Τα capital controls και ο τουρισμός στήριξαν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, το οποίο κατέγραψε έλλειμμα 235 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 4 δισ. ευρώ το 2014. Συνολικά, η αξία των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε μείωση κατά 8,8%, αλλά η αξία των εισαγωγών μειώθηκε με ταχύτερο ρυθμό, κατά 14,3%, λόγω των capital controls.

Το 2015 το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών παρουσίασε σημαντική πτώση κατά 5 δισ. ευρώ, στα 17,2 δισ. ευρώ, λόγω της βελτίωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων. Ειδικότερα, το ισοζύγιο καυσίμων παρουσίασε σημαντική βελτίωση λόγω της μείωσης των τιμών του πετρελαίου στη διεθνή αγορά. Επίσης, σημαντική ήταν και η μείωση των συναλλαγών που αφορούν αγοραπωλησίες πλοίων, οφειλόμενη σε μεγάλο βαθμό στη διεξαγωγή των σχετικών συναλλαγών εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, λόγω των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Οι δε εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία παρουσίασαν άνοδο κατά 4,6%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 1,5%.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε το 2015 στα 17 δισ. ευρώ, από τα 18,2 δισ. ευρώ, καθώς παρατηρήθηκε μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές, οφειλόμενη επίσης κατά μεγάλο βαθμό στους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων. Η εξέλιξη αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές και λοιπές υπηρεσίες. Οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών το 2015 αυξήθηκαν κατά 7,1% και οι αντίστοιχες εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 6%.

Το 2015, το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα ύψους 739 εκατ. ευρώ, κατά 166 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο εκείνου του 2014, λόγω μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, καθώς επίσης για αμοιβές και μισθούς. Η βελτίωση αυτή σχεδόν αντιστάθμισε την επιδείνωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων.

Το 2015, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό σημείωσαν αύξηση κατά 345 εκατ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν μείωση κατά 258 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση κατά 7 δισ. ευρώ των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 6,4 δισ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων. Επίσης, οι καθαρές υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 1,4 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την άνοδο των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων. Επιπλέον, όσον αφορά τις απαιτήσεις, σημειώθηκε καθαρή αύξηση κατά 1,3 δισ. ευρώ των καταθέσεων και repos κατοίκων στο εξωτερικό. Στην πλευρά των υποχρεώσεων, σημειώθηκε καθαρή αύξηση κατά 5,3 δισ. ευρώ των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων κατοίκων κατά 3,1 δισ. ευρώ.

Στο τέλος του 2015, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,5 δισ. ευρώ, έναντι 5,1 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014.