Στην Αίγυπτο ο Νίκος Δένδιας με ατζέντα ΑΟΖ και Λιβύη

Πέμπτη, 18 Ιουνίου 2020 11:35

Στην Αίγυπτο βρίσκεται ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, όπου έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και έχει στη συνέχεια συνομιλίες με τον ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι.

Οι δύο υπουργοί θα συνομιλήσουν, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, για ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος, με έμφαση στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, τις εξελίξεις στη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Όπως ανέφερε πρόσφατα σε συνέντευξη του ο κ. Δένδιας, θα μεταβεί μαζί του στο Κάιρο όλη η ελληνική τεχνική ομάδα προκειμένου να ξαναπιάσει το νήμα της διαπραγμάτευσης οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με την Αίγυπτο.

Οι επαφές του κ. Δένδια στο Κάιρο χαρακτηρίζονται κομβικής σημασίας όσον αφορά στον περιορισμό της τουρκικής διαίσδυσης στην Ανατολική Μεσόγειο και την ακύρωση στην πράξη του μηνμονίου που υπέγραψε η Αγκυρα με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη. Ωστόσο, στην Αθήνα διπλωματικές πηγές κρατούν χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών, όσον αφορά στα αποτελέσματα της επίσκεψης, χωρίς όμως να αποκλείουν το ενδεχόμενο να υπάρξει σημαντική πρόοδος.

Το ταξίδι πραγματοποιείται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, αμέσως μετά το άνοιγμα του κύκλου από την πλευρά της Ελλάδας για την οριοθέτηση των Αποκλειτικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) με τους γείτονές της.

Η αρχή ήδη έγινε την περασμένη εβδομάδα με την Ιταλία, στη βάση της συμφωνίας για την υφαλοκρηπίδα του 1977 και η οποία αναγνωρίζει επήρεια των νησιών στην χάραξη της οριογραμμής. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την Ιταλία, η Αθήνα επιδιώκει την υπογραφή ανάλογων συμφωνιών με την Αλβανία, αλλά κυρίως με την Αίγυπτο, η οποία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην χάραξη των ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο και την ακύρωση των τουρκικών σχεδίων.

Οι συνομιλίες με το Κάιρο μέχρι σήμερα δεν απέδωσαν καρπούς, κυρίως με ευθύνη της αιγυπτιακής πλευράς, η οποία αρνείται να αναγνωρίσει πλήρη επήρεια στο σύμπλεγμα του Καστελορίζου, γεγονός που θα απέκλειε την Τουρκία και θα εξασφάλιζε τη γεωγραφική συνέχεια της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Κύπρο.

Παρά την ένταση στις σχέσεις του Καΐρου με την Αγκυρα, η Αίγυπτος δεν επιθυμεί να ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο με την Τουρκία και θα προτιμούσε να λυθεί το θέμα σε έναν πολιτικά πιο κατάλληλο χρόνο με συμβιβασμό μεταξύ των τριών πλευρών.

Με αυτά τα δεδομένα, στην Αθήνα γίνονται δεύτερες σκέψεις για υπογραφή συμφωνίας με το Κάιρο με μερική χάραξη των ορίων της ΑΟΖ, στα σημεία όπου δεν υπάρχουν διαφωνίες, άποψη που στηρίχθηκε και από τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα.

«Στόχος μας είναι να προσπαθήσουμε να υπογράψουμε μία συμφωνία με την Αίγυπτο στο πρότυπο αυτής που συνομολογήσαμε με την Ιταλία, δηλαδή μία συμφωνία στη βάση της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο δεν είναι εύκολη. Όπως βεβαίως δεν ήταν εύκολη και με την Ιταλία. Η ελληνική κυβέρνηση ασκεί ενεργητική διπλωματία και έκλεισε θετικά ένα θέμα το οποίο θα έπρεπε ήδη να έχει επιλυθεί εδώ και πολλά χρόνια. Επιδίωξή μας είναι να λύνουμε τα εκκρεμή ζητήματα αντί να τα παραπέμπουμε στις καλένδες» ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο κ. Δένδιας, ξεκαθαρίζοντας πως σε κάθε περίπτωση θεμέλιος λίθος είναι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας που κατοχυρώνει το δικαίωμα των νησιών εξ ίσου με τα ηπειρωτικά εδάφη σε θαλάσσιες ζώνες.

