σιγκαπούρης παρουσίασε ρυθμό ανάπτυξης 0,1% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ποσοστό πολύ μικρότερο από την αναθεώρηση αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,1% στο πρώτο τρίμηνο.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