«Δεν εμποδίζει όμως αποκλίσεις από την απόλυτη τήρηση της μέσης γραμμής μεταξύ αντικείμενων ακτών, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί συνολικά συμφέρον για μια χώρα» διευκρίνισε.

Μετά το Ισραήλ η Αίγυπτος

Με την επίσκεψη του κ. Δένδια στην Αίγυπτο η Ελλάδα κλείνει περιμετρικά τον κύκλο γύρω από την Τουρκία επιδεικνύοντας μία ενεργή διπλωματία στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο να ανατρέψει τα επιθετικά σχέδια της Αγκυρας.

Στο αυτό το πλαίσιο εντάσσεται εξάλλου και το ταξίδι του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Ισραήλ, που ολοκληρώθηκε μόλις ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα και χαρακτηρίστηκε από διπλωματική σκοπιά ιδιαίτερα επιτυχημενό.

Στην κοινή δήλωση του έλληνα πρωθυπουργού με το ισραηλινό ομόλογό του Μπένιαμιν Νετανιάχου αναφέρεται ευθέως ότι το Ισραήλ εκφράζει την πλήρη στήριξή του προς την Ελλάδα όσον αφορά τις θαλάσσιες ζώνες αλλά και την αντίθεσή του σε κάθε απόπειρα παραβίασης των δικαιωμάτων της.«Το Ισραήλ επαναλαμβάνει την πλήρη στήριξή του και την ισχυρή αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα όσον αφορά στις θαλάσσιες ζώνες αλλά και την αντίθεσή του σε κάθε απόπειρα παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων. Το Ισραήλ αποδίδει μεγάλη σημασία στην μακρά και σημαντική συνεργασία του με την Ελλάδα» αναφέρεται στην κοινή δήλωση.

Ζητείται επίσης σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, «σύμφωνα με το εθιμικό Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αντιτιθέμεθα εντόνως σε απόπειρες παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων κατά τρόπο που θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου και αντιβαίνει στις σχέσεις καλής γειτονίας. Οι δύο χώρες θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις πολιτικές τους».

Η αιγυπτιακή πρωτοβουλία στη Λιβύη

Όσον αφορά στο λιβυκό ζήτημα, το οποίο συνδέεται άμεσα με τους τουρκικούς σχεδιασμούς, ο Αιγύπτιος πρόεδρος τάσσεται υπέρ της επίτευξης σταθερότητας και ασφάλειας, ενώ στις αρχές του μήνα ανακοίνωσε μια νέα πρωτοβουλία για τον τερματισμό της σύγκρουσης στη Λιβύη.

Την πρωτοβουλία ανακοίνωσε από το Κάιρο έχοντας δίπλα του τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, αρχηγό του Εθνικού Στρατού της Λιβύης και τον Αγκουίλα Σάλεχ, πρόεδρο του εκλεγμένου κοινοβουλίου που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη.

Η πρωτοβουλία ζητεί την απομάκρυνση των ξένων πολιτοφυλακών από την Λιβύη, μια έμμεση αναφορά στους μισθοφόρους που φέρεται ότι έχει μεταφέρει εκεί η Τουρκία για να υποστηρίξουν τους αντίπαλους του Χαφτάρ, και προτείνει ένα εκλεγμένο συμβούλιο ηγεσίας κάνοντας έκκληση για διαπραγματεύσεις στη Γενεύη.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών χαιρέτησε τη νέα πρωτοβουλία της Αιγύπτου για επίλυση του «λιβυκού γόρδιου δεσμού», εκφράζοντας την πρόθεση της Ελλάδας να συμβάλλει με κάθε τρόπο στην ειρηνευτική διαδικασία.